ΧΑΣΑΜΕ ΤΗΝ ΑΦΟΣΙΩΣΗ ΣΤΟΠ

Σαν να μην έφταναν τα τόσα και τόσα προβλήματα του πλανήτη [χώρια τα δικά μας τρισχειρότερα], έχουμε και το τεχνητό «πρόβλημα-Ρωσία» να πρωταγωνιστεί. Κι αν το ψάξει λίγο κανείς, ανακαλύπτει να αιωρείται απόλυτη ασάφεια περί του ποιο ακριβώς πρόβλημα είναι πίσω από την παχιά προφορά «Ράσσια» στα Αμερικάνικα.

Χαρακτηριστική είναι η περιγραφή που έδωσε ο «Speaker» του Κογκρέσου Paul Ryan, θεωρώντας ξεκάθαρο – όπως ισχυρίσθηκε – ότι η Ρωσία αναμείχθηκε (meddled) στην προεδρική εκλογή : «Αυτό που χρειάζεται να καθορίσουμε είναι όχι αν το έκαναν – αυτό το ξέρουμε. Είναι το τι έκαναν, πώς το έκαναν, πώς θα αποτρέψουμε το να ξαναγίνει. Και μετά πώς θα βοηθήσουμε τους φίλους μας ώστε να μην συμβεί και σε αυτούς». Εν ολίγοις, χωρίς να ξέρει τι και πώς, «ξέρει» ότι κάτι έκαναν.

Προφανώς, κάτι δεν μπορεί να εξηγήσει. Και κάτι ακαθόριστο τον οδηγεί στο να είναι σίγουρος ότι για αυτό το ανεξήγητο ευθύνονται Ρώσοι. Σωστά μέχρι εδώ ;

Επίσης προφανώς, παρακάτω, αυτό που δεν μπορεί να εξηγήσει είναι πώς στο διάολο κατάφερε και βγήκε Πρόεδρος ο Trump. Αποδέχεται δηλαδή μία ασυναρτησία ως ερμηνεία αυτών που δεν μπορεί να εξηγήσει, μήπως και κρύψει ότι «το φυσάει και δεν κρυώνει», κατά το κοινώς λεγόμενο.

Περί αυτού ακριβώς πρόκειται.

Στην εύλογη ένσταση «μα είναι Ρεπουμπλικανός», η απάντηση είναι ακριβώς αυτή : πρώτα είναι πρωτοπαλίκαρο του διεφθαρμένου κατεστημένου (corrupt establishment) της αμερικανικής πολιτικής. Γι αυτό και έλαμψε δια της απουσίας του, αν όχι κάτι χειρότερο, κατά την προεκλογική εκστρατεία.

Και σίγουρα δεν έχει ξεχάσει πώς σχολίασε ο Donald Trump την μετεκλογική συμπεριφορά του : «Ο Paul Ryan με αγαπά τώρα, ο Mitch McConnell με αγαπάει, είναι εκπληκτικό το πόσο η νίκη μπορεί να αλλάξει τα πράγματα».

Ήταν 23 Νοεμβρίου, και ο νεοεκλεγμένος Πρόεδρος συζητούσε με στελέχη των New York Times. Σε επίσκεψη καλής θελήσεως στα γραφεία τους. Αλλά κανείς δεν γέλασε, παρότι ο Trump έβλεπε ακόμη «χαρούμενα» την θερμή υποδοχή που του είχε επιφυλάξει ο προκάτοχός του στον Λευκό Οίκο …

Τώρα πλέον, έχουν μεσολαβήσει κι άλλα. Πολλά και διδακτικά. Στην πολιτική ζωή της υπερδύναμης, πρωταγωνιστούν τα περί τις προεδρικές πιέσεις προς τον μετέπειτα αποπεμφθέντα αρχηγό του FBI James Comey. Του ζητήθηκε – η κρίσιμη λέξη ! – αφοσίωση, η οποία συμφωνήθηκε τελικά να είναι ειλικρινής (honest loyalty). Κι εκεί αρχίζουν οι ερμηνείες.

Η επιτήδεια ερμηνεία είναι αυτή που – εμμέσως πλην σαφώς – αποδίδει κάτι σαν προθέσεις αρχιμαφιόζου στον Πρόεδρο. «Θα τελειώνεις με τις έρευνες του FBI, όπως σου λέω εγώ – το κατάλαβες ;» είναι στην ουσία αυτό που του αποδίδεται. Και συνάδει με την μετέπειτα αποπομπή του «απείθαρχου».

Η άλλη ερμηνεία, η παρούσα, ενυπάρχει αλλά δεν έχει διατυπωθεί. Βασίζεται, όμως, στην ίδια την γνωστή κατάθεση του Comey. Και απαντά κατά δύναμιν στο ερώτημα που θέτει γνωστή κινέζικη παροιμία : «Πως μπορεί η κότα να καταλάβει πώς σκέπτεται η πάπια ;». Εστιάζει στην ουσία των προεδρικών συστάσεων, όπως τις μεταφέρει ο ίδιος ο Comey. Το νόημα : του έδινε εξηγήσεις επί της ουσίας, όχι εντολές. Μπας και «ξεκολλήσει».

Ματαίως προσπάθησε π.χ. να εξηγήσει στον «σφιγμένο» Comey ότι «ο Flynn είναι καλός άνθρωπος». Ότι δεν υποχρεώθηκε σε παραίτηση για τις επαφές με τους Ρώσους. Απλώς βαρύνεται για το ότι το απέκρυψε από τον Αντιπρόεδρο Pence. Υποχρεώθηκε, δηλαδή, σε παραίτηση για λόγους ηθικής τάξεως και μόνον.

Ευρύτερα, του ζητούσε να μην εμποδίζουν οι έρευνες την πολιτική δραστηριότητα του Προέδρου, ιδίως στις διεθνείς σχέσεις. Ματαίως ζήτησε ακόμη και το αυτονόητο : μία ανακοίνωση ότι η έρευνα δεν αφορά τον Πρόεδρο.

Η αφοσίωση, εν τέλει, αφορούσε αφοσίωση στο εθνικό συμφέρον. Προκύπτει σαφώς. Αποδεικνύεται, όμως, ατυχώς, ότι δεν υπάρχουν ακόμη οι κατάλληλες λέξεις για να εξηγηθεί κάτι τέτοιο. Κάθε συζήτηση για αφοσίωση, κατά τα ήθη που έχουν επιβάλει οι διάφοροι «Ryan», αφορά κλίκες, παζάρια, εκβιασμούς και τα συναφή.

Τα περί εθνικών προτεραιοτήτων είναι ακατανόητα πράγματα. Παλιομοδίτικα. Κάπως έτσι, το «ξεκαθάρισμα λογαριασμών» («Πού πηγαίνει η Αμερική ;», Φωνή της Κορινθίας, φ.1511/8.9.16), δείχνει να έχει μόνον κάποιες ελάχιστες τελευταίες ευκαιρίες διευκρινίσεων – ούτως ειπείν. Εξ ου και το … τηλεγράφημα.

Κόρινθος 11 Ιουνίου 2017

Κώστας Τζαναβάρας