Τί σόϊ ειδικοί ρυθμίζουν τη ζωή μας;

Σχολαστικοί, ασυνάρτητοι και αμετανόητοι -"μαϊντανοί" οι εξαιρέσεις. Αυτή είναι εν ολίγοις η ωμή πραγματικότητα. Και η κοινωνία μας όχι μόνον δεν το καταλαβαίνει, όχι μόνον δεν είναι σε θέση να το αντιληφθεί, αλλά ούτε καν το σκέπτεται.

Ως σχολαστικοί, εστιάζουν υπερβολικά στις λεπτομέρειες και τους στόχους της ειδικότητάς τους, χάνοντας τη γενική εικόνα. Όχι απλώς βλέπουν το "δέντρο" χάνοντας το "δάσος", αλλά ασχολούνται επιμόνως με το "κουκουνάρι" χάνοντας την επαφή με την πραγματικότητα.

Ως ασυνάρτητοι, σε φέρνουν σε απορία τί υποστηρίζουν, πού το πάνε, τί προβλέπουν... Είναι τόσο κραυγαλέα τα δείγματα παραλογισμού, ώστε προβάλλει ανεξήγητη η παρουσία τους. Μοιραία, "σπρώχνουν" τους περισσότερους σε φανταστικές θεωρίες συνωμοσίας. Λες και μπορούν να κάνουν μακρόπνοα πλάνα άνθρωποι που καταφανώς "δεν βλέπουν πέρα από τη μύτη τους".

Ως αμετανόητοι, δεν είναι σε θέση καν να αναρωτηθούν αν έκαναν κάποιο λάθος. Ενστικτωδώς, όμως, κουκουλώνουν τα λάθη τους με νέα. Έχουν την ικανότητα να αντιδρούν γρήγορα, με αντανακλαστικές κινήσεις.

Ξέρουν το σύστημα, τους κανόνες του, την πολυδιάσπαση των "άλλων". Έτσι επιπλέουν, εκμεταλλευόμενοι το ρεύμα. Έτσι φαίνονται κυρίαρχοι των εξελίξεων, και δείχνουν τετραπέρατοι συνωμότες. Χωρίς τους μηχανισμούς προβολής και παραπλάνησης, είναι μηδενικά.

Οι επί του κορωνοϊού φωστήρες ειδικοί γιατροί μας, λόγου χάριν, δεν μας έχουν εισέτι ελεήσει με την υψηλή απάντησή τους στην καίρια ερώτηση: τί κόστος έχει μία καραντίνα στη δημόσια υγεία; Τί λένε, φευ!, οι δάσκαλοι, οι ψυχολόγοι, οι παθολόγοι;

Το χειρότερο: ουδείς ειδικός, άλλης ειδικότητας, τους έχει επισημάνει το στοιχειώδες: χωρίς επαρκή απάντηση στην ως άνω καίρια ερώτηση, οι αποφάσεις εγκλεισμού είναι επιστημονικά απαράδεκτες. Πέραν πάσης αμφιβολίας.

Αφού απαντήσουν, ενυπογράφως!, ας μας πουν και την άποψή τους για το σουηδικό μοντέλο.

Αυτή την εβδομάδα, είχαμε και ένα εντελώς κραυγαλέο φαινόμενο παραλογισμού.

Βρέθηκαν, ως γνωστόν, 12 κρούσματα σε πτήση από το Κατάρ με 91 επιβάτες. Αλλά, και οι 12, είχαν απλώς περάσει transit από το Εμιράτο. Και κανείς δεν υποστηρίζει ότι υπάρχει λόγος να γίνονται έλεγχοι για κορωνοϊό σε αεροπορικώς διερχόμενους.

Οι φωστήρες μας, λοιπόν, απαγόρευσαν τις πτήσεις από Κατάρ. Όχι δηλαδή τις πτήσεις από τις χώρες προέλευσης. Ψάξε βρες γιατί.

"Καλά τους έκαναν!" υποστήριξε δημοσίως fb-φίλη, κάθε άλλο παρά ατάλαντη. Το απελπιστικό, βέβαια, δεν είναι  το "καλά" -αν και: από πού κι ως πού;

Αυτό το "τους έκαναν", τί στο καλό εννοεί; Χάρη τους κάνουμε που τους αφήνουμε να προσγειώνονται στα μέρη μας; ή μήπως ο ...πάμπτωχος εμίρης του Κατάρ κλαίει τώρα με αναφιλητά;

Κάπως έτσι, χάνεται η λογική, διαφεύγει η ουσία. Σωστά;

Το όλο σκηνικό (διανομής σανού με την τσουγκράνα), αποδίδεται πλέον ούτω πως: Στου κουφού την πόρτα, παρ' την πόρτα και φεύγα!

Όθεν, ας πάμε σε μηνύματα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Σε παρθένο θέμα, ακόμη πιό χαρακτηριστικό.

Ούτε λίγο ούτε πολύ, ανακοινώθηκε ότι στις ΗΠΑ, το μήνα Μάϊο, προστέθηκαν 2,5 εκατομμύρια jobs, ενώ οι φωστήρες ειδικοί περίμεναν να χαθούν 7,5 εκατομμύρια.

Κανονικά, 10 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, σε σύνολο κάπου 150 εκατομμυρίων, συνιστούν διαφορά ορατή δια γυμνού οφθαλμού. Έτσι δεν είναι;

Εν τούτοις, οι παταγωδώς διαψευσθέντες ειδικοί, παρότι θα όφειλαν να σκίσουν τα πτυχία τους, επιμένουν δημοσιεύοντας νεώτερες ονειρώξεις ευσεβών πόθων τραγωδίας. Δεν αποδέχονται καν ότι την Επιστήμη την έχουμε για τις προβλέψεις. Επιστήμη χωρίς προβλέψεις, δεν είναι Επιστήμη.

Αρχιτέκτονας, ας πούμε, είναι αυτός που προβλέπει σωστά ότι το σπίτι θα μας εξυπηρετεί και θα μας αρέσει. Στατικός, αυτός που προβλέπει σωστά ότι το σπίτι θα αντέξει σε σεισμό. Σεισμολόγος, αυτός που προβλέπει σωστά τους σεισμούς της περιοχής. Κ.ο.κ.

Συνεπώς, οικονομολόγος είναι αυτός που προβλέπει σωστά (τουτέστιν: μέση τιμή, απόκλιση) την απασχόληση. Αλλιώς, είναι οικονομολόγος μόνον στα χαρτιά.

Ακόμη χειρότερα, παρακάτω, ένας έλεγχος του θέματος από πιό κοντά, αποκαλύπτει εντυπωσιακά φαινόμενα αντιεπιστημονικής σύγχυσης.

Κατ' αρχήν, για να ξέρουμε για τι μιλάμε, τα στοιχεία Μαΐου αναφέρονται στη δεύτερη εβδομάδα του. Κι από τότε, έχουν περάσει κιόλας τρεις εβδομάδες, σε μιά εποχή ιλιγγιωδών μεταπτώσεων.

Επίσης, δεν πρόκειται για απογραφή αλλά για δειγματοληπτική στατιστική, κυλιομένου δείγματος. Τυχαία επιλέγονται οι εκάστοτε φρέσκοι του δείγματος, και γίνεται συνέντευξη με απογραφέα. Λόγω κορωνοϊού, ανταποκρίνονται κάπου 45%, έναντι περίπου 82% προηγουμένως. Και ουδείς[;] σκέφθηκε τις τηλεδιασκέψεις...

Οι ίδιοι απογραφόμενοι, ερωτώνται συνεχώς και στους επτά επόμενους μήνες. Και μόνον τώρα, στην πανδημία, έφθασε να απαντούν κάπου 30% μέσω διαδικτύου.

Ενδεικτικές επισημάνσεις ουσίας.

Δεν υπάρχει "κουτάκι" για απουσία από την εργασία "για προληπτικούς λόγους υγείας". Κι αν δεν έφθανε το τρίμηνο του κορωνοϊού για να εφευρεθεί, τί έγινε άραγε στις προηγούμενες πανδημίες;

Δεν έχουν καταφέρει ακόμη να ξεχωρίσουν την άδεια απουσίας (furlough) από την απόλυση (layoff). Αντιγράφω την ερμηνεία του φαινομένου: "The household survey does not have a formal measure or definition of furlough" (Η έρευνα για τα νοικοκυριά δεν έχει επίσημο μέτρο ή ορισμό της άδειας απουσίας).

Δεν έχουν καταφέρει ακόμη να ξεχωρίσουν την καταγραφή γεγονότων από τους χαρακτηρισμούς και τις ταξινομήσεις. Είναι άλλο γεγονός, π.χ., το αν ο απογραφόμενος πληρώνεται, άλλο αν εργάζεται. Ή, πάλι, δεν είναι απλούστερο να καταγράφεται πόσες ώρες εργάσθηκε και πόσες ώρες απουσίασε;

Έτσι, με κουραστικές κωδικοποιήσεις, βασανίζουν απογραφείς και απογραφόμενους. Στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης. Χώρια τα αξεπέραστα εμπόδια που βάζει η τοιαύτη κωδικοποίηση σε νεώτερες ταξινομήσεις και θεωρίες.

Δεν έχουν καταφέρει ακόμη ούτε καν να συνεργάζονται αυτόματα με την αντίστοιχη ηλεκτρονική βάση της κοινωνικής ασφάλισης. Που, μάλιστα, τηρείται συνεχώς ενήμερη. Και ξαναρωτάνε τα ίδια...

Έχουμε να κάνουμε, συνεπώς, με -γενικά μιλώντας!- ειδικούς που δυσκολεύονται στους ξεκάθαρους ορισμούς, στις αναγκαίες διακρίσεις, στην εξαγωγή συμπερασμάτων... Στην αμφιβολία τη γόνιμη, στην ανατρεπτική σκέψη. Στα χρήσιμα αποτελέσματα.

Τί να τους πει κανείς, όθεν, για προσωποκεντρικό σύστημα; -όχι γραφειοκεντρικό. Τί να τους πεις για προσωποκεντρική βάση δεδομένων πολλαπλών χρήσεων; Που να συγκεντρώνει ολόκληρη την αγορά εργασίας, την ασφάλιση. Μετά, και την τραπεζική δανειοδότηση, τη φορολογία...

Ένα σύστημα που να συγκεντρώνει real time τα στοιχεία που η Wall Street περιμένει πώς και πώς τρεις βδομάδες αργότερα. Και σαφώς ακριβέστερα.

Τουτέστιν: ένα συντριπτικό πλήγμα στη γραφειοκρατία, και όχι μόνο. "Get the job done" που λέει και μιά ψυχή.

Αυτά, λοιπόν, με τα ...συμπτωματικά.

7 Ιουνίου 2020

Κώστας Τζαναβάρας