ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ μας ΓΛΩΣΣΑ, η λέξη "αιθεροβάμων" είναι σύνθετη και έχει την ξεκάθαρη κυριολεξία που προκύπτει από τα δύο συνθετικά της. "Αιθήρ", ήδη από τον Όμηρο, είναι ο χώρος πάνω από τα σύννεφα. Το δεύτερο συνθετικό προέρχεται από το ρήμα "βαίνω". Άρα, σε ελεύθερη απόδοση νοήματος, αιθεροβάμων είναι αυτός που κινείται πάνω από τα σύννεφα.
Σε παλαιότερες εποχές, αυτό σήμαινε ασφαλώς κάποιου βαθμού απώλεια επαφής με την πραγματικότητα. Τίποτα δεν πέταγε πάνω από τα σύννεφα, μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα. Μέχρι τότε, λοιπόν, η λέξη απέδιδε αυτόν που "πετάει στα σύννεφα", που έχει χάσει επαφή με την πραγματικότητα, ενώ κατά τα άλλα είναι κάπου εδώ στον μάταιο τούτο κόσμο.
Η εφεύρεση του αεροπλάνου, και αργότερα του διαστημοπλοίου, προφανώς άλλαξε την κατάσταση. Τώρα πια, με την κυριολεξία του όρου, αιθεροβάμονες είναι όχι μόνον οι πιλότοι και οι αστροναύτες, αλλά και οι αντίστοιχοι επιβάτες. Ουδόλως, όμως, έχουν χάσει την επαφή με την πραγματικότητα, αν και πετούν πάνω από τα σύννεφα. Έτσι δεν είναι;
Αυτοί οι αιθεροβάμονες, λοιπόν, όχι μόνον δεν έχουν πρόβλημα με την πραγματικότητα, αλλά έχουν και κάποια αξιοποιήσιμα πλεονεκτήματα σε ενδεχόμενη προσπάθεια υπέρβασης αυτής της πραγματικότητας. Είναι λίγο, λόγου χάριν, να βλέπεις γύρω-γύρω το βουνό;
Τουτέστιν: άλλαξε η κυριολεξία του όρου "αιθεροβάμων", με τα αεροπλάνα και τα διαστημόπλοια, οπότε αλλάζει και η μεταφορική του σημασία. Από εκεί που σήμαινε αυτόν που έχει πρόβλημα στη θέαση της πραγματικότητας, τώρα θα πρέπει να σημαίνει αυτόν που έχει πλεονέκτημα στην εποπτεία της. Λογικό;
ΑΥΤΗ Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ, απολύτως τεκμηριωμένη [Όχι;], ταράζει τα λιμνάζοντα ύδατα. Πρώτα απ' όλα, αποκαλύπτεται ποιοί δεν μπορούν να συζητήσουν καν για την αλλαγή νοήματος μιάς λέξης, παρότι αυτή η αλλαγή επιβάλλεται καταφανώς από τις εξελίξεις. Εξέλιξη δεν είναι το ότι πιά αυτός που κινείται πάνω από τα σύννεφα δεν είναι και τόσο σίγουρα "φευγάτος"; Θα αρνηθούμε την ύπαρξη αεροπλάνων και διαστημοπλοίων;
ΑΤΕΝΙΖΟΝΤΑΣ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ, λοιπόν, ή έστω προσπαθώντας να ατενίσουμε το μέλλον ρεαλιστικά, καλό είναι να αφήσουμε στην άκρη τα συνθήματα, τα εύκολα συμπεράσματα, τις δημοφιλείς αντιλήψεις. Σπάνια η ευπεπτότητα, η ευκολία, η δημοφιλία είναι ασφαλή κριτήρια ενατένισης του μέλλοντος. Το ίδιο, έτσι νομίζω, και η αδυναμία προσαρμογής στις εξελίξεις.
ΑΠΕΥΘΥΝΟΜΕΝΟΣ ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΔΗΛΩΝΟΥΝ ΠΙΑ ΑΙΘΕΡΟΒΑΜΟΝΕΣ, θα προσθέσω ένα αίνιγμα, δύο ανέκδοτα και τρεις ερωτήσεις εργασίας.
Σε μία λίμνη, λέει το κινέζικο αίνιγμα, είναι ένα φυτό, ένα νούφαρο. Αυτό το νούφαρο, όμως, έχει -λέει το αίνιγμα- την ιδιότητα να διπλασιάζεται σε έκταση μέσα σε μία ημέρα. Σε 2 χρόνια, 7 μήνες και 12 ημέρες κάλυψε τη μισή λίμνη. Ερώτηση: σε πόσον καιρό θα καλύψει ολόκληρη τη λίμνη;
Οι Αμερικάνοι, λέει το ανέκδοτο, έχουν ένα όμορφο ομαδικό παιχνίδι. Κάνει όλη η παρέα έναν κύκλο. Και παίρνουν μία χειροβομβίδα, την απασφαλίζουν, και αρχίζουν να την δίνουν καθένας διαδοχικά στον εκ δεξιών του. Ο κανονισμός του παιχνιδιού λέει ότι, αυτός που θα σκάσει η χειροβομβίδα στα χέρια του, βγαίνει από το παιχνίδι.
ΣΕ ΜΙΑ ΠΑΡΑΤΕΤΑΜΕΝΗ ΕΠΟΧΗ ΞΗΡΑΣΙΑΣ, λέει το άλλο ανέκδοτο, ένας ονομαστός πάστορας έλαβε την πρωτοβουλία να οργανώσει μία δέηση για να προσευχηθεί πολύς κόσμος μαζί ώστε να βρέξει. Πράγματι το κάλεσμά του βρήκε ανταπόκριση, και μαζεύτηκαν χιλιάδες άτομα.
Η ΕΚΠΛΗΞΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ήταν μεγάλη, καθώς ο σεβάσμιος ιερωμένος, αντί να ακολουθήσει τα καθιερωμένα, άρχισε να καταφέρεται κατά των συγκεντρωμένων. Τους αποκαλούσε άπιστους και υποκριτές. Είχαν πάει χωρίς ομπρέλες.
ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ.
Πρώτη: Αν -αν!- φαίνεται η Τεχνητή Νοημοσύνη ολίγον "φούσκα", ιδίως στο τί είναι η ΤΝ, μήπως να δούμε λίγο την άλλη ερώτηση "τί δ-ε-ν είναι ΤΝ;"
Δεύτερη: Αν -αν!- φαίνεται να μας δυσκολεύει η φιλοσοφική ερώτηση "τί είναι άνθρωπος;", μήπως να δούμε λίγο την άλλη ερώτηση "τί δ-ε-ν είναι άνθρωπος;"
Τρίτη: Μήπως ό,τι κάνουν τώρα οι μη-αιθεροβάμονες, σύντομα θα το κάνουν οι μηχανές;
Κόρινθος 1η Απριλίου 2024
Κώστας Τζαναβάρας
σύμβουλος μηχανικός - συγγραφέας
υ.γ. Κατά τον Αριστοτέλη, ένας λάθος συλλογισμός μπορεί κάλλιστα να καταλήγει σε σωστό συμπέρασμα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου