ReMeddling: Press

Dear Donald,

Η φιλενάδα σου η Nancy, απηύθυνε στους Ρεπουμπλικανούς συναδέλφους της μία ερώτηση που είναι «πραγματικό βούτυρο στο ψωμί» του γκουρού σου. Ρώτησε αν είναι σωστό ο Πρόεδρος να προκαλεί εξωτερική επέμβαση εναντίον πολιτικού του αντιπάλου –το νόημα.

Αναφερόταν, φυσικά, στις κινήσεις σου προς τον Ουκρανό ομόλογό σου. Αλλά, με αυτή τη χαρακτηριστική ερώτηση, έβγαλε στη φόρα –όπως θα σου εξηγήσω– τα προβλήματα στη σκέψη και των δύο αντιμαχομένων πλευρών.

Εν ολίγοις: Η μία πλευρά, έχει κάνει τα πάντα κανόνες, σε βαθμό να έχει χάσει τη Λογική. Η άλλη, δεν μπορεί καν να σκεφθεί για κανόνες και γενικεύσεις.

Πείρα

Όπως καταλαβαίνεις, μία μάνα 5 παιδιών, πρέπει να ξέρει πώς να μαζέψει τα 5 παιδιά της. Τα υπόλοιπα, είναι ευκολάκια dear. Σε αυτό το μάταιο κόσμο τουλάχιστον.

Σκέψου, όμως, το εξής ζευγάρι ερωτήσεων, που σπάει στα δύο την ως άνω χειριστική ερώτηση της έμπειρης μάνας 5 παιδιών:

[1] είναι σωστό ο Πρόεδρος να βοηθάει ξένο κράτος για να ερευνήσει και να τιμωρήσει πράξεις διαφθοράς αμερικανών πολιτικών;

[2] είναι σωστό ο Πρόεδρος να απαιτεί από ξένο κράτος να ερευνήσει και να τιμωρήσει πράξεις διαφθοράς πολιτικών του αντιπάλων;

Θεωρία

Αυτό το «σπάει στα δύο», όμως, είναι μεγάλη ιστορία. Έφερε επανάσταση στην ανθρώπινη σκέψη. Και είναι έργο ενός που η rulling class (τάξη-που-βάζει-τους-κανόνες) «έχει εικόνισμα». Είναι το «σχίζειν δίχα» του Πλάτωνα.

Μπορείς, λοιπόν, να αρχίσεις το σύστημα «σχίζειν δίχα», ώστε να ξεθολώσεις τα νερά με τους «δημοκράτες» που έμπλεξες άσχημα. Αρχίζοντας, πάντα, από το «σχίζειν δίχα» μεταξύ ΤΙ και ΠΩΣ.

Με αυτό το εργαλείο, εργαλείο υπεράνω κριτικής –υπογραμμίζω, μπορείς να βάλεις τάξη στο χάος. Σαν καλός πατέρας, που ξέρει να βάζει τάξη στα παιδιά του, όταν τα αναγκαία τερτίπια της μαμάς δεν πιάνουν πια άλλο. Και σου πετάει ένα «βγάλτα πέρα με τα παιδιά σου», την ώρα που αναχωρεί διότι βρήκε τώρα κενό η κομμώτριά της.

[btw: πολύ έξυπνο εκ μέρους σου να κάνεις 5 παιδιά με 3 μανάδες].

Ανταπόδοση

Ούτω πως, δες πώς μπαίνει μια χαρά τάξη στο θέμα με τα media. Πρώτα, φυσικά, το χάος. Τουτέστιν, ερώτηση αλά μαμά: Είναι σωστό η [περίφημη] “first amendment” (πρώτη τροποποίηση του Συντάγματος) να καλύπτει την ασυδοσία του Τύπου;

Η πονηρή ερώτησή της, εξηγώ, περνάει πονηρά την άποψη της μαμάς, την ώρα που ρωτάει για κάτι άλλο. Αδιάφορα. Δήθεν. Μπες, όμως, στη θέση της…

Κρεμούλα. Στην ερώτησή της, περνάει ως κάπως αυτονόητο, ότι χρησιμοποιείς ξένους για δικά σου πολιτικά οφέλη. Δεν αποκλείεται, αλλά όχι και ως αυτονόητο μαντάμ. «Είπαμε»…

Στην ερώτησή σου, λοιπόν, όπως σου προτείνω, θα περνάς πονηρά, ως αυτονόητο κάπως, ότι ο Τύπος κάνει κατάχρηση της ελευθερίας που του παρέχεται συνταγματικά. Απλό;

Προαπαιτούμενα

Έχεις να κάνεις με τύπους που [γουστάρουν να] νομίζουν ότι είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο να γράφουν ό,τι γουστάρουν. Ξεχνάνε, και επιμελώς αποφεύγουν να θυμηθούν, ότι περιορισμοί στον Τύπο υπάρχουν και παραϋπάρχουν. Για ρατσιστικά δημοσιεύματα, για επιδοκιμασία εγκληματιών κ.λ.π.

Το νόημα: το Σύνταγμα κατοχυρώνει την ελευθερία, όχι την ασυδοσία του Τύπου. Όλο το κόλπο, λοιπόν, επί του προκειμένου με τον Τύπο, και την υψηλή προστασία του από την 1^st amendment, είναι –υποστηρίζω– στη σαφή διάκριση μεταξύ ελευθερίας και ασυδοσίας.

Ήγουν: για τα κακομαθημένα 5 βουτυρόπαιδα, η ελευθερία και η ασυδοσία είναι το ίδιο και το αυτό. Είναι «ελευθερία». Όλα. Η μαμά –άνθρωπος είναι!– τα μπουρδούκλωσε. Καιρός να βάλει πλάτη ο πατέρας. Αυτό.

Γεγονότα

Πέφτει 3% η λίρα του σουλτάνου, πρώτο θέμα η είδηση. Ανεβαίνει 3% η λίρα του σουλτάνου, την άλλη μέρα, ούτε μονόστηλο.

Τα κάνεις λίμπα με τη Βόρεια Κορέα στον ΟΗΕ, να η κατακραυγή. Κλείνεις το θέμα, με τον πιο ειρηνικό τρόπο, σου καταλογίζουν ό,τι βρουν. Ούτε συζήτηση, για το αν το «λίμπα» είναι μια καλή ιδέα προς την Ειρήνη.

Με την επίθεση στην Aramco, να τα πρωτοσέλιδα δημοσιεύματα για πετρέλαιο στα 100 δολάρια. Πρωτοστατείς [όχι πιά;] για τη συμπίεση των τιμών, και σφυρίζουν αδιάφορα. Ξέρει κανείς, νομίζεις,  τι δήλωσες δημοσίως, μαζί με το διάδοχο του Μπαχρέϊν;

Απορίες

Τι ρόλο βαράει ο Τύπος τελικά;

Κάτι που είναι εναντίον σου, ας πούμε ότι είναι άλλο ζήτημα. Κάτι που βλάπτει τον αναγνώστη, όμως, είναι ελευθερία του Τύπου;

Άντε πες ότι αυτό με τη λίρα, ούτε κρύο ούτε ζέστη. Δεν χάθηκε ο κόσμος με λίγο σανό. Άντε πες κι ότι είναι άποψη να μένουν άλυτα τα παγκόσμια ζητήματα, παρά να λύνονται δυναμικά. Άντε. Τι φταίει, όμως, ο απλός αναγνώστης, εν όψει χειμώνα μάλιστα, να συνεχίζει να αγωνιά για την τιμή του πετρελαίου;

Αλλιώς: κατοχυρώνεται ελευθερία του Τύπου, αλλά όχι και δικαίωμα στην ενημέρωση;

Ξήλωμα

Άρα, ξεκινάμε σωστά, από τα γεγονότα. Πάνω στα γεγονότα, γενικεύουμε.

Σε αυτό το στυλ, λέω εγώ τώρα, αναδύονται αβίαστα, και σε άλλα θέματα, όμορφες ερωτησούλες. Όπως:

[1] Είναι τόσο δύσκολο να διαχωρίζεται η είδηση από την άποψη; Είναι τόσο ακατόρθωτο να εντοπίζεται παράβαση του υπ’ αριθμόν 1 παραδοσιακού κανόνα δημοσιογραφικής δεοντολογίας;

[2] Με ποια λογική διαχωρίζονται σε επιθυμητές και ανεπιθύμητες, οι ειδήσεις στο ίδιο ζήτημα; Π.χ. τιμή πετρελαίου.

[3] Πόσο δύσκολο πράγμα είναι ο εντοπισμός τίτλων που δεν αντιστοιχούν με το περιεχόμενο του ίδιου του δημοσιεύματος; Με τις εύκολες ταμπέλες;

[4] Θα ήταν περιορισμός της ελευθερίας του Τύπου, ο στιγματισμός της χρήσης Χιτλερικών μεθόδων πειθούς; Η συστηματική πλύση εγκεφάλου, εν τέλει, εντοπίζεται αντικειμενικά, ή είναι κάτι απροσδιόριστο;

Συμπέρασμα

Υπάρχουν κανόνες αμερόληπτοι, που συνεπάγονται και απολύτως ξεκάθαρη διαπίστωση παράβασης. Και αφορούν το ΠΩΣ της δημοσιογραφίας. Τη δεοντολογία της.

Πολύ σωστά, έχεις πει: “the great editors of the past, are spinning in their grave” (οι μεγάλοι συντάκτες του παρελθόντος, στριφογυρίζουν στον τάφο τους).

Το Σύνταγμά σας, μου επιτρέπεις, κατοχυρώνει την ελευθερία ως προς το ΤΙ. Όχι την ασυδοσία στο ΠΩΣ.

Γενικοί αλλά σαφείς κανόνες στο ΠΩΣ, λοιπόν.

Όθεν,

Καθώς το twitter καθίσταται βασικό μέσο ενημέρωσης, και μάλιστα άμεσης, λέω να το ξανασκεφθείς. Ως συνήθως, από μηδενική βάση. Αλλά με υψηλό στόχο.

Όλα αυτά, φρονώ, είναι κάτι που οι ίδιοι οι δημοσιογράφοι θα έπρεπε να σπρώχνουν. Όχι όλοι μόνον για το συμφέρον τους. Αν το πιάσεις σωστά, ούτε λίγο, ούτε πολύ, μπορείς –λέμε τώρα– να γίνεις ίνδαλμα των δημοσιογράφων.

Sincerely yours,

Kostas

3 Νοεμβρίου 2019

Κώστας Τζαναβάρας