Η Ελληνική Αναγέννηση κι εμείς (Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ φ.1882/7.3.2024)

ΚΑΠΟΙΟΣ, ΠΟΥ ΟΜΙΛΕΙ ΔΗΜΟΣΙΩΣ για την Ελληνική Αναγέννηση, δεν μπορεί παρά να υπάγεται σε μία από τις εξής δύο περιπτώσεις: [1] διατυπώνει ένα σύνολο προτάσεων που θεωρεί ότι -αν τύχουν αποδοχής- θα φέρουν την Ελληνική Αναγέννηση, ή [2] παρατηρεί ένα κοινωνικό φαινόμενο και -ενδεχομένως- "βάζει το λιθαράκι του" στην κατ' ευχήν εξέλιξή του.

ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ υπάγονται και όσοι προτείνουν κάποιου είδους επιστροφή στις ρίζες, ιδίως στις φιλοσοφικές ρίζες της αρχαιότητας. Κάπως έτσι, έχουν τη δυνατότητα να γενικολογούν. Δεν βρίσκουν λόγο να δώσουν απαντήσεις σε σειρά ευλόγων ερωτημάτων. Λόγου χάριν, αρκεί ένα copy/paste στις αρχαίες ιδέες για να αναγεννηθούμε; ή, πάλι, τί έχουμε σκεφθεί για να μην ξανακάνουμε τα ίδια λάθη;

ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ, στην οποία και θεωρώ ότι υπάγομαι, χρειάζονται ρεαλιστικές διαπιστώσεις που να στοιχειοθετούν το κοινωνικό φαινόμενο "Ελληνική Αναγέννηση". Αισθάνομαι εισηγητής στη διαχείριση του φαινομένου. Ο όρος, που πολλοί διεκδικούν, ανήκει αυτοδικαίως στο κοινωνικό φαινόμενο.

Προσωπικά, λοιπόν, ατενίζω μία "φυσική, κοπιώδη και μακρά διεργασία μετάλλαξης των εθνικών μας ελαττωμάτων σε αντίστοιχα προτερήματα". Τα υπόλοιπα προκύπτουν, εννοώ.

Εξηγώ περαιτέρω: Διεργασία σημαίνει μία συνεχή σειρά αλλαγών. Όχι δηλαδή κάτι απότομο ή εκκρηκτικό. Μετάλλαξη σημαίνει ριζική αλλαγή με πειστικά χαρακτηριστικά μονιμότητας. Ριζική αλλαγή συμπεριφοράς και νοοτροπίας.

Από χώρα π.χ. των παράλληλων μονολόγων και της εριστικής διαλεκτικής, θα γίνουμε άφθαστοι στον ανοικτό και παραγωγικό διάλογο. Όταν πριν από 10-11 χρόνια είχε δημοσιευθεί διαδικτυακά το άρθρο μου "Τί θα γινόταν αν αλλάζαμε αντίληψη για τον πολιτικό διάλογο;" έκλεψε την παράσταση ένα σχόλιο/απάντηση τριών λέξεων: "Μία άλλη Ελλάδα."

ΑΥΤΗ Η ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ, λοιπόν, είναι μακρά. Εξελίσσεται εδώ και τουλάχιστον δύο αιώνες. Μεγάλοι στοχαστές ή/και πολιτικοί, εθνικής ή τοπικής εμβέλειας, φρόντιζαν τον ρου της Ιστορίας μας προς την Αναγέννηση.  Εθνική αυτογνωσία, ταυτότητα, χειραφέτηση, ανεξαρτησία, ανάπτυξη -τα βασικά ζητήματα. Η γλώσσα μας και η Ελληνική Παιδεία, πάνω απ' όλα.

Θα ήταν άδικο να μνημονεύσουμε ευρέως γνωστούς που πρωταγωνίστησαν σε αυτή την μακρά πορεία μας-θα αδικούσαμε τους αφανείς σκαπανείς, αυτούς που έκαναν την σκληρή δουλειά.

ΑΥΤΗ Η ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ, είναι κοπιώδης. Εξελίσσεται βασανιστικά, με πρόσκαιρες επιτυχίες, με λάθη και ήττες. Με διχασμούς και επώδυνες μεταπτώσεις. Με ευδιάκριτη και κάποια τάση αυτοκαταστροφής. Μην ξεχνάμε ότι το μεγαλείο του Έπους του '40-'41 και της Εθνικής Αντίστασης ακολουθήθηκε από ό,τι πιό αυτοκαταστροφικό. Αλλά και πώς να ξεχάσουμε τους εμφύλιους κατά την Επανάσταση του 1821;

ΑΥΤΗ Η ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ, είναι φυσική. Η ίδια η ζωή τιμωρεί αμείλικτα τα εθνικά μας ελαττώματα, όσα και όσο δεν έχει ξεπεράσει ο καθένας μας. Η ίδια η ζωή αναδεικνύει κάτι που δεν έχει προσεγγισθεί ψύχραιμα: η ασυμβατότητα του Ελληνικού Πολιτισμού μας με τον Δυτικό Πολιτισμό. Διαχειρίσιμο πρόβλημα, αλλά όχι με προχειρότητες ή ξενομανία. Ακόμη χειρότερα, λοιπόν, για τους ανύποπτους...

Για περισσότερα: "Ο διάλογος εθνικής αυτογνωσίας και ο εορτασμός του 1821" (Δοκίμιο, web Ιούλιος 2020).

ΑΥΤΗ Η ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ, εν τέλει, η φυσική, κοπιώδης και μακρά, είναι και η αβίαστη ερμηνεία της φαινομενικής αδράνειας του λαού μας σήμερα. Ρητώς, "απευθύνομαι σε όσες και όσους αισθάνονται ότι τους συμφέρει να με διαβάζουν -απολύτως τίποτα περισσότερο".

Ένας-ένας, βλέπουμε, παρατηρούμε, συγκρίνουμε, μελετάμε, αποφασίζουμε. Δρούμε.

 

Κόρινθος 3 Μαρτίου 2024

 

Κώστας Τζαναβάρας

σύμβουλος μηχανικός - συγγραφέας

ελεύθερος σκοπευτής πολιτικός