Κυριακή 1 Ιουλίου 2018

Στην εποχή της ...εχθροσοφίας



Αν κάποιος θέλει να δοκιμάσει τις δυνάμεις του, στο τεστ που υποδεικνύει ο καινοφανής όρος του τίτλου, μία καλή αρχή είναι ένα γνωστό πρόσφατο περιστατικό: η άκαρπη καταδίωξη βουλευτή από περιπολικό της Αστυνομίας.
Μάθαμε, λοιπόν, ότι τα περιπολικά τρέχουν με 180, ενώ τα βουλευτικά αυτοκίνητα με 210. Συμπέρασμα: η Αστυνομία δεν μπορεί να πιάσει τους βουλευτές. Σωστά;
Λάθος συμπέρασμα! Αυτό που δεν μπορεί ακριβώς η Αστυνομία, είναι να καταδιώξει τους βουλευτές, και μάλιστα στις εθνικές οδούς. Να τους πιάσει, μπορεί και παραμπορεί. Και απλούστατα: μπλοκάροντας τις εξόδους των κλειστών αυτοκινητοδρόμων. Όχι;
Αποδεικνύεται, ατυχώς, ότι η απλή αυτή λύση δ-ε-ν είναι καθόλου δημοφιλής. Κανείς[;] δεν θα την υιοθετούσε, κανείς[;] δεν θα την διέδιδε, κανείς[;] δεν θα την απαιτούσε –έστω ως φορολογούμενος. Δεν είναι καθόλου απλό πράγμα να απεγκλωβισθεί κανείς από το επίπεδο σκέψης «τρέχει, άρα τον κυνηγάω» που μας έχει κατεβάσει ο πολιτικαντισμός.
Η κοινή λογική, στις μέρες μας, δεν είναι –έτσι φαίνεται– και τόσο στη μόδα. Πολύ περισσότερο, είναι ντεμοντέ οι λύσεις, και η αναζήτησή τους –εκτός αν οι λύσεις είναι βλακώδεις. Αν έχουν, δηλαδή, εκείνη την χαρακτηριστική βίαιη ρηχότητα: «Πονάει δόντι, κόβει κεφάλι».
Αντανακλαστικές αντιδράσεις, χωρίς ακέψη. Μέχρι εκεί πάνε τα σημερινά μυαλά. Πολλοί, μάλιστα, θα εστιάσουν την προσοχή τους στο «χρώμα» του βουλευτικού αυτοκινήτου…
Το έμμεσο ερώτημα του παρόντος άρθρου, όμως, είναι ακριβώς αυτό: τί κάνουν, απέναντι σε μυαλά που «πάνε παραπέρα», όσοι αντιδρούν στη διάχυτη βλακεία;
Η απάντηση, δυστυχώς, δικαιώνει απόλυτα το γνωστό απόφθεγμα του Albert Camus: «Μία συχνή αιτία εχθρότητας, είναι η λύσσα και η ποταπή επιθυμία, να δεις να υποκύπτει, αυτός που μπορεί και αντιστέκεται, σε αυτό που σε συνθλίβει».
Η σκληρή αλήθεια είναι ότι η βλακοκρατία συνθλίβει τους νοήμονες. Και, συνεπώς, όποιος δεν υποκύπτει…
Δύο σύντομες επισημάνσεις, για όσους ενδιαφέρονται για ιδέες για κάτι διαφορετικό, αλλά και ταυτόχρονα αποτελεσματικό.
Πρώτον, περί σοφίας και φιλοσοφίας.
Μιλώντας για προβλήματα και λύσεις, σοφία είναι οι κομψές λύσεις. Αφού ψάξεις και βρεις την ρίζα του προβλήματος. Δεν αρκούμαστε, δηλαδή, στο εμφανές αίτιο. Ούτε στις προχειρολογίες. Βλέπουμε και ευρύτερα τα πράγματα. Βλέπουμε «όλη τη σκακιέρα».
Διακρίνουμε, στο παράδειγμά μας, τον στόχο «να τον πιάσω» από τον “στόχο” «να τον καταδιώξω». Διακρίνουμε το «154ο χιλιόμετρο» από τον «κλειστό αυτοκινητόδρομο» και τις εξόδους του.
Πολύ απλά, φιλοσοφία είναι η αναζήτηση της εκάστοτε «ρίζας» και της εκάστοτε «σκακιέρας». Χρειάζεται προσπάθεια, αλλά και τρόπος. Μέθοδος.
Άλλο θέμα η αμπελοφιλοσοφία. Η αμπελοφιλοσοφία, ψάχνει για προβλήματα, προκειμένου να αποδείξει ότι είναι άλυτα. Η φιλοσοφία, ψάχνει για λύσεις, και μάλιστα απλές και κομψές. Βρίσκοντας τις απώτερες αιτίες. Σ’ αυτή τη ζωή –βασικό.
Εν ολίγοις: σοφός είναι ο φιλόσοφος που έχει βγάλει συμπέρασμα.
Δεύτερον, περί φιλοσοφίας και επιστήμης.
Ο Νίκος Καλογερόπουλος (Nicolas Kaloy), Δρ. Φιλοσοφίας του Παν. της Γενεύης, ορίζει την Φιλοσοφία ως «υπεροικοδόμημα των επιστημών». Δηλαδή, ο φιλόσοφος είναι για να συνθέτει τα πορίσματα των επί μέρους γνώσεών μας. Και να τα ενοποιεί.
Η Επιστήμη ασχολείται με τις αιτίες, τις άμεσες αιτιώδεις σχέσεις. Η Φιλοσοφία, προεκτείνει στις απώτερες αιτίες.
Αξίζει να διαβάσει κανείς, σχετικά, το κεφάλαιο «IV. Η Επιστημονική Μεθοδολογία», στο «ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟΝ:  Η ανάπτυξις των επιστημών», στον δεύτερο τόμο «19ος Αιών», του τρίτομου έργου του «Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΙΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ».
Είναι ένα να μνημειώδες σύγγραμμα. Το “opus magnum” ενός συγγραφικού έργου επιπέδου. Ή, το “corpus magnum” του, όπως το είχα –κατά συγγνωστό λάθος– αποκαλέσει στο αποχαιρετιστήριο άρθρο: Νίκος Καλογερόπουλος, ο Δάσκαλος της Αλήθειας.
Ολόκληρο το βιβλίο, μπορεί να ληφθεί από το site του Καλογεροπουλείου Ιδρύματος. Αλλά και το ως άνω απόσπασμα, ξεχωρισμένο από τον υπογράφοντα, μπορεί να ληφθεί από το Academia.edu, το Scribd.com ή το Facebook.
Αν μη τι άλλο, όσοι δηλώνουν επιστήμονες, αλλά και όσοι θέλουν να έχουν δομημένη σκέψη, και το κυριότερο: αποτελεσματική, αξίζει να σταθούν στην ευθεία υπόδειξή του:
Η «Θεωρία της Γνώσεως», η Γνωσιολογία, εξετάζει τον τρόπο λειτουργίας του ανθρώπινου Λογικού. Είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για κάθε περαιτέρω φιλοσοφικήν ή επιστημονικήν έρευνα. Ο Επιστήμων (ή ο Φιλόσοφος) που δεν γνωρίζει τα προβλήματα που εξετάζει η Γνωσιολογία δεν μπορεί να θεωρείται “σοβαρός”. Διότι, όποιες κι αν είναι οι διαπιστώσεις του, δεν γνωρίζει ούτε πού βασίζονται, ούτε ποιος είναι ο βαθμός αξιοπιστίας των.
Εν όψει, μάλιστα, Νέας Θεωρίας της Γνώσεως.

Κόρινθος, 1η Ιουλίου 2018

Κώστας Τζαναβάρας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου