Δευτέρα 21 Ιανουαρίου 2019

Ανατομία της συμφωνίας των Πρεσπών


Διαβάζοντας κανείς προσεκτικά το κείμενο της αποκαλούμενης «συμφωνίας των Πρεσπών», διαπιστώνει κραυγαλέα λάθη της ελληνικής πλευράς. Και η καλύτερη συγκάλυψη αυτών των κραυγαλέων λαθών, είναι κάποια «γηπεδική» αντιπαράθεση. Οι διάφοροι χαρακτηρισμοί, δηλαδή, που επιδέχονται απάντηση γηπεδική.
Αντιθέτως, αξίζει να ιεραρχήσουμε τα ζητήματα, να βάλουμε τις προτεραιότητες που υπαγορεύει η κοινή λογική. Προτείνω να αφήσουμε τις λεπτομέρειες στους ειδικούς και τους μπερδεμένους.
Καθώς, λοιπόν, το καζάνι αρχίζει και βράζει, έχουμε και λέμε:

ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟΝ: Αναγνώριση της Ιστορίας
Άρθρο 7 παρ.4: «Το Δεύτερο Μέρος [δηλαδή τα Σκόπια] σημειώνει ότι η επίσημη γλώσσα του, η Μακεδονική γλώσσα, ανήκει στην ομάδα των Νότιων Σλαβικών γλωσσών. Τα Μέρη σημειώνουν ότι η επίσημη γλώσσα και τα άλλα χαρακτηριστικά του Δεύτερου Μέρους δεν έχουν σχέση με τον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό, την ιστορία, την κουλτούρα και την κληρονομιά της βόρειας περιοχής του Πρώτου Μέρους [δηλαδή της Ελλάδας].
Αυτή η «Σημείωση», αν εξαιρέσουμε κάποιες «ζαβολιές», συνιστά αποδοχή του αυτονόητου. Αυτονόητο για την Επιστήμη. Αυτονόητο για κάθε μορφωμένο άνθρωπο όπου γης. Αυτονόητη διαπίστωση της πραγματικότητας.
Όμως, ακόμη και η αποδοχή του αυτονόητου, εκεί που φθάσαμε, θα ήταν μεγάλη διπλωματική επιτυχία της Χώρας μας. Δεν είναι, ή δεν είναι ακόμη, γιατί αυτή η αναγνώριση ευνουχίζεται με το πνεύμα και το γράμμα όλης της υπόλοιπης συμφωνίας. Και έχει ύπουλα κρυμμένο, μάλιστα, το boomerang εναντίον μας.

ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟΝ: Υποβάθμιση της Ιστορίας
Μία στοιχειωδώς καλόπιστη συμφωνία, με σκοπό πράγματι την «εμπέδωση σχέσεων καλής γειτονίας», θα είχε την ως άνω «Σημείωση» ως Προοίμιό της. Όχι κάπου βαθιά χωμένη και κρυμμένη, δηλαδή. Θα ήταν ιδανική αρχή για μία ενάρετη επανεκκίνηση σχέσεων.
Ξεκαθαρίζει –επαναλαμβάνω: αν εξαιρέσουμε κάποιες «ζαβολιές»– το κυριότερο σημείο τριβής. Και αυτό το ξεκαθάρισμα, έχει αυτονόητες συνέπειες σε όλα τα προς επίλυση διμερή ζητήματα. Αρχής γενομένης, φυσικά, από το πλέον ηχηρό: το όνομα του βόρειου γείτονά μας. Ταυτόχρονα, αρχίζει και βάζει στη θέση του τον ένα γείτονα.
Αλλά, μία τίμια και αξιοπρεπής συμφωνία, δεν μπορεί παρά να περιλάμβανε –αμέσως παρακάτω– κάποιου είδους απολογία του μέρους που πλέον αναλαμβάνει –εμμέσως πλην σαφώς–  ευθύνες για την τριαντάχρονη αντιπαράθεση. Εκτός, αν δεν καταλαβαίνουμε ότι άλλα έδειχνε π.χ. η ονομασία του διεθνούς αεροδρομίου των Σκοπίων. Τέτοιο δείγμα έμπρακτης μεταμέλειας, υπάρχει μόνον στα περί συμβόλου στη σημαία τους (αρθρ.8, παρ.3).
Υπό αυτό το πρίσμα, αυτή η υποβάθμιση της αναγνώρισης της ιστορικής αλήθειας, είναι το πλέον χαρακτηριστικό στοιχείο αυτής της συμφωνίας. Αποκαλύπτει τον εμμένοντα χαρακτήρα των βορείων γειτόνων μας, αλλά και εκθέτει την ελληνική εκπροσώπηση. Πειράται να προσβάλλει βάναυσα την ίδια την ιστορική αλήθεια.

ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟΝ: Διαστροφή του ονοματολογικού
Στο ίδιο άρθρο 7, συμφωνείται κάτι ιδιαιτέρως πρωτότυπο. Οι όροι «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» έχουν –λέει– διαφορετικό νόημα για το κάθε ένα μέρος. Ρητώς αναγνωρίζονται, δηλαδή, δύο διαφορετικές «αντιλήψεις».
Μία τίμια και αξιοπρεπής συμφωνία, όμως, θα αναγνώριζε ρητώς ότι οι δύο αυτές λέξεις είναι ελληνικές. Υπό αυτό το πρίσμα, της διμερώς αναμφισβήτητης πλέον ιστορικής αλήθειας, η συμφωνία θα ρύθμιζε αναλόγως τα της χρήσης του ονόματος από το δεύτερο μέρος. Θα έβαζε σε νέο πλαίσιο τις διμερείς σχέσεις.
Είναι αναντίρρητο ότι κατοικούν σε τμήμα της γεωγραφικής περιοχής που ονομάζεται «Μακεδονία». Και, καλώς εχόντων των πραγμάτων, κανείς νουνεχής δεν θα τους αρνούνταν το δικαίωμα να αυτοαποκαλούνται αναλόγως. Αλλά και η χρήση του ονόματος, δεν μπορεί παρά να τίθεται υπό το πνεύμα της ιστορικής αλήθειας. Δεν μπορεί παρά να αναγνωρίζει και να σέβεται, δηλαδή, τα υπέρτερα ελληνικά δικαιώματα.
Αυτό θα έπρεπε να είναι πια κοινό αυτονόητο. Προκύπτει, αβίαστα και αναπόδραστα, από τα αναφερόμενα στην ως άνω «Σημείωση». Και, παράλληλα, θα έπρεπε να αποκαλυφθεί ότι, στο ξεκίνημα του θέματος, προ 30ετίας, όχι μόνον δεν υπήρξε κάτι τέτοιο στις πράξεις των Σκοπιανών, αλλά θέλησαν να μονοπωλήσουν και το όνομα και την Ιστορία.
Αβίαστα, λοιπόν, προβάλλει ότι η συμφωνία εξομοιώνει δύο δικαιώματα χρήσης του ονόματος που ΔΕΝ είναι όμοια. Το όνομα είναι ελληνικό. Και δεν μπορεί να θεωρείται ικανός να υπογράψει συμφωνία φιλίας, ο γείτονας που προσπαθεί πεισματικά να το σφετερισθεί.

ΘΕΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟΝ: Αποδοχή της ταυτότητας
Αξίζει να παρατηρήσει κανείς ότι, ενώ ρητώς αποδέχονται ότι η γλώσσα τους είναι Σλαβική, αποφεύγουν χαρακτηριστικά να πάρουν τις αντίστοιχες αυτονόητες αποστάσεις από τον καθαρά ελληνικό όρο.
Θέλουν τη γλώσσα τους «Μακεδονική», αντί για «Σλαβομακεδονική». Την ιθαγένειά τους, το ίδιο. Μαζί, προτιμούν και το «Βόρεια Μακεδονία». Αλήθεια: τόσο πολύ ντρέπονται που είναι Σλάβοι, και αποφεύγουν το «Σλαβο-» όπως ο διάολος το λιβάνι;
Στο ίδιο θέμα, ας προσέξουμε πως εκείνη η ιδέα για «Severna Makedonija», αμετάφραστο και erga omnes, απεδείχθη τελικά μία ακόμη κυβερνητική φάρσα.

ΘΕΜΑ ΠΕΜΠΤΟΝ: Ισοπέδωση των συμπεριφορών
Άρθρο 8, παρ.5: «(…) Κοινή Διεπιστημονική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων σε ιστορικά, αρχαιολογικά και εκπαιδευτικά θέματα, για να εξετάσει την αντικειμενική, επιστημονική ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων βασισμένη σε αυθεντικές, στοιχειοθετημένες και επιστημονικά στέρεες ιστορικές πηγές και αρχαιολογικά ευρήματα» -τι να πρωτοθαυμάσει κανείς σε αυτό το μαργαριτάρι;
Αφ’ ενός, απ’ ό,τι φαίνεται, πρόκειται να καινοτομήσουμε επί της Επιστήμης. Η συγγραφή της Ιστορίας, τουτέστιν, παραπέμπεται σε επιτροπές.
Αφ’ ετέρου, όμως, το βασικό είναι η καθαρά μειοδοτική αποδοχή ομοιότητας των συμπεριφορών μας. Και είναι γενικό το φαινόμενο στους όρους της συμφωνίας. Αποδεχόμαστε, κατ’ ουσίαν, ότι τους μιμούμαστε. Ότι κάνουμε τα ίδια. Σαν να χρειάζεται έλεγχος μήπως τα σχολικά βιβλία μας τους αδικούν, μήπως έχουμε αλυτρωτικές σκέψεις, μήπως … μήπως…
Είναι σαν να υπογράφουν συμβόλαιο, ο κλέφτης κι ο νοικοκύρης, ότι από εδώ και πέρα δεν θα κλέβει κανείς τους… Όχι;

ΘΕΜΑ ΕΚΤΟΝ: Άκρον άωτον της μειοδοσίας
Κι αν όλα αυτά αξίζει να πει κανείς να τα καταπιούμε, μπας και ξεμπερδέψουμε με δαύτους που μπλέξαμε, να το boomerang. Αλήθεια: προσέξαμε πώς αποκαλεί την Μακεδονία μας η ως άνω «Σημείωσή» τους;
Απάντηση: ούτε λίγο, ούτε πολύ, «βόρεια περιοχή του Πρώτου Μέρους». Προφανώς, δεν υπήρξε κάποιο κοινής αποδοχής όνομα. Εν ολίγοις: τρέχα γύρευε σε τι δουλειές με φούντες θα βάζουν οι γείτονες το «Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας» μας, την ώρα που θα επικαλούνται παντοειδείς τρυπίτσες της συμφωνίας.
Αλλιώς: μήπως να ρωτήσουμε τον κ. Ζάεφ πώς να λέμε την Μακεδονία μας; Ή, μήπως, να μας απαντήσει εκ μέρους του ο εν Αθήναις ομοϊδεάτης του;

Το γενικό συμπέρασμα, πάντα στα πλαίσια της κοινής λογικής, νομίζω ότι προβάλλει αβίαστο: αντί να κλείνει ένα θέμα-γάγγραινα, έστω όπως-όπως, μάλλον ανοίγει περισσότερο. Και ανοίγει με τις χειρότερες προϋποθέσεις εθνικής μας αξιοπρέπειας. Επιτρέπουμε τον χυδαίο χλευασμό μας. Είναι ξεκάθαρο.
Ως προς την κυβερνητική πλευρά, θα άξιζε ίσως να εκμαιεύσει κανείς κάποια απάντηση σε όλα τα ως άνω ερωτήματα. Η εικόνα που σχηματίζει, όμως, ένας νηφάλιος παρατηρητής των τεκταινομένων, είναι ότι αυτή η κυβέρνηση έχει πέσει πάρα πολύ χαμηλά. Χρησιμοποιεί το θέμα για να υποδείξει τα ουκ ολίγα προηγούμενα λάθη των πολιτικών της αντιπάλων. Επίσης, για να εντείνει την αίσθηση ανημπόριας στον Ελληνικό Λαό. Εξ ου και τα χημικά.
Πάντως, θεωρητικά τουλάχιστον, υπάρχει η περίπτωση να αναγνωρίσουν ανθρώπινο σφάλμα. Ατασθαλία, παρεμπιπτόντως, είναι ομηριστί ένα λάθος που κάνεις, ή συνεχίζεις, ενώ σου έχει υποδειχθεί ρητώς…

Σε κάθε περίπτωση, είναι τέτοιος ο συνδυασμός ασυναρτησίας και μειοδοσίας, ώστε αβίαστα προβάλλουν σκληρά ερωτήματα. Τόσο για τις προθέσεις, όσο και για τις στοιχειώδεις ικανότητες.

21 Ιανουαρίου 2019

Κώστας Τζαναβάρας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου