Μέχρι πού θα φθάσει ο λήθαργος της Ευρώπης;

Απάντηση: ειλικρινά δεν γνωρίζω. Αλλά θα κάνω μία φιλότιμη προσπάθεια να το διερευνήσω. Και, στην πιθανή ερώτηση «ποιός λήθαργος της Ευρώπης;», μια πρώτη απάντηση: Ο λήθαργος είναι κάτι σαν το κέρατο. Ο αμέσως ενδιαφερόμενος, το μαθαίνει τελευταίος.

Ο καθημερινός μας εφιάλτης

Σίγουρα, πάντως, ο μεγαλύτερος εχθρός της ηρεμίας του σημερινού Ευρωπαίου, είναι ο Πρόεδρος Trump. Αυτός ανακατεύει καθημερινά την επικαιρότητα, με ο,τιδήποτε εκκεντρικό, παράτολμο, απρόσμενο και εκνευριστικό. Ξεπερνάει μακράν τις αγωνίες για το Brexit, όπως και τις έγνοιες για τα ουκ ολίγα εσωτερικά προβλήματα της Ευρώπης.

Αυτό που τον κάνει ασυναγώνιστο ως ταραξία, τω ώντι, είναι εκείνο το «δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει με δαύτον» που εμπνέει αβίαστα. Επί πλέον, τώρα πια, πήραμε χαμπάρι ότι, αυτά τα απίστευτα που λέει, είναι ικανός και να τα κάνει. Ακόμη και περισσότερα κι απ’ ό,τι είχαμε φαντασθεί.

Σε αυτό το κλίμα πανικού που προκαλεί, κάνει από πάνω και πλάκες. Μέσα στη σύγχυση, ο ταλαίπωρος ευρωπαίος, όχι απλώς δυσκολεύεται να ξεχωρίσει τις πλάκες πάνω στη «φάση», αλλά αδυνατεί και να τις καταλάβει έστω και εκ των υστέρων. Εκτός των άλλων, η μνήμη χρυσόψαρου αποτελεί πλέον κανόνα. Αντίληψη λεπτής ειρωνείας;

Κάποιες ενοχλητικές ερωτήσεις

Αν χρειαζόμαστε παράδειγμα, ας σκεφθούμε την επικείμενη δεύτερη συνάντηση Trump-Κιμ στο Ανόϊ του Βιετνάμ. Η ερώτηση είναι σκληρή: τι εύχεται ο Ευρωπαίος;

Αν εύχεται να πάνε όλα καλά, και πάνε, θα πανηγυρίζει στις 28 τρέχοντος; Αν εύχεται να στραβώσει το πράγμα, είναι έτοιμος για ένα ακόμη καπρίτσιο του πλανητάρχη; Κι αν είναι ακόμη αχώνευτο το γνωστό “America first”, πώς να πάει κάτω το διαφαινόμενο “Donald first”;

Ακόμη χειρότερα, σε αυτό το κλίμα πανικού πάντα, είναι που αυτή η αμήχανη ταραχή διαπνέει πλέον ακόμη και επίσημους λόγους της άλλοτε κραταιάς ηγέτιδος της Ευρωπαϊκής «Ένωσης». Στη χώρα της, άλλωστε, έγκυρες δημοσκοπήσεις βρίσκουν ότι οι ΗΠΑ θεωρούνται η μεγαλύτερη απειλή για την παγκόσμια ειρήνη. Τουτέστιν: μεγαλύτερη από τη Β.Κορέα και τη Ρωσία.

Ούτως εχόντων των πραγμάτων, τί είναι; ηρεμία ή λήθαργος; Μπορεί κανείς να περιμένει ψύχραιμους ελιγμούς; Μπορεί να περιμένει επινοήσεις απεγκλωβισμού; Αντεπίθεση; Υπέρβαση;

Να το πάρουμε αλλιώς;

Συνεχίζοντας τη φιλότιμη προσπάθεια, προτείνω την ιδέα του «χρήσιμου κροκόδειλου». Ιδέα που απορρέει ως παραλλαγή του γνωστού αποφθέγματος «αν ο κροκόδειλος έφαγε τον εχθρό σου, δεν σημαίνει ότι έγινε και φίλος σου».

Πολύ απλά, όσο ο κροκόδειλος τρώει τον εχθρό σου, είναι κάτι σαν φίλος σου, και σίγουρα σου είναι χρήσιμος. Υπό αυτό το πνεύμα, αντέχει κάπως κανείς να δει ποιους κατασπαράζει ο περί ου «κροκόδειλος». Έχουμε λοιπόν και λέμε:

-         Πρώτον, την αθλιότητα που αποκαλείται «τύπος», και δη «αντικειμενικός» (“crooked media”).

-         Δεύτερον, τη γραφειοκρατία (“bureaucracy”) και την κρατική σπατάλη (“underbudget”).

-         Τρίτον, το διεφθαρμένο πολιτικό κατεστημένο (“totally corrupt political establishment”).

-         Tέταρτον, τον παγκοσμισμό (“globalism”), υπέρ του πατριωτισμού (“patriotism”).

-         Και, πέμπτον, τη διαιώνιση διεθνών εκκρεμοτήτων (“endless wars”).

Αυτά τα βασικά, έχω τη γνώμη ότι φθάνουν και παραφθάνουν για όσους έχουν ανατρεπτικές δημιουργικές διαθέσεις. Για όσους, δηλαδή, ενδιαφέρονται αφ’ ενός να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι και αφ’ ετέρου να εκμεταλλευτούν το κλίμα ανατροπής, συνεχίζοντας με τις ανατροπές που επιθυμούν.

Για όσους ανησυχούν για το περιβάλλον, προ ημερών έφτιαξε μία σοβαρή επιτροπή εμπειρογνωμόνων για να βάλει κάτω το ζήτημα. Έχει κι ο ίδιος παιδιά κι εγγόνια. Τη συμφωνία των Παρισίων την θεωρεί ασύμφορη ανοησία, δεν αδιαφορεί για το περιβάλλον.

Αλλά και για όσους ανησύχησαν για τα προεδρικά συγχαρητήρια στους πρωταίτιους της συμφωνίας των Πρεσπών, μήπως πρώτα να τσεκάρουμε αν έχουμε να κάνουμε με ασύλληπτης θρασύτητας fake news; Το κείμενο, πάντως, ξενίζει. Η στάση, επίσης. Στα επίσημα sites Λευκού Οίκου και Μαξίμου, δεν υπάρχει κάτι. Να το ψάξουμε; ή δεν το χωράει ο νους μας;

Ρεαλισμός ή ψευδαισθήσεις;

Η Αμερική δεν αστειεύεται. Σε βαθμό που συναγωνίζεται τη Ρωσία και την Κίνα. Άλλο θέμα τα αστεία του Trump, και πώς τα καταλαβαίνει κανείς –εγκαίρως η μη.

Αλλά, φευ!, το ερώτημα είναι τι κάνει η Ευρώπη. Κι αλίμονο αν δεν έχει κάτι καλύτερο από τις κλάψες που ακούσθηκαν προ ημερών στο Μόναχο. Εν ολίγοις, η ουσία της ιδέας Merkel: θα άδουν όλα τα πρόβατά μαζί, σε ντο μείζονα, και –πού θα πάει;– θα το ρίξει στη δίαιτα ο κροκόδειλος.

Η Ευρώπη αυταπατάται. Μπερδεύει το πως είναι τα πράγματα με το πως θα έπρεπε να είναι, σε βαθμό που δεν έχει ούτε καν κάποια αξιόλογη άποψη για το πώς θα έπρεπε να είναι. Υπερτιμά τις τρέχουσες δυνάμεις της. Ένα standing ovation προβάτων, θεωρείται απάντηση στο λύκο. Ποιός κροκόδειλος;

Η πρόκληση της Ιστορίας

Κυρίως, όμως, η Ευρώπη καθυστερεί χαρακτηριστικά να καταλάβει ότι της ανήκει ο ιστορικός ρόλος να δει πέρα από τον Trump και την Αμερική. Η Ευρώπη, υποστηρίζω, έχει να απαντήσει στην βασική ερώτηση: «Τι είναι άνθρωπος;», στην εποχή των media, του internet, των υπερόπλων, των τρισεκατομμυρίων και –κυρίως!– της τεχνητής νοημοσύνης.

Μόνο ευρωπαϊκά μυαλά θα ασχοληθούν με τον επανασχεδιασμό ενός κόσμου ανθρώπινου. Εκεί ακριβώς έγκειται ο ιθύνων ρόλος της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένης της σημερινής. Η Ελλάδα μόνον είναι σε θέση να οδηγήσει στο «Ουκ εν τω πολλώ το ευ, αλλ’ εν τω ευ το πολύ», τον κόσμο της απληστίας και της υπερκατανάλωσης. Και σε πολλά άλλα ισχυρά και αναγεννητικά. Αλίμονο αν αργήσουμε να το καταλάβουμε.

Η σκληρή πραγματικότητα

Η σημερινή Ευρώπη, όμως, έχει την Ελλάδα για υποτελή παρία. Ουδείς βάζει κάτω τη σύγκριση των καθεστώτων Βενεζουέλας – Ελλάδας.

Εκπλήσσει η αδικαιολόγητη οικονομική κατάσταση της Βενεζουέλας, αλλά όχι και της Ελλάδας. Σκανδαλίζουν οι προεδρικές εκλογές της Βενεζουέλας, αλλά όχι και ο βιασμός του 61,2% ΟΧΙ και η κυβέρνηση του 22%. Συγκινούν οι διαδηλώσεις διαμαρτυρίας του Καράκας, αλλά όχι και τα συλλαλητήρια της Θεσσαλονίκης.

Υπάρχει εξήγηση. Κανείς, ως γνωστόν, δεν βοηθάει το πληγωμένο λιοντάρι. Αντιθέτως, επιχειρείται μεθοδικά αφελληνισμός της Ελλάδας.

Ευλόγως αναρωτιέται κανείς: τι θα μπορούσε να πείσει την Ευρώπη, και κυρίως τη Γερμανία, ότι διέξοδος είναι ο εξελληνισμός της; Εκτός, φυσικά, από την πρόσκρουση στην σκληρή πραγματικότητα.

Λένε, λοιπόν, ότι το μεγαλύτερο «πανηγύρι» ξεκινά όταν πέφτουν –μέρες που ‘ναι– οι μάσκες.  Αλλά ακόμη είμαστε στους πανηγυρισμούς για την «απίστευτη αίσθηση χιούμορ» της περί ης ηγέτιδος…

Κόρινθος 24 Φεβρουαρίου 2019

Κώστας Τζαναβάρας

Οι 7 μεγάλες πληγές του σύγχρονου ευρωπαϊκού τρόπου σκέψης

Η Ευρώπη του τελευταίου αιώνα, ευθύνεται για βαρύ έγκλημα κατά της ανθρώπινης σκέψης: έκανε επιστήμη την προπαγάνδα. Απλώς, στις μέρες μας, την προπαγάνδα τη λέμε επικοινωνία. Την παραπειστική επικοινωνία, τη λέμε επικοινωνιακό παιχνίδι. Το ύπουλο επικοινωνιακό παιχνίδι, αυτό που πειράζει ανεπίτρεπτα το ανθρώπινο υποσυνείδητο, είναι απλώς επάγγελμα. Είναι μία ακόμη επιστημονική ειδικότητα, ολίγον άγνωστη στο πλατύ κοινό.

Η ουσία αυτής της –κατ’ ευφημισμόν– επικοινωνίας, είναι η ίδια με της προπαγάνδας: κατασκευάζει εικονικές «αλήθειες», εν αγνοία του ανθρωπίνου λογικού. Αυτές τις κατασκευασμένες αλήθειες, τις ανακατεύει με βολικές αλήθειες. Έτσι πουλιώνται οδοντόπαστες, έτσι υφαρπάζονται ψήφοι.

Αλλά, σύντομα, η προπαγάνδα γίνεται boomerang. Σκοτώνει τη σκέψη. Έτσι, χωρίς το άλλοτε συγκριτικό της πλεονέκτημα, η Ευρώπη συμμετέχει πιά ασθμαίνοντας στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.

Να το δούμε αναλυτικά;

Hitler & Πολιτική Επικοινωνία

Είναι χαρακτηριστικό ότι, ο σύγχρονος Ευρωπαίος, αδυνατεί να συγκρίνει ορθολογικά τη σημερινή Πολιτική Επικοινωνία με τη χιτλερική προπαγάνδα. Αδυνατεί, δηλαδή, να αναγνωρίσει τις ουσιώδεις ομοιότητες και να στοιχειοθετήσει τις όποιες διαφορές.

Μία τέτοια στοιχειοθετημένη σύγκριση, προϋποθέτει φιλαλήθεια. Προϋποθέτει κριτική στάση, διάθεση για βάσιμη και επιμελή σύγκριση. Προϋποθέτει απροκατάληπτη παρατήρηση, απροκατάληπτο συλλογισμό, απροκατάληπτο συμπέρασμα. Υπάρχουν;

Επί πλέον, όμως, προϋποθέτει και κάτι μάλλον πιο δύσκολο για σύγχρονα ευρωπαϊκά μυαλά: τη σαφή διάκριση του ΤΙ από το ΠΩΣ. Γιατί; Επειδή το προκείμενο αφορά τη μέθοδο, το ΠΩΣ. Δηλαδή: άλλο θέμα ο εθνικοσοσιαλισμός, ο ρατσισμός και η επιθετικότητα του Hitler, κι άλλο θέμα η τεχνική της χιτλερικής προπαγάνδας.

Η μέθοδος της σύγχρονης τεχνικής πολιτικής επικοινωνίας, πολύ απλά, είναι μετεξέλιξη της τεχνικής της χιτλερικής προπαγάνδας. Η φιλοσοφία, και η ουσία, παραμένει ίδια. Κάποιος που ξέρει τα βασικά και των δύο, συμφωνεί αβίαστα.

Με οδηγό την Ιστορία

Ρητορική ερώτηση: Διδάσκονται, άραγε, τα μυστικά της χιτλερικής προπαγάνδας στα σημερινά σχολεία της Ευρώπης; Διδάσκονται στο μάθημα της Ιστορίας, ώστε να μαθαίνουν τα παιδιά μας τί ακριβώς υπόκειται της μεγαλύτερης τραγωδίας της Ευρώπης; Διδάσκονται στο μάθημα της Αγωγής του Πολίτη, ώστε να μεγαλώνουμε πολίτες με αντισώματα στη χειραγώγηση;

Στην Ιστορία, πάντως, θα μπορούσαν να ειπωθούν πολλά και διδακτικά. Ο Hitler «έβαλε τα γυαλιά» στο Στάλιν. Η προπαγάνδα, μαζί με τη διαβολή και τη ραδιουργία, θεώθηκε από τον Παπισμό. Που διαδέχθηκε τη Ρώμη.

Στην Αρχαία Αθήνα, επιτήδειοι δημαγωγοί, έβρισκαν τρόπους να κερδίζουν εντυπώσεις και ψήφους, ανεξάρτητα αν είχαν δίκιο ή όχι. Η περιβόητη «εριστική διαλεκτική», υπονόμευσε τη δημοκρατία, και τελικά κατέστρεψε την Αθήνα.

Το ίδιο το «αβγό του φιδιού», την ιδέα της χειραγώγησης μαζών, τον αχαρακτήριστο τρόπο της εξουσίας να κάνει τον άνθρωπο πειθήνιο κοπάδι από γίδια, είχε αποκαλύψει ήδη ο Όμηρος, στη Β’ ραψωδία της Ιλιάδας.

Ατενίζοντας κανείς την ιστορική αναδρομή, ίσως κάνει το λάθος να σκεφθεί μοιρολατρικά. Ίσως, να μη διακρίνει ότι «ο κόμπος έφθασε στο χτένι». Αλλά, αν το δημογραφικό δείχνει άσχετο, η διεθνής συγκυρία υποδεικνύει σαφώς «κόμπο».

Τα χειρότερα της Αμερικής

Φυσικά, χρειάζεται να δούμε ότι, σε αυτήν την τελευταία δραματική φάση ανάπτυξης της προπαγανδιστικής τεχνολογίας, συμπρωταγωνίστησε η Αμερική. Κάπου πριν το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, άλλωστε, και σίγουρα μετά από αυτόν, η Αμερική άρχισε να σκέπτεται ξανά ευρωπαϊκά.

Σιγά-σιγά, η Αμερική έπαυε να είναι η χώρα όπου πληρώνεσαι την αξία σου. Όλο και περισσότερο, έπαιζε ρόλο η κλίκα, αλλά και τα τυπικά προσόντα. Στημένα παντού. Μαζί, εδραιωνόταν το άθλιο δόγμα του μεγιστάνα του Τύπου, διατυπωμένο στην κλασική κινηματογραφική ταινία “Citizen Cane”: «Ο κόσμος θα πει αυτό που θα του πούμε εμείς να πει».

Μπαίναμε πιά στη χειρότερη φάση ισοπέδωσης: στην εποχή της τηλεόρασης.

Η αδιανόητη εξέλιξη

Η απάντηση της Αμερικής σε αυτόν τον κατήφορο, ήταν το φαινόμενο Trump.

Ένας 70χρονος δισεκατομμυριούχος, δαιμόνιος επιχειρηματίας, είδε καλά την κατάσταση. Κι αντί να πάρει σύνταξη και να πάει για γκόλφ, κατέβηκε στην πολιτική. Το ένστικτό του, του έλεγε ότι «έχει θέμα». Αξιοποίησε την καταφανή προσωπική του υπεροχή, σε συνδυασμό με το νέο μέσο: το internet. Και βγήκε Πρόεδρος της Αμερικής, με μηδαμινή δαπάνη. Έτσι απλά.

Είναι βέβαιο ότι ο ιστορικός του μέλλοντος θα μείνει άναυδος. Κι ακόμη πιο βέβαιο είναι ότι θα του αναγνωρίσει ότι στάθηκε ατρόμητος απέναντι στον «τύπο».

Το φαινόμενο Trump, είναι ό,τι πιο ακατανόητο για τους σύγχρονους Ευρωπαίους. Ακατανόητο, επίσης, και για τους ευρωπαϊκά σκεπτόμενους Αμερικανούς.

Προς την πλήρη επικράτηση

Ως Πρόεδρος πιά, όμως, αποκτούσε σιγά-σιγά συμμάχους. Κέρδιζε αυτούς που έβαζαν το ΤΙ κάνει πάνω από το ΠΩΣ το κάνει. Έτσι κέρδιζε και τις προεξοφλητικές δυνάμεις των αγορών. Και τις δικαίωσε, ανταμείβοντας πλούσια όσους τον πίστεψαν.

Η ιθύνουσα τάξη της Αμερικής, τώρα πιά, έχει πάρει τις υπερκομματικές αποφάσεις της. Αποφάσεις ουσίας, όχι γενικολογίες περί ενότητας. Το καταλαβαίνουν, αυτοί που μπορούν να καταλαβαίνουν, βλέποντας απλώς προσεκτικά την πρόσφατη “State Of The Union” προεδρική ομιλία στο Κογκρέσο.

Αντιλαμβάνονται π.χ. τι σημαίνουν τα νεώτερα για το “Healthcare”, το σύστημα υγείας. Το ζήτημα, δηλαδή, που στοχοποίησε τον πλανητάρχη στα μάτια των Ευρωπαίων, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο. Ούτε λίγο, ούτε πολύ, όμως, η Δημοκρατική Speaker σηκώθηκε να χειροκροτήσει πριν τον Αντιπρόεδρο. Και σαφώς εντονότερα.

Κάπως έτσι, οι απροκατάληπτα και αντικειμενικά σκεπτόμενοι, αντιλαμβάνονται την περίσταση. Και ιεραρχούν τις προτεραιότητες, αξιολογούν τις επιδιώξεις, αντιπαρέρχονται τις μπλόφες, κρίνουν τις πράξεις, εστιάζουν στα αποτελέσματα.

Σε αυτό το πνεύμα, αντιλαμβάνονται και τι συμβαίνει στα νότια σύνορα. Και πιο μέσα, στην πιάτσα των ναρκωτικών. Κι ακόμη πιο μέσα, στην πιάτσα των χορηγών των πολιτικάντηδων.

Και, εν τέλει, μάλλον τώρα βρίσκουν περισσότερες επιβεβαιώσεις των εκκεντρικών προβλέψεων για «επικοινωνιακά πανίσχυρο Καίσαρα» και «ενάρετες σαρωτικές αλλαγές».

Για περισσότερα: «Πού πηγαίνει η Ευρώπη;» (18.9.16 –ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ φ.1513/22.9.16)

Μόνον ευρωπαϊκά σκεπτόμενοι δεν αντιλαμβάνονται τις κοινωνικές προτεραιότητες και το διακύβευμα. Και η σύγκριση, σίγουρα, δεν θα αργήσει να καταστεί καταφανής: αυτό που προβλέφθηκε επακριβώς το ’16, για πολλούς δεν είναι ορατό ούτε το ’19.

Συμπτωματολογία

Θυμίζω, όμως, ότι μιλάμε για το σύγχρονο ευρωπαϊκό τρόπο σκέψης. Για όσες και όσους, λοιπόν, εξακολουθούν να με τιμούν με την προσοχή τους, να οι 7 μεγάλες πληγές του, μαζί με ενδεικτικές επισημάνσεις:

1η πληγή: Σύγχυση

Χρόνια σύγχυση ως προς τις λέξεις και το νόημά τους. Σύντηξη παρατήρησης και κριτικής. Μπουρδούκλωμα αλήθειας και πραγματικότητας. Σύγχυση ακόμη και στην Επιστημονική Μεθοδολογία.

-         Άλλο θέμα να μαθαίνεις αξιόπιστα τις επιδιώξεις και τις πράξεις του Trump, κι άλλο θέμα να συμφωνείς. Βασικό.

2η πληγή: Στρουθοκαμηλισμός

Αποστρέφεται το βλέμμα από τις ανεπιθύμητες αλήθειες.

-         Με τον τρόπο του, έφερε την Ειρήνη στην πολύπαθη Κορεατική Χερσόνησο. Όχι;

3η πληγή: Νοσοαγνωσία

Η Ευρώπη όχι απλώς δεν βλέπει το πρόβλημα σκέψης, όχι απλώς το θεωρεί ανάξιο λόγου, αλλά ούτε καν θα μπορούσε να το αντιληφθεί μέσα από διάλογο.

-         Έδωσε χάρη σε Αφρο-Αμερικανή ισοβίτισσα, που έδειξε υποδειγματική διαγωγή στη φυλακή. Καλεσμένη του, δάκρυζε επί ώρα, στη θέα του όρθιου Κογκρέσου που την χειροκροτούσε, δίνοντάς της πρόσθετο θάρρος για το καινούργιο της ξεκίνημα ζωής. Ρατσιστής λοιπόν;

4η πληγή: Ανακολουθία

Η Ευρώπη έχει έναν τρόπο να διακόπτει τη φυσική ακολουθία ενός συλλογισμού, όταν πλησιάζει σε ανεπιθύμητες αλήθειες. Έχει κι εκείνον τον τρόπο να βρίσκει περίτεχνες εξηγήσεις για τα ανεξήγητα.

-         Ερώτηση: πώς γίνεται ένας ρατσιστής να καλοδέχεται τους νόμιμους μετανάστες;

5η πληγή: Ταμπελολατρεία

Οι ταμπέλες ήταν πάντα στη μόδα στην Ευρώπη. Ταμπέλες κάνουν τη μάζα να πιστεύει και να προσκυνά, ταμπέλες την κάνουν να αναθεματίζει και να καταψηφίζει.

Ταμπελοκαβγάδες είναι, σε έσχατη ανάλυση, όλη η τραγωδία της Ευρώπης.

-         Εκτός από ρατσιστής και σεξιστής, ο Trump «είναι» και απομονωτιστής. Για κάποιο λόγο, η Ευρώπη είναι υπέρ του ελευθέρου εμπορίου, και όχι υπέρ του ελεύθερου, δίκαιου και αμοιβαίου εμπορίου. Για κάποιο λόγο, οι ευρωπαϊκοί δασμοί σε αμερικάνικα προϊόντα, δεν συνιστούν προστατευτισμό.

Ποια ουσία στις ταμπέλες;

6η πληγή: Βραδύνοια

Εγκλωβισμένη στο γνωστό και το οικείο, παγιδευμένη σε αναρίθμητους κανόνες, η Ευρώπη καθυστερεί χαρακτηριστικά να σκεφθεί πρωτοποριακά. Το επιχείρημα-ματ “too good to be true” (πολύ καλό για να είναι αλήθεια), κολακεύει την διάχυτη πνευματική οκνηρία, κλείνοντας ερμητικά την όποια συζήτηση.

-         Το ενδεχόμενο ο Trump να είναι –όπως ισχυρίσθηκε προεκλογικά– ένας “insider” (προνομιούχος) που θέλει να αλλάξει το σύστημα, απλώς δεν υπάρχει τρόπος να προκύψει ως συμπέρασμα Ευρωπαίου.

-         Το 1946, ο Winston Churchill, διετύπωσε δημοσίως τη συνταγή για την ευρωπαϊκή ενοποίηση: πρώτα στενές σχέσεις Γαλλίας-Γερμανίας, ιδίως πολιτισμικές. Macron και Merkel, έσπευσαν προ ημερών να το αντιληφθούν, μόλις 73 χρόνια μετά.

7η πληγή: Ευνουχισμός

Βυθισμένη στη γραφειοκρατία, και κυρίως στη γραφειοκρατική αντίληψη της ζωής, η Ευρώπη έχει μπερδέψει τις προτεραιότητες. Απορροφημένη τυφλά στην ταμπέλα «σεξισμός», έφθασε να σκοτώσει τον ανδρισμό. Ανέραστη πιά, ανέραστες λύσεις ψάχνει και  για το οξύ δημογραφικό της πρόβλημα.

-         Τα Δημοκρατικά κορίτσια, με τα λευκά συνολάκια, που χειροκρατούσαν όρθια τον …«σεξιστή», που τις έβγαζε πολλές στο μέτρημα, ήταν απλώς το κερασάκι στην bipartizan τούρτα. Υπ’ όψιν.

Στερνή μου γνώση…

Εν κατακλείδι: Την παραδοσιακή βλακώδη αντίσταση της ευρωπαϊκής σκέψης στην πρωτάκουστη αλήθεια, έχει αποδώσει με ακρίβεια ο Arthur Schopenhauer: «Κάθε αλήθεια περνά από τρία στάδια. Πρώτα γελοιοποιείται. Ύστερα δέχεται σφοδρή αντεπίθεση. Στο τέλος, θεωρείται αυτονόητη.»

Προφανώς, αυτό αποκλείεται να ισχύει και για τον ακατονόμαστο και τις ριζοσπαστικές λύσεις του. Για τρεις πολύ-πολύ σοβαρούς λόγους. Πρώτον, γιατί δεν τον γουστάρουμε. Δεύτερον, γιατί διαρκώς τσακώνεται με τους προπαγανδιστές μας. Και τρίτον, γιατί είναι Αμερικανός –το κυριότερο.

Κόρινθος 17 Φεβρουαρίου 2019

Κώστας Τζαναβάρας

Σχετικά άρθρα:

Ποιος αγιάζει τα μέσα του Προέδρου Trump;

Οι κινήσεις Trump και η συνταγή Kierkegaard

Είναι φίλος της Ελλάδας ο Donald Trump;

Πλανητάρχης από άλλο πλανήτη;

Το τείχος του Μεξικού ως μπανανόφλουδα

Η συμφωνία των Πρεσπών ως παραλλαγή Σολομώντειας λύσης

Επιμένω με ένα ακόμη άρθρο γιατο Μακεδονικό, όχι προς υποστήριξη ενός ακόμη συλλαλητηρίου, αλλά προκειμένου να αναδειχθούν σημαντικά θέματα σχετικά με το ΠΩΣ σκεπτόμαστε ως πολίτες. Επιμένω, μάλιστα, να το υποδεικνύω –ιδίως!– σε όσους βλέπουν, έστω σε γενικές γραμμές, να συμφωνούμε στην ουσία. Στο ΤΙ.

Η ορθή ιδέα του τίτλου, λοιπόν, όπως είναι γνωστό από την Παλαιά Διαθήκη, αποδίδεται στον βασιλιά των Εβραίων Σολομώντα. Δίκαζε τη διαφορά ανάμεσα σε δύο λεχώνες. Της μίας είχε πεθάνει ο νεογέννητος γιός, και είχε πάρει κρυφά τον υγιή νεογέννητο γιό της άλλης.

Σοφά, ο βασιλιάς διέταξε να κόψουν στη μέση το παιδί, και να δώσουν στην κάθε μία από μισό παιδί. Κατάληξη: η πραγματική μητέρα, έσπευσε να πει να δώσουν το παιδί στην άλλη. Η ψεύτικη, αντιθέτως, συμφώνησε πρόθυμα.

Ίσως δεν εκπλήσσει η διαφορά των αντιδράσεων, αλλά πώς εξηγείται τόση απανθρωπιά; Πώς εξηγείται, δηλαδή, η παράνοια να συμφωνήσει στον τεμαχισμό του βρέφους; Και πώς εξηγείται που δεν υποψιάσθηκε τη σοφή παγίδα;

Σολομώντεια, συνεπώς, λέμε τη σοφή λύση σε ένα δύσκολο πρόβλημα διαιτησίας, η οποία, μοιράζοντας αρχικά το επίδικο στο ίσο, αποκαλύπτει τελικά την ανισότητα των δικαίων των δύο μερών.

Μία ενδιαφέρουσα παραλλαγή αυτής της ιδέας, κάπως αντίθετη, είδαμε να υλοποιείται στη συμφωνία των Πρεσπών. Εν ολίγοις: το «παιδί», το όνομα της Μακεδονίας, όπως και τα βασικά παράγωγά του, Μακεδόνας και Μακεδονικός, μοιράσθηκαν στη μέση. Έχουν, λέει η συμφωνία, διαφορετικό νόημα οι λέξεις για το κάθε μέρος.

Στη μέση, επί πλέον, κόπηκαν και οι εντυπώσεις. Θα εξετασθεί ο αλυτρωτισμός, λέει η συμφωνία, και στα δύο κράτη. Το ίδιο και τα σχολικά βιβλία, για να μην παραποιείται η Ιστορία. Και άλλα. Απίστευτη εξομοίωση συμπεριφορών, παντελώς ανεδαφική.

Και, βέβαια, το άκρον άωτον της μειοδοσίας: «βόρεια περιοχή του πρώτου μέρους» η Μακεδονία μας. Επισήμως, και με την υπογραφή μας. Έλεος.

Εν ολίγοις: αποκαλύπτεται ότι, το γνωστό επικοινωνιακό ταρατατζούμ στην πανέμορφη λίμνη, έγινε χωρίς να παρίσταται «φυσική μητέρα». Χωρίς, συνεπώς, να αποκαλυφθεί καμία ανισότητα δικαίων. Ούτε καν η απολύτως αυτονόητη ανισότητα δικαίων.

Έχω διατυπώσει και στοιχειοθετήσει την εξής απλή ερώτηση: Γιατί τόση μειοδοσία;

Προσθέτω: δεν μπορούσε να γίνει μία φιλική συμφωνία, φιλικού διακανονισμού διαφορών, χωρίς τόσο εξόφθαλμη προσβολή των πατριωτικών μας αισθημάτων;

Για ενίσχυση της άποψης, προτείνω ένα αυτοσχέδιο πείραμα. Ξεκινά με μία απλή ερώτηση, σε υποστηρικτές της συμφωνίας. Επί λέξει: «Η λέξη Μακεδονία είναι Ελληνική; Ναι ή όχι;»

Προφανώς, κάθε καλοπροαίρετος απαντά απνευστί με ένα ξερό «Ναι». Ή, ίσως, κάτι πιο ειλικρινές: «Φυσικά». Ή, ακόμη, κάτι απολύτως εύλογο: «Ναι. Γιατί ρωτάς;»

Εκ πείρας, έστω αριθμητικά περιορισμένης, καταθέτω δημοσίως το αποτέλεσμα του αυτοσχέδιου πειράματος: με μεγάλη χρονική καθυστέρηση, αποσπά κανείς μία απάντηση σχοινοτενή, που μπορεί να θεωρηθεί και καταφατική. Και, πάραυτα, ακολουθεί μία άμεση προσπάθεια αλλαγής θέματος.

Ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης, που θα ήθελε να κάνει και ο ίδιος το αυτοσχέδιο πείραμα, θα πρότεινα να είναι έτοιμος να συνεχίσει, μετά από μία καλή απάντηση, με την εξής ευγενική δεύτερη ερώτηση: «Δεν θα έπρεπε αυτό να αναγνωρίζεται στη συμφωνία;»

Ο μέσος ΣΥΡΙΖΑίος συνομιλητής, πάντως, έχει μία πρώτη συγγνωστή δυσκολία: δυσκολεύεται να σκεφθεί καινούργιες ιδέες. Δυσκολεύεται και να απαντήσει σε νέες ερωτήσεις. Αντιθέτως, βρίσκει πολύ βολικό να φέρει την κουβέντα σε θέματα και απόψεις που έχουν συζητηθεί κατά κόρον. Κυρίως, σε ευθύνες άλλων.

Η αλήθεια είναι σκληρή: η ερώτηση «Η λέξη Μακεδονία είναι Ελληνική; Ναι ή όχι;» είναι ερώτηση-ματ. Η αυτονόητη καταφατική απάντηση, έχει αλυσιδωτές λογικές συνέπειες. Συνέπειες εν πολλοίς αυτονόητες, και σε όλα τα προς ρύθμιση διμερή θέματα. Υπαγορεύει άλλη αντίληψη του ζητήματος. Εν τέλει, εκθέτει τη συμφωνία. Μαζί, γελοιοποιεί κι αυτούς που την υπέγραψαν.

Το αυτοσχέδιο πείραμα, έτσι, επιβεβαιώνει τα εύλογα συμπεράσματα μίας απλώς προσεκτικής ανάγνωσης της συμφωνίας: πρόκειται για μειοδοσία σε βαθμό ανοησίας. Αυτή η ανοησία, διαπιστώνεται μεν στο γράμμα της συμφωνίας, αλλά καταπλήσσει στο πνεύμα της συμφωνίας. Είναι η πεισματική προσπάθεια, αυτό που λέμε «ντε και καλά», να εξομοιωθούν οι δύο «μανάδες».

Περαιτέρω, αν συνεχίσει κανείς την έρευνα, ψάχνοντας τα απώτερα κίνητρα, βρίσκεται πλέον στα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής. Κάποιες συμπεριφορές εξηγούνται ως αντιδράσεις κάποιων όχι για κάτι που δεν έχουν, όχι για κάτι που δεν μπορούν να αποκτήσουν, αλλά για κάτι που είχαν κάποτε και το έχασαν οριστικά.

Φυσικά, όποιος βλέπει υπερβολές στους παραπάνω συλλογισμούς, ας προσπαθήσει να βρει άλλη εξήγηση στα φαινόμενα. Να βρει, πρώτα απ’ όλα, έναν τρόπο να συνεχίσει μία πολιτισμένη και διεξοδική συζήτηση, μετά την –κατ εμέ!– «ερώτηση-ματ».

Ένα είναι σίγουρο πάντως: απέναντι στους ισχυρούς, χρειάζεται κανείς να μη βιάζεται. Να είναι προσεκτικός και κυρίως επιδέξιος. Η προπαγάνδα δεν αστειεύεται. Αντέχεται, μόνον με χιούμορ. Και παλεύεται, μόνον με γνώση.

Επιμένω, λοιπόν, στο δόγμα της ευφυούς αντιστάσεως: «Τον βλάκα δεν τον νικάς, τον βοηθάς να χάσει μόνος του.»

Κόρινθος 10 Φεβρουαρίου 2019

Κώστας Τζαναβάρας

Σχετικά άρθρα:

Το Μακεδονικό ως τεστ νοημοσύνης

Μετά την ψυχρολουσία τί;

Ανατομία της συμφωνίας των Πρεσπών

Πατριώτες ή εθνικιστές;

Για το Μακεδονικό και τον πατριωτισμό

Το Μακεδονικό ως φαινόμενο της εποχής του παγκοσμισμού

Εγκλωβισμένοι στον Μπουταρισμό;

Από τον Orwell στο «Μακεδονικό»

Πού πηγαίνει η Ελλάδα ;

Έλληνες ξανά !

Το Μακεδονικό ως τεστ νοημοσύνης

Το να βγάλει άκρη κανείς με το Μακεδονικό, στην παρούσα φάση του, είναι ένα γερό τεστ νοημοσύνης. Είναι εύκολο να αποδίδουμε προκατειλημμένες προθέσεις ή να εξηγούμε τα πάντα με επεμβάσεις πανίσχυρων ξένων. Το δύσκολο, αντιθέτως, είναι να μελετούμε τα γεγονότα, προσεκτικά και μεθοδικά, σε τρόπο που να προβάλλουν αναπόδραστα συμπεράσματα. 

Ισχυρισμοί, μεθοδολογικοί και ουσιαστικοί, στοιχειοθετούνται στην εκτενή και διεξοδική ανάλυση που ακολουθεί. Πηγές της, είναι το επίσημο κείμενο της συμφωνίας στα Ελληνικά και τα πρακτικά της τριήμερης συζήτησης στη Βουλή. 

Η ανάλυση, δίνεται σε μορφή επί μέρους παρατηρήσεων, σε χαρακτηριστικά θέματα του Μακεδονικού, οι οποίες επεξηγούν τον κρίσιμο μονολεκτικό όρο του αντίστοιχου «τεστ».

Στις παρατηρήσεις, δίνονται και οι αναμενόμενες σκέψεις δύο φανταστικών προσώπων, αντιπροσωπευτικών θυμάτων του πολιτικάντικου παιχνιδιού, τα οποία ονοματίζω «Ατς» και «Ασς».

Το όλο άρθρο, απευθύνεται σε σκεπτόμενους, και τίθεται υπό την κρίση τους.

Στα πλαίσια αυτά:

ΠΡΩΤΟ ΤΕΣΤ: Σύγχυση

Ο πρωθυπουργός του γειτονικού κρατιδίου, εξακολουθεί να μιλάει δημοσίως για Μακεδονία και Μακεδόνες. Και, σε φιλοκυβερνητικές εφημερίδες, μπορεί να δει κανείς άρθρα, ακόμη και ελαφρώς ειρωνικά, που υποστηρίζουν ότι αυτό θα γίνεται μέχρι να τεθεί σε πλήρη ισχύ η συμφωνία. Το ίδιο λέει και ο Ατς, ενώ ο Ασς μάλλον δεν έχει πολυπροσέξει τι γίνεται.

Το άρθρο 7, πάντως, κάλλιστα ερμηνεύεται ούτω πως: χρησιμοποιούν τις δύο λέξεις ελεύθερα, διότι τις εννοούν κατά άλλο τρόπο. Γεωγραφικό κ.λ.π. Όθεν, αυτός ο τρόπος δεν προσβάλλει την ελληνική πλευρά. Η συμφωνία, δηλαδή, κόλλησε το «Βόρεια» μόνον στο επίσημο όνομα τους κράτους τους.

ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΕΣΤ: Εκκρεμότητα

Ειπώθηκε από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ ότι. στη συνεδρίαση της Βουλής της 17ης Σεπτεμβρίου 1959, ο τότε Υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας, «αναφέρθηκε ρητά για μακεδονική γλώσσα, η οποία ομιλείται στα Σκόπια και έχει γραμματική και συντακτικό». Και, κάπως ειρωνικά, μεταφέρθηκε εκτίμηση ότι «αυτό το έκανε, πρώτον, γιατί η μακεδονική γλώσσα κατοχυρωνόταν συνταγματικά και κυρίως γιατί το ζητούμενο ήταν η επιδίωξη της απόδειξης ότι δεν υπάρχει μακεδονική μειονότητα στην Ελλάδα».

Απαντήθηκε ότι ο αείμνηστος ευπατρίδης πολιτικός, στην ίδια συνεδρίαση, είχε διευκρινίσει: «η μακεδονική γλώσσα όχι όπως την αναγνωρίζω ως Αβέρωφ ότι υπάρχει, αλλά η μακεδονική γλώσσα όπως την αποκαλεί το Τιτοϊκό Σύνταγμα».

Και δεν δόθηκε συνέχεια.

Ατς: «ακούσθηκαν όλες οι απόψεις –αυτό είναι δημοκρατία!». Ο Ασς, συμφωνώντας, δεν αντιλαμβάνεται την χυδαία προσβολή μνήμης νεκρού. Ενδεχομένως, μάλιστα, δεν ολοκληρώνει ούτε το συλλογισμό του ως προς το σημαντικότερο: τα κίνητρα αυτής της υποτιμητικής αναφοράς, ακόμη και αν «στέκει».

ΤΡΙΤΟ ΤΕΣΤ: Διγλωσσία

Υπήρξαν από το 1990 δύο «εθνικές γραμμές», με την έννοια της ευρείας κοινοβουλευτικής αποδοχής. Η παλιά απόλυτη «ούτε παράγωγο», και η μετέπειτα συγκαταβατική «γεωγραφικός προσδιορισμός». Παρεμπιπτόντως: αποκτήσαμε πλέον και εθνομηδενιστική γραμμή.

Ο κατ’ εξοχήν μακεδονοκαριερίστας πολιτικός, λοιπόν, χειροκροτείται ορθίως, την ώρα που πηγαινοέρχεται ασυστόλως στις εθνικές γραμμές, ανάλογα με το αν είναι στην κυβέρνηση ή στην αντιπολίτευση. Εκτός των άλλων, ούτε καν ασχολήθηκε με την αποκατάσταση της μνήμης του πολιτικού του πατέρα.

Ατς και Ασς συμφωνούν: «έτσι είναι οι πολιτικοί μας».

ΤΕΤΑΡΤΟ ΤΕΣΤ: Εξοικείωση

Τα ως άνω φαινόμενα της σύγχυσης, της συστηματικής εκκρεμότητας, και της ανοχής στη διγλωσσία, είναι πλέον κανόνας. Δεν ενοχλεί ούτε που ο αποκαλούμενος δημοκρατικός διάλογος δεν έχει ποτέ συμπέρασμα. Δεν ενοχλεί ούτε που η ψηφοφορία έχει εκ των προτέρων γνωστό αποτέλεσμα.

Υποτίθεται ότι, για όλες αυτές τις ημιτελείς συζητήσεις, ο Ατς και ο Ασς ενημερώνονται, και βγάζουν τα συμπεράσματά τους. Ενημερώνονται; Τα βγάζουν;

Έχει γραφεί από χρόνια ότι το ανησυχητικό δεν είναι το πόσοι ανέχονται αυτή την αθλιότητα, αλλά πόσοι την απολαμβάνουν.

ΠΕΜΠΤΟ ΤΕΣΤ: Διπολισμός

Τα περί τον αριθμό των συμμετεχόντων στα κατά καιρούς ογκώδη συλλαλητήρια για το Μακεδονικό, έχουν κάποια κρίσιμη ιδιαιτερότητα: ακραία απόκλιση εκτιμήσεων του πλήθους. Κι όμως, η σημερινή τεχνολογία, δίνει τη δυνατότητα σε ειδικούς να το μετρήσουν με μεγάλη ακρίβεια. Ακόμη και επακριβώς. Η μόνη αμφιβολία, που μπορεί να στοιχειοθετηθεί επιστημονικά, αφορά μόνον ως προς το πόσοι περαστικοί καταγράφονται στις αεροφωτογραφίες, ενώ δεν συμμετέχουν στο συλλαλητήριο.

Ατυχώς, όμως, ο Ατς και ο Ασς, όχι μόνον δεν ζητούν επιστημονική πραγματογνωμοσύνη, όχι μόνον δεν την χρειάζονται, όχι μόνον θα την αμφισβητούσαν εκ προοιμίου, αλλά ούτε καν θα μπορούσαν να την ανεχθούν. Αποδεικνύεται ότι έχουν εξοικειωθεί με την διπολική ενημέρωση: «οι μεν λένε 95.000 οι δε μισό εκατομμύριο». Αυτό τους φθάνει. Σε βαθμό που τα υπόλοιπα ενοχλούν.

Η Επιστήμη, ας σημειωθεί, μπορεί να βεβαιώσει καραμπινάτη διαταραχή στην αντίληψη της πραγματικότητας: αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα μόνον διπολικά.

Οι Ας, δηλαδή, δεν θα ανέχονταν ένα αποτέλεσμα καταμέτρησης «224.479». Πολύ περισσότερο, μάλιστα, δεν θα ανέχονταν ένα αποτέλεσμα «72.516», που θα έδινε άλλη διάσταση στους προβληματισμούς των νουνεχών.

ΕΚΤΟ ΤΕΣΤ: Φιλαλήθεια

Αν διάβαζαν μέχρι εδώ, ο Ατς και ο Ασς, θα συμφωνούσαν απολύτως σε κάτι: γιατί τόση λόξα με την αλήθεια;

ΕΒΔΟΜΟ ΤΕΣΤ: Ανακολουθία

Οι Ας, εν τέλει, διεκδικούν, με τον τρόπο του ο καθένας, τα εύσημα για την υπεράσπιση της Ιστορίας της Μακεδονίας μας. Δεν αγνοούν τελείως, βεβαίως, τον ιστορικό ρόλο του μεγάλου Μακεδόνα στοχαστή Αριστοτέλη. Δικό του «έργο» υπήρξε ο Μέγας Αλέξανδρος.

Αν συμφωνούν σε κάτι όλοι οι [τρομάρα τους] «Μακεδονομάχοι», εκατέρωθεν του συνόρου μάλιστα, είναι η παγερή αδιαφορία για την αριστοτελική θεωρία της μεσότητας. Η ίδια αδιαφορία, και για τα αντίστοιχα ατομικά προτερήματα του ένδοξου μαθητή του Αριστοτέλη. Ποιος ασχολείται π.χ. με τη φρόνησή του;

Οι Ας, αλλά και οι Σκοπιανοί, αποδεικνύεται ότι ενδιαφέρονται για το όνομα. Όχι και για τη χάρη. Για όλους αυτούς, τα «ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ» είναι συλλογή ανεκδότων.

ΟΓΔΟΟ ΤΕΣΤ: Κλονισμός

Αυτή η παγερή αδιαφορία των Ας για μεσότητα, ή ακόμη και η εχθρότητα στη μεσότητα, έχει εξήγηση: μία ακριβοδίκαια προσέγγιση, τους προκαλεί νευρικό κλονισμό. Και είναι κάτι απολύτως εμφανές –και ελέγξιμο!– στη συμπεριφορά όλων όσων έχουν παρασυρθεί στην ορμή της αντιπαράθεσης.

Ο Ρώσος φυσιοδίφης Παβλώφ, έχει αποδείξει κάτι παρεμφερές: το πρωτάκουστο προκαλεί νευρικό κλονισμό. Αυτός ο κλονισμός, είναι απλώς μικρότερος, στα άτομα που είναι δεκτικά σε νέα δεδομένα: ειδήσεις, σκέψεις, ιδέες κ.λ.π.

Προφανώς, οι πρωτάκουστες ιδέες, που αποδίδουν και πρωτάκουστη στάση, όπως η μεσότητα, μπορούν να προκαλέσουν ακόμη ισχυρότερους κλονισμούς εγκεφαλικών κέντρων.

Ενδεικτικά, ας προσπαθήσει ο τυχόν ενδιαφερόμενος να εξηγήσει το παρακάτω δημόσιο σχόλιο στην αρθρογραφία του υπογράφοντος: «εθνικιστική υστερία». Σε άρθρο όπου –μεταξύ άλλων νηφάλιων σκέψεων– στοιχειοθετείται η άποψη ότι η παράγραφος 7.4 της συμφωνίας θα μπορούσε να είναι «ιδανική αρχή για μία ενάρετη επανεκκίνηση σχέσεων». Είναι σχόλιο λογικό;

ΕΝΑΤΟ ΤΕΣΤ: Αντίληψη

Αν θέλουμε να προχωρήσουμε σε πιο τεχνοκρατικά κριτήρια, θα επιμείνω στη μελέτη του άρθρου 7 παράγραφος 4 της συμφωνίας των Πρεσπών: «Το Δεύτερο Μέρος [δηλαδή τα Σκόπια] σημειώνει ότι η επίσημη γλώσσα του, η Μακεδονική γλώσσα, ανήκει στην ομάδα των Νότιων Σλαβικών γλωσσών. Τα Μέρη σημειώνουν ότι η επίσημη γλώσσα και τα άλλα χαρακτηριστικά του Δεύτερου Μέρους δεν έχουν σχέση με τον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό, την ιστορία, την κουλτούρα και την κληρονομιά της βόρειας περιοχής του Πρώτου Μέρους [δηλαδή της Ελλάδας].

Ο Ατς και ο Ασς, δεν είναι σε θέση να απαντήσουν, χωρίς να ξαναδιαβάσουν το απόσπασμα, στην εξής απλή ερώτηση: πώς αποκαλείται η Μακεδονία μας;

Αλλά, πάλι, ποιος μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα σε μία πιο δύσκολη: όταν λένε «δεν έχουν σχέση με τον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό», εννοούν ότι δεν έχουν σχέση και με τον αρχαίο Μακεδονικό πολιτισμό; Ή μήπως λίγα έχουν δει τόσα χρόνια τα ματάκια μας;

ΔΕΚΑΤΟ ΤΕΣΤ: Διαβάθμιση

Αφού αναγνωρίσει κανείς στο κείμενο τον καινοφανή περιφραστικό όρο «βόρεια περιοχή του Πρώτου Μέρους», και χωνέψει ότι η Ελληνική Βουλή πλέον προσυπογράφει, και –όσο μπορεί– συγκρατήσει την οργή του, προσπαθεί να δώσει μία λογική απάντηση στην εξής ουδέτερη ερώτηση: ποια και πόση η σημασία αυτής της φράσης; 

Οι Ας αδυνατούν να απαντήσουν, καθώς έχουν ήδη βγάλει συμπεράσματα. Αδυνατούν να εστιάσουν καν την προσοχή τους στο ερώτημα. Αδυνατούν, κυρίως, να σκεφθούν κάποια απάντηση ανάμεσα στο «καμία» και το «καταστροφή».

Θα αποκτήσουν άποψη, όμως, αν κάποτε απαντήσουν ειδικοί και καθοδηγητές. Και αυτή την άποψη, θα την λένε «προσωπική μου άποψη».

ΕΝΔΕΚΑΤΟ ΤΕΣΤ: Αντίφαση

Αναντίρρητα, καταγράφουμε ότι: σε μία επίσημη διακρατική συμφωνία, που γίνεται για να λυθεί η διαφορά ως προς το όνομα του ενός συμβαλλόμενου μέρους, αναφύεται εκ του μηδενός αμηχανία –τουλάχιστον!– ως προς το όνομα περιοχής του άλλου συμβαλλόμενου μέρους. Παρεμπιπτόντως: πρόκειται σαφώς περί κατορθώματος.

Ερώτηση: όλες αυτές οι διατυπώσεις, είτε μεθοδευμένες είτε όχι, πώς χωράνε σε μία αυτοαποκαλούμενη «φιλική» διακρατική συμφωνία;

Κάπου εδώ, ο Ατς τίθεται ενώπιος ενωπίω, κατά το αμάχητο κριτήριο του Ηράκλειτου: «Ο βλάκας χάνει το θάρρος του μπροστά σε κάθε σειρά σκέψεων». Το ίδιο, όμως, παθαίνει και ο Ασς. Γιατί άραγε;

ΔΩΔΕΚΑΤΟ ΤΕΣΤ: «Αυτισμός»

Ο Ασς χειροκροτεί την ειρωνική ατάκα «αυτή η άβολη εκκρεμότητα πίεζε τόσα χρόνια τα Σκόπια, όχι την Ελλάδα». Προφανώς, κατά την άποψη, τίποτα από τα παρακάτω δεν ήταν άβολο για την Ελλάδα:

-         που 140 χώρες ήξεραν μόνον από «Μακεδονία»,

-         που ΝΑΤΟ και Ε.Ε. έκαναν υπομονή, ενώ τη θέλουν για μέλος, και

-         που το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης θεώρησε (2011) ότι η Χώρα μας παραβίασε την ενδιάμεση Συμφωνία του 1995.

Αν όλα αυτά, λοιπόν, δεν πίεζαν την Ελλάδα, όλα αυτά τα χρόνια, ιδού ο ορισμός του πολιτικού αυτισμού.

ΔΕΚΑΤΟ ΤΡΙΤΟ ΤΕΣΤ: «Μαζοχισμός»

Ο Ατς, αντιθέτως, τα παίρνει πολύ σοβαρά όλα αυτά. Έως κατάκαρδα…

Στην πραγματικότητα, απέναντι στο «να μη δώσουμε τίποτα», δέχεται «να τα δώσουμε όλα». Πανηγυρίζει, μάλιστα, που οι γείτονες θα υποχρεωθούν να προσθέσουν το «Βόρεια» στα επίσημα έγγραφα.

Ο Ατς προσυπογράφει προθύμως τους όρους όπου προβλέπεται να ελεγχθούν και τα δικά μας σχολικά βιβλία για παραποίηση της Ιστορίας. Να ελεγχθούμε κι εμείς για αλυτρωτισμό. Και άλλα. Δέχθηκε, δηλαδή, την εξομοίωσή μας με την αθλιότητα των γειτόνων. Ξαναρωτάω: δεν είναι σαν να υπογράφουν συμβόλαιο, ο κλέφτης κι ο νοικοκύρης, ότι από εδώ και πέρα δεν θα κλέβει κανείς τους;

ΔΕΚΑΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΤΕΣΤ: Αυθαιρεσία

Το μεγάλο πρόβλημα, λοιπόν, είναι αλλού. Όσο σοβαρό και να είναι το θέμα με το όνομα, τη γλώσσα και την ιθαγένεια –ακόμη και ο αλυτρωτισμός. Ο Ατς και οι φίλοι του, προσβάλλουν βάναυσα την αξιοπρέπεια ενός ολόκληρου λαού.

Τουτέστιν: Κρύβουν επιμελώς τη στάση της σιωπηλής πλειοψηφίας. Προβάλλουν διεθνώς τους έξαλλους, αδιαφορώντας αν εκφράζουν οιονδήποτε. Εκμεταλλεύονται τη σιωπή των αξιοπρεπών Ελλήνων. Την εκκωφαντική σιωπή της ραχοκοκκαλιάς του λαού-ηγέτη του πλανήτη.

Κρύβουν, ακόμη επιμελέστερα, ότι αυτή η σιωπηλή πλειοψηφία ουδόλως εκπροσωπείται στη Βουλή. Γι’ αυτό, άλλωστε, η χρόνια ομερτά για το 61,2% ΟΧΙ. Ακόμη χειρότερα, ουδείς θα ήθελε να εκφράσει αυθεντικά αυτή τη σιωπηλή πλειοψηφία. Να υφαρπάξει ψήφους της, ευχαρίστως.

Την αλήθεια την ξέρουμε: σε δημοψήφισμα η συμφωνία θα πήγαινε άπατη. Τελείως αυθαίρετα, λοιπόν, κρύβουν από τη διεθνή κοινή γνώμη το γεγονός, αλλά και το σκεπτικό μας.

ΔΕΚΑΤΟ ΠΕΜΠΤΟ ΤΕΣΤ: Αυτονόητο

Ανάμεσα σε αυτούς τους δύο ως άνω παραλογισμούς, τον αυτισμό και το μαζοχισμό, με την πολιτική έννοια, δεν υπάρχει κάτι λογικό και αξιοπρεπές. Δεν υπάρχουν τα αυτονόητα.

Μία τίμια και αξιοπρεπής συμφωνία, όμως, θα αναγνώριζε ρητώς ότι η λέξη Μακεδονία είναι ελληνική. Θα κατέγραφε μία ευθεία αναγνώριση των γειτόνων ότι δεν έχουν σχέση με την αρχαία Μακεδονία. Και θα έθετε αξιοπρεπείς όρους για τη μερική χρήση του ελληνικού ονόματος από τους γείτονες, υπό το πνεύμα της ιστορικής αλήθειας και των υπέρτερων ελληνικών δικαιωμάτων.

Μία τέτοια φιλική σχέση, τη θέλουμε. Αλλά, φευ!, τι σχέση έχουν ο Ατς και ο Ασς με την κοινή λογική και τα αυτονόητα;

ΔΕΚΑΤΟ ΕΚΤΟ ΤΕΣΤ: Συμπέρασμα

Υποστηρίζω, κατόπιν όλων αυτών, την εξής γενική άποψη: «Το Μακεδονικό είναι πρωτίστως ένα ελληνοελληνικό πρόβλημα, με Σκοπιανούς κομπάρσους».

Για τους σύγχρονους πολιτικούς μας, προέχουν κατά σειρά: [1] η παραπλάνηση και φίμωση του Ελληνικού Λαού, [2] οι εκλογικές σκοπιμότητες και [3] η διατήρηση της «παράγκας» του πολιτικαντισμού.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η παρούσα ανάλυση, είχε στόχο να αναδείξει ειδικά θέματα μεθοδολογίας της πολιτικής σκέψης. Εστιάζω κυρίως στο ΠΩΣ σκεπτόμαστε –είτε λάθος είτε σωστά. Θα πρότεινα, συνεπώς, το ΤΙ σκέπτεται επί του Μακεδονικού ο άσημος υπογράφων, να ληφθεί απλώς υπ’ όψιν. Ως παράδειγμα.

Θα πρότεινα στον ενδιαφερόμενο αναγνώστη να ελέγξει αν, η ως άνω «γενική άποψη», ερμηνεύει τα γεγονότα. Αντιστοίχως, θα πρότεινα στον ενδιαφερόμενο αναγνώστη να διατυπώσει ρητώς δική του «γενική άποψη», και να ελέγξει αν κι αυτή ερμηνεύει τα γεγονότα.

Το ζητούμενο, είναι να ολοκληρώσουμε τους συλλογισμούς μας. Να αποδομήσουμε την προπαγάνδα, όλων των προελεύσεων. Να σχηματίσουμε το πλαίσιο, υπό το οποίο θα πάρουμε τις επόμενες αποφάσεις μας –πολιτικές και μη.

Οι παλιοί μας, σοφά, έλεγαν: «Πρέπει να ξέρεις να κλείνεις το βιβλίο». Για όσους, λοιπόν, σκοπεύουν να κάνουν κάτι τέτοιο, να μία τελευταία υπόδειξη προς έλεγχο: Ο Ατς μας, εμφανώς, είναι σε παράκρουση: δεν λέει ψέματα, τα πιστεύει.

Κόρινθος 3 Φεβρουαρίου 2019

Κώστας Τζαναβάρας