Απέναντι στην κατά Orwell «εγκληματόπαυση»

Αν ενδιαφέρεται κανείς να δοκιμάσει τις γνώσεις του στον Οργουελισμό, δηλαδή στις προ 70 ετών διορατικές εκτιμήσεις του George Orwell, έχει μία καλή ευκαιρία με test επί της επικαιρότητας: να ερμηνεύσει τα τεκταινόμενα με το περίφημο τείχος στα νότια σύνορα των ΗΠΑ.

Σίγουρα, πρόκειται για περιπεπλεγμένη υπόθεση. Δεν είναι καθόλου εύκολο να βγάλει κανείς άκρη.

Δεν είναι καθόλου εύκολο να καταλήξει κανείς σε εδραία συμπεράσματα. Δεν είναι καθόλου εύκολο, όμως, να κάνει και από την πλευρά του κάτι απαραίτητο: να θέσει σε αμφιβολία τα προηγούμενα συμπεράσματά του. Ιδίως, εκείνες τις «σίγουρες» θεωρίες/πληροφορίες…

Πρόκειται, σαφώς, για χάος. Χάος ψεμάτων, ανακατεμένων με βαριές αλήθειες. Μαζί, πάνε και οι καθιερωμένες μπλόφες. Πώς να βγάλει κανείς άκρη;

Μια πρώτη καλή ιδέα, πιστεύω, είναι να αρχίσουμε από κάποιο ερώτημα που έχει αναπόδραστη απάντηση. Έχουμε, λοιπόν, και λέμε:

[1] Η προεκλογική εξαγγελία Trump για “wall” έχει χαρακτηρισθεί ρατσιστική.

[2] Οι Δημοκρατικοί, τώρα, προτείνουν υπερηφάνως “smart and effective” (έξυπνες και αποτελεσματικές) λύσεις για την ασφάλεια των συνόρων.

[3]  Ερώτηση: γιατί το τείχος του Trump είναι ρατσισμός, ενώ οι λύσεις των Δημοκρατικών δεν είναι ρατσισμός;

«Η διπλή σκέψη είναι η ικανότητα να έχεις ταυτόχρονα δύο πεποιθήσεις αντιφατικές μεταξύ τους και να παραδέχεσαι και τις δύο» –η ίσως σχετική πρόβλεψη του οργουελικού μυθιστορήματος επιστημονικής φαντασίας «1984».

Επισήμανση: το πρόβλημα ΔΕΝ είναι με αυτούς που έχουν κάποια σοβαρή απάντηση στην ως άνω ερώτηση. Μόνον που «μη σοβαρή» απάντηση είναι η «επειδή ο Trump είναι ρατσιστής». Πρόκειται για –πώς το λέγαμε παλιά;–  «λήψη του ζητουμένου». Σωστά;

Επεξήγηση:  το πρόβλημα είναι με αυτούς που ΔΕΝ έχουν κάποια σοβαρή απάντηση στην ως άνω ερώτηση, και ταυτόχρονα ΔΕΝ βλέπουν την αντίφαση και τη σημασία της. Δεν βλέπουν, δηλαδή, την αναπόδραστη ανατροπή στις μέχρι τώρα πεποιθήσεις τους.

Μια άλλη καλή ιδέα, είναι να αρχίσουμε από το κυριότερο ερώτημα. Τουτέστιν: να δούμε τις προτεραιότητες. Φυσικά, σκεπτόμενοι απροκατάληπτα.

Να δώσουμε απάντηση, δηλαδή, επί του προκειμένου, στην βασική ερώτηση: «ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ;» Κάνοντας και μία ανθρωπίνως δυνατή προσπάθεια να την διαχωρίσουμε σαφώς από την παρακάτω: «ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΟΥΜΕ;»

Για περισσότερα: «Τί θα έλεγε ο Orwell στον Trump;» (6.1.19 –ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ φ.1628/10.1.19)

Αξίζει να δούμε προσεκτικά την σχετική απάντηση των Δημοκρατικών, όπως προκύπτει από το γνωστό (8.1.19) τηλεοπτικό μήνυμα των Pelosi-Schumer. Και είναι –στα Αγγλικά– μονολεκτική: Trump. Να το κατηγορητήριο:

[1] Έκλεισε την κυβέρνηση –το γνωστό “shutdown”– και μάλιστα χωρίς κάποια λογική (“senseless”).

[2] Παραπληροφορεί (“misinformation”) και μάλιστα με μοχθηρία (“malice”).

[3] Φτιάχνει έναν τοίχο δαπανηρό και αναποτελεσματικό (“expensive and ineffective”), κι ενώ μάλιστα είχε πει ότι θα τον πλήρωνε το Μεξικό.

[4] Αρνείται τις «έξυπνες και αποτελεσματικές» λύσεις των Δημοκρατικών για την ασφάλεια των συνόρων.

Και, εν τέλει: [5] Κατασκευάζει (“manufacturing”) μία κρίση.

Επί της ουσίας, δηλαδή, οι Δημοκρατικοί βλέπουν κάποιο σημαντικό πρόβλημα, αλλά όχι στις διαστάσεις που προβάλλει ο Πρόεδρος, σκορπώντας –κατ’ αυτούς– φόβο (“fear”) στους πολίτες.

Πάντως, βλέπουν λύσεις. Και, με βλοσυρό ύφος, έως άγριο, προτείνουν επιτακτικά, και …εναντίον των προεδρικών μεθοδεύσεων, υπερκομματικές (“bipartisan”) νομοθετικές πρωτοβουλίες…

Αν πάμε στην άλλη πλευρά, [θυμίζω: είμαστε στην βασική ερώτηση: «ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ;»], αξίζει να προσέξουμε ότι ο Πρόεδρος Trump αποφεύγει επιμελώς να επαναλάβει την επιγραμματική θέση του επί του ευρύτερου προβλήματος: “drug-infested nation” (έθνος μολυσμένο από ναρκωτικά).

Προφανώς, αυτό έχει κάποια σημασία. Έχει σημασία, επίσης, ότι δεν του το καταλόγισαν οι –βλοσυροί κατά τα άλλα– εκπρόσωποι των Δημοκρατικών.  Έχει σημασία ότι δεν αμφισβήτησαν π.χ. τους αθρόους θανάτους από fentanyl –70.000 νεκροί το χρόνο.

Συνεπώς, τα πράγματα απλοποιούνται πολύ, αν πρώτα μας φύγει η περιέργεια: είναι ή δεν είναι; Και, κατά το γνωστόν, δεν υπάρχει «ολίγον έγκυος»…

Στη συνέχεια, κάθε ενδιαφερόμενος, για κάθε ένα από τα δύο ενδεχόμενα, μπορεί –αναλόγως– να κάνει τις εκτιμήσεις του. Αξιολογήσεις θέσεων, ερμηνείες συμπεριφορών. Προβλέψεις.

Αν, πάλι, χρειάζεται να κάνουμε μία γερή ανασκόπηση, ίσως θα ήταν χρήσιμο να δώσει ο καθένας μας την απάντησή του σε κάποια ερωτήματα που έχουν από καιρό τεθεί από τον ταπεινό υπογράφοντα.

Πού πηγαίνει η Αμερική ; (25.8.16 –Φ.τ.Κ. φ.1511/8.9.16)

Ποιος αγιάζει τα μέσα του Προέδρου Trump; (29.8.17 –φ.1559/31.8.17)

Τί θα ήταν μετάλλαξη του καπιταλισμού; (4.11.18 –φ.1619/8.11.18)

Μετά τις midterms, τί; (11.11.18 –φ.1620/15.11.18)

Εν ολίγοις, χρειάζεται να δούμε καλά ΤΙ σερβίρεται και ΠΩΣ σερβίρεται.

Κατά τα άλλα, σύμφωνα με τον Orwell, «Εγκληματόπαυση είναι η ικανότητα να σταματάς αυτόματα, σαν από ένστικτο, στο κατώφλι μιας επικίνδυνης [σημ. δηλαδή αιρετικής] σκέψης». Μία περίτεχνη προσπάθεια επιβολής τέτοιας εγκληματόπαυσης, είναι το τηλεοπτικό μήνυμα των Δημοκρατικών. Επιδέξια, σταματούν σκέψεις του τηλεθεατή.

Παρακάτω: «Η λεπτομερής διανοητική αγωγή, στην οποία υποβάλλεται ως παιδί, (…) τον κάνει να μη θέλει και να μην μπορεί να σκεφθεί πολύ βαθιά για ο,τιδήποτε». Μήπως, κάποιος από όλους αυτούς τους περιώνυμους, είναι πρόθυμος για βαθυστόχαστες αναλύσεις του σοβαρού ζητήματος; Ρητορική η ερώτηση –σαφώς.

Με όλα αυτά, βέβαια, δοκιμάζονται και οι δικές μας νοητικές δεξιότητες. Κάπως έτσι, όμως, φθάνουμε στο κρίσιμο και χρήσιμο –για εμάς τους Έλληνες– ερώτημα: αυτό που υπεδείκνυε η πατρική προειδοποίηση «Προσέξτε μην αφήσετε ποτέ να σας κάνουν τα μυαλά κιμά» έχει εισακουσθεί ή όχι; Πιο πέρα: τι ΑΚΡΙΒΩΣ σημαίνει «τα μυαλά κιμάς»; Παρακάτω και τέλος: σε ποιους απευθυνόταν ο αλησμόνητος Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος;

Κόρινθος 13 Ιανουαρίου 2019

Κώστας Τζαναβάρας