Η λεωφόρος Trump για την συγκατάβαση

Προ ημερών, στις 13 Σεπτεμβρίου, στον Λευκό Οίκο, στην αίθουσα συνεδριάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου (Cabinet Room), ο Πρόεδρος Trump υποδεχόταν μία ομάδα μελών του Κογκρέσου. Θέματα της συνάντησης, επισήμως, ήταν η φορολογική μεταρρύθμιση (tax reform), οι υποδομές (infrastructure), η αλλαγή (change) του συστήματος υγείας (Obamacare) και το πρόβλημα με τους νεαρούς παράνομους μετανάστες που πιά ενηλικιώθηκαν (DACA problem).

Τα σχετικά δημοσιεύματα εμφάνισαν κάποια αναδίπλωση Trump στο τελευταίο θέμα, υπό την πίεση κάποιων Δημοκρατικών. Δεν προβλήθηκαν εξ ίσου –στην καλύτερη περίπτωση– ούτε τα άλλα θέματα ούτε η ίδια η συνάντηση. Κι όμως, η «μάζωξη» της ομάδας μελών του Κογκρέσου είχε κάτι ειδικό: ήταν διακομματική (bipartisan). Τέρμα η δομική αντιπολίτευση των Δημοκρατικών. Τώρα συζητούν την ατζέντα Trump – ακόμη και για το Obamacare.

Αν η ένσταση είναι κάτι σαν «λόγια…», να η απάντηση: η αρχή έχει ήδη γίνει. Νόμος για το όριο δημοσίου χρέους, μία βδομάδα νωρίτερα, πέρασε με συντριπτική πλειοψηφία. Με τρία (3) ΟΧΙ μόνον, και μάλιστα από Ρεπουμπλικανούς. Και μια Δημοκρατική γερουσιαστής έγινε δεκτή για διαβουλεύσεις στο προεδρικό αεροπλάνο. Επίσης επισήμως προαναγγέλθηκε συνάντηση με την Nancy Pelosi, ηγέτιδα των Δημοκρατικών στη Βουλή. [Αν δεν είχε γίνει τελικά, θα το ξέραμε…]

Εκτός από όλα αυτά, ίσως δεν είναι γνωστό και κάτι σχετικό που έχει πει δημοσίως, και πριν τις εκλογές, ο απελθών Πρόεδρος Obama. Αναγνώρισε αυθορμήτως ως το μεγαλύτερο λάθος της προεδρίας του το ότι δεν κατάφερε να μειώσει (reduce) την πόλωση (polarization) και την ευτέλεια (meanness). Λεπτομέρεια το ότι έβλεπε τις ευθύνες –πού αλλού;– στους άλλους. Υπεδείκνυε μείζον πρόβλημα –αυτό έχει σημασία.

Πολωτική ευτέλεια είναι π.χ. αυτό: Είναι είδηση, και πρώτου μεγέθους, η απόσυρση των ΗΠΑ από την συμφωνία του Παρισιού για το περιβάλλον. Όχι όμως και το ότι η υπογραφή της Γερμανίας λ.χ. δεν έχει αντίκρυσμα. Η υπογραφή της παραμένει, αλλά οι στόχοι άπιαστοι. «Βρώμικο κλιματικό μυστικό» έχει αποκληθεί από το CNN.

Όλα δείχνουν ότι είναι καιρός να μάθουμε ότι το αντίθετο της πόλωσης είναι η συγκατάβαση. Που σημαίνει: συζητάμε επί της ουσίας, επιχειρηματολογούμε για την άποψή μας, ακούμε προσεκτικά την άλλη άποψη. Γίνεται μάχη ιδεών –όχι εντυπώσεων. Επιχειρούμε δημιουργικές συνθέσεις. Αν συμφωνήσουμε, έχει καλώς. Αλλιώς, τουλάχιστον, ξέρουμε γιατί διαφωνούμε. Απλά πράγματα.

Αν κάποιος ψάχνει για ερμηνείες της άρδην αλλαγής, θα πρότεινα να μην αγνοηθεί η θέση του υπογράφοντος, διατυπωμένη ρητώς από την εθνική μας έπαλξη: «εκφράζει στρατηγική επιλογή ισχυρών οικονομικών δυνάμεων να επενδύσουν στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής κατωτέρων στρωμάτων» («Είναι φίλος της Ελλάδας ο Donald Trump;», Φ.τ.Κ. φ.1537/9.3.17).

Οι «ισχυρές οικονομικές δυνάμεις» αποδεικνύονται πανίσχυρες. Δεν πτοούνται από τις λυσσασμένες επιθέσεις του τύπου. Εξ ου και όλα αυτά εξελίσσονται ασυγκράτητα και σε ρυθμό «σιγά-σιγά, κι είναι αρχοντικός ο γάμος». Όπως και ο Dow Jones: «σταθερή άνοδος, και χωρίς εξάρσεις» (Φ.τ.Κ. φ.1559/31.8.17).

Οι οικονομικά πανίσχυροι ποντάρουν, παγερά αποφασισμένοι, σε αυτόν που ξέρουν στην πιάτσα σαν δεινό deal maker. Αυτόν δηλαδή που ξέρει να κάνει συμφωνίες όπου όχι απλώς κερδίζουν όλοι (win-win games), αλλά κάτι σημαντικά παραπάνω: όλοι πλουτίζουν.

Να τα πούμε rich-rich games; ή δεν μας αρέσει;

Κόρινθος 17 Σεπτεμβρίου 2017

Κώστας Τζαναβάρας