Τί θα έλεγε ο Orwell στον Trump;

Dear Donald,

Νήπιο ήσουνα, κάπου τριών χρόνων, όταν εκδόθηκε το βιβλίο μου «1984», ένα μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας. Πολλοί, αναγνώρισαν σε αυτό προφητικά στοιχεία, στο βασικό θέμα: την ακραία καθυπόταξη της προσωπικής σκέψης από τους μηχανισμούς ενός απρόσωπου συστήματος.

Άλλοι, πάλι, εστίασαν την προσοχή τους εκεί που πράγματι αστόχησα στις προβλέψεις μου. Περιέγραφα αυτόν τον μηχανισμό ως «Κόμμα». Αυτό επέβαλλε, δίκην διεστραμμένης αστυνομίας, το ασφυκτικό κλίμα ελέγχου στους πολίτες. Μαζί, και στα ίδια τα μέλη του.

Δεν έγινε κάτι τέτοιο παλιομοδίτικο, ούτε από άλλο φορέα. Κι αν έβρισκες τον χρόνο να διαβάσεις το βιβλίο, κι εσύ πιθανότατα θα παρασυρόσουνα από αυτή την αστοχία. Και θα έβγαζες λάθος συμπεράσματα.

Στην πράξη, πράγματι, δεν υπήρξε αστυνομικής μορφής έλεγχος. Υπήρξε, όμως, ακόμη πιο ισχυρός μηχανισμός ισοπέδωσης του ατόμου, εκφυλισμού της σκέψης στην ουσία, μέσω ενός απρόσωπου μηχανισμού συμμόρφωσης. Το ίδιο το σύστημα, χωρίς κανένα κεντρικό έλεγχο, επιβάλλει κανόνες και συμμορφώνει τους πάντες. Η λεγόμενη «κορρεκτίλα».

Είναι φυσικός μηχανισμός, είναι φυσική διεργασία. Είναι μηχανισμός αυτοτροφοδοτούμενος. Είναι αβίαστη φυσική κατάληξη της επικράτησης αντιλήψεων που βλέπουν μόνον υλιστικά την ανθρώπινη ζωή. Είναι φυσική κατάληξη, αν το θες, και της εξέλιξης της τεχνολογίας. Διαρκώς μειώνεται ο ανθρώπινος παράγοντας στα πάντα. Ατροφεί, έτσι, ο εγκέφαλός μας.

Σαν φυσικός μηχανισμός, μάλιστα, αυτό το απρόσωπο σύστημα, είχε τη σοφία να επιτρέψει ποικιλία απόψεων, αλλά μέσα στα δικά του όρια. Επίσης, επέτρεψε κατά καιρούς θνησιγενείς επαναστάσεις.

Και είναι τόσο ισχυρό αυτό το απρόσωπο σύστημα, που είναι ικανό να λιώσει τελικά ακόμη και τον Πρόεδρο της υπερδύναμης. Είναι πανίσχυρο σύστημα, αλλά νικιέται. Με τρόπο.

Dear Donald,

Σαν Αμερικανός, βέβαια, όλα αυτά τα βλέπεις σαν αμπελοφιλοσοφία. Ίσως δεν βλέπεις καν το απλούστατο: είσαι απαράδεκτη παραφωνία στο κλίμα συμμόρφωσης. «Όσο πιο έξυπνος είναι κανείς, τόσο λιγότερο φυσιολογικός».

Θέλεις, λοιπόν, χειροπιαστά πράγματα. Θέλεις ό,τι αφορά το ΤΩΡΑ. Θέλεις απολύτως Εφαρμοσμένη Φιλοσοφία –κι αν. Θέλεις λύσεις.

Κάπως έτσι –μου επιτρέπεις!– ξεχνάς τι είχες πει εσύ ο ίδιος στην κρισιμότερη προεκλογική ομιλία σου. Ήταν στο West Palm Beach, FL, στις 13 Οκτωβρίου του ’16, που είχες χαρακτηρίσει εαυτόν “Insider” –προνομιούχο του συστήματος δηλαδή.

Τώρα που διαβάζεις αυτό το γράμμα μου, μπορεί να θυμηθείς ότι εκείνες τις μέρες ήσουνα μία «σφαγμένη» υποψηφιότητα. 

Είχες θυμηθεί δημοσίως τους φίλους σου που σε είχαν προειδοποιήσει για «Κόλαση». Εξήγησες δημοσίως γιατί το σύστημα σε στοχοποίησε τόσο έντονα. Εξέθεσες δημοσίως τα προσωπικά σου κίνητρα, μίλησες δημοσίως για ανταπόδωση στην πατρίδα που σου έδωσε τόσα πολλά.

Πολύ φοβάμαι, όμως, ότι δεν θα θυμηθείς το [εννοείται: για μένα!] πιο βασικό που είπες. Μίλησες για μάχη για τον ίδιο τον πολιτισμό μας. Το ξέχασες. Ε λοιπόν, τώρα είναι η ώρα για να καταλάβεις και τι είπες ΤΟΤΕ και τι ακριβώς συμβαίνει ΤΩΡΑ. Το τονίζω: ακριβώς.

Το δεύτερο, το είπες ο ίδιος προ ημερών στο υπουργικό σου συμβούλιο: “They didn’t get what I was saying” (δεν καταλάβαιναν τι τους έλεγα). Να σου πω γιατί: αυτά που λες είναι γι’ αυτούς η «παλαιόσκεψη» που αναφέρω. Έχουν τόσο συνηθίσει στην «Νέα Ομιλία» που προδιέγραψα, ώστε τους είναι αδύνατον να καταλάβουν τι λες. «Στη Νέα Ομιλία δεν ήταν δυνατό να παρακολουθήσεις μιαν αιρετική σκέψη, πέρα από την αντίληψη ότι ήταν αιρετική».

Να στο πω κι αλλιώς: δεν είναι “Obstructionists”(κωλυσιεργοί), όπως τους χαρακτηρίζεις. Τους είναι αδύνατον να συμφωνήσουν μαζί σου. Κι αν δεν μπορείς να διακρίνεις τη λεπτή διαφορά, ανάμεσα σε αυτά τα δύο, τότε το πράγμα σοβαρεύει επικίνδυνα…

Dear Donald,

Δεν είναι κωλυσιεργοί, είναι παγιδευμένοι. Δες την κρίσιμη διαφορά. Ο κωλυσιεργός έχει πρόθεση, ο παγιδευμένος είναι –σχεδόν– αθώος. «Δείχνουν θρασύτητα στην ηθελημένη διαστροφή των γεγονότων», πράγματι. Αλλά, τώρα πια, δεν λένε ψέματα –τα πιστεύουν.

Ο κωλυσιεργός, συνεχίζω, δεν παίρνει από λόγια. Ο παγιδευμένος, παίρνει από κατάλληλα λόγια. Κι όλο το μυστικό, είναι ποια θα ήταν τα κατάλληλα.

Ακατάλληλα λόγια, προφανώς, είναι αυτά που χρησιμοποιείς. Αλλιώς, με όσα έχεις κάνει, αντί για «κόκκινο πανί» που σε έχουν, θα σε είχαν «θεό τους». Πάρ’το και σαν κομπλιμέντο –έστω ξινόγλυκο.

Κατάλληλα λόγια, λοιπόν, θα ήταν αυτά που θα τους ξαναδίνουν συνείδηση. Αυτά που θα τους κάνουν, γλυκά-γλυκά, να εγκαταλείψουν τις προκαταλήψεις της σκέψης τους, Να σκεφθούν όχι με ταμπέλες και κανόνες, αλλά πάνω στην πραγματικότητα. Ελέγχοντας, τουτέστιν, τις ταμπέλες και τους κανόνες.

Ταυτόχρονα, θα διαλύσουν τη χρόνια σύγχυση. Θα μάθουν να διακρίνουν. Έννοιες, θέματα, ερωτήματα. Θα ξεχωρίσουν, κυρίως, το ΤΙ από το ΠΩΣ.

Dear Donald,

Υποθέτω ότι περιμένεις παράδειγμα, και μάλιστα στο ζέον θέμα με το τείχος. Υποθέτω, επίσης, ότι περιμένεις κάτι απλό. Και καλά κάνεις.

Η λύση, λοιπόν, είναι απλή. Θα πας τη συζήτηση ξανά στην αρχή: ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ; Και θα ξεχωρίσεις αυστηρά τη συζήτηση για την άλλη βασική ερώτηση: ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΟΥΜΕ;

Όλο το μυστικό για να φτιάξεις το τείχος σου, δηλαδή, είναι να φτιάξεις πρώτα ένα τείχος ανάμεσα στα δύο αυτά ερωτήματα. Κι αυτό το τείχος, το νοητό, θα το σεβαστείς πρώτος. Δεν θα ξεκινάς τη συζήτηση με το συμπέρασμά σου. Ούτε καν θα βάζεις τις αντίστοιχες απαντήσεις σου στο ίδιο κείμενο. Έχει σημασία. Καίρια.

Οι Ευρωπαίοι αμπελοφιλόσοφοι, το έλεγαν «κατηγορία του πέρατος» –αλλά καλύτερα άσ’το για την ώρα.

Dear Donald,

Αν θες να με ακούσεις, λοιπόν, θα κάνεις ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ συζήτηση για το πρόβλημα με την λαθραία μετανάστευση, με τη διακίνηση ναρκωτικών, με την διακίνηση fentanyl. Για το πρόβλημα με τη φύλαξη των συνόρων, για την «τρύπα» στη νομοθεσία για τους παράνομους μετανάστες.

Χειροπιαστά στοιχεία. Κόστος. Κόστος σε χρήμα, κόστος ανθρώπινο. Ανθρώπινες ζωές –το κυριότερο. Όλα τεκμηριωμένα και παραστατικά. Μην ξεχάσεις να παρατηρήσεις τα πρόσωπά τους να χλωμιάζουν καθώς θα γειώνονται.

Θα σε εντυπωσιάσει το πώς, μία τέτοια συζήτηση, θα απλουστεύσει το παρακάτω. Οι λύσεις θα φανερωθούν. Θα φανερωθεί και τι δεν είναι λύση. Θα φανερωθεί τι ύψους ποσά αξίζει να διατεθούν. Όλα θα γίνουν απλά.

Θα σου δώσω και ένα ακόμη μυστικό. Αλλά λίγο σε γρίφο. Δώσε βάση: «Έπρεπε να τους αποκαλείς όλους “συντρόφους” –αλλά με μερικές γυναίκες χρησιμοποιούσες το “κυρία” ενστικτωδώς».

Οι «συντρόφισσες» σκέπτονται την αντιπαράθεση, οι κυρίες σκέπτονται τον κόσμο που θα ζήσουν τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Και, σαν καλές νοικοκυρές, ξέρουν να κάνουν κάτι που εσύ όχι μόνο δεν ξέρεις, αλλά ούτε πρόκειται ποτέ να μάθεις. Ξέρουν πώς να «το σερβίρουν».

Σου φθάνει, εν ολίγοις, μία τέτοια Κυρία, με το «κ» κεφαλαίο και bold, σε απλώς καλούτσικο πόστο «απέναντι». Καλούτσικο, νομίζω, θα έφθανε. Πόσο μάλλον…

Sincerely yours,

George

Κόρινθος 6 Ιανουαρίου 2019

Ο καταγράψας

Κώστας Τζαναβάρας

Υ.Γ. Με τις ευχές μου, κάποια στιγμή,

και πάνω από το 26.915,35