Το τελευταίο ταγκό στο Πεκίνο;

Σε λίγες μέρες, μεσοβδόμαδα, συναντώνται στο Πεκίνο ο Πρόεδρος Ξι, της επερχόμενης υπερδύναμης, και ο Πρόεδρος Trump, της τρέχουσας. Διαφαίνεται συναντίληψη, θα τεθούν εποικοδομητικώς σοβαρά θέματα, αλλά οι εντυπώσεις –ίσως και η ουσία– εκτιμάται ότι θα είναι σε μία δραματική σύγκριση των δύο ανδρών.

Ο οικοδεσπότης, αφ’ ενός, είδε προ εβδομάδων τις «σκέψεις» του να καταγράφονται στο καταστατικό του κυβερνώντος ΚΚΚ. Για να ξέρουμε τι λέμε: κάτι παραπάνω από το σύνταγμα των δυτικών «δημοκρατιών».

Ο φιλοξενούμενος, αφ’ ετέρου, όχι μόνον βλέπει τις απόψεις του να λογοκρίνονται, να λοιδορούνται και να διαστρεβλώνονται στα μεγαλύτερα μέσα «ενημέρωσης» της χώρας του, αλλά επανειλημμένως έχει αποτύχει να δημοσιευθούν ως πληρωμένη διαφημιστική καταχώρηση.

Η διαφορά είναι μέρα-νύχτα. Και είναι ευκαιρία, ίσως, να σκεφθούν κάποιοι την διαφορά μεταξύ συσπειρωμένου και διχασμένου έθνους. Ιδίως, βλέποντας νοερά τον συγκριτικό απολογισμό της τελευταίας 40ετίας…

Ευρύτερα, είναι μια καλή ευκαιρία να εκτιμηθεί η χρησιμότητα μιάς ιδεολογίας, ενός ιεραρχημένου συστήματος αξιών και προτεραιοτήτων. Κι ας είναι οποιαδήποτε ιδεολογία –όχι όμως και μεταμοντερνισμός. Έλεος.

Καλώς εχόντων των πραγμάτων, στην συνάντηση θα πρωταγωνιστήσει το γνωστό «Αφήστε όλα τα λουλούδια να ανθίσουν». Κινέζικο μεν, αλλά δεν ήταν λ.χ. και στην καθημερινή πρωινή γυμναστική επί Μάο.

Πολύ περισσότερο, δεν συμπεριλαμβανόταν μέχρι προσφάτως στο menu του Λευκού Οίκου. Πριν ένα χρόνο, αίφνης, ο πολύς Obama, χρησιμοποιούσε βήμα εν Αθήναις για να κάνει υπαγορεύσεις στους πάντες.

Σε ένα τέτοιο κλίμα συγκατάβασης, όπως διαφαίνεται πλέον, τα τρέχοντα θέματα είναι λογικό να βρουν απλές λύσεις. Κοινής επιθυμίας –όχι απλώς κοινής αποδοχής.

Πρώτον: κάπου πρέπει να τελειώνει το «Πρώτα η Κορέα μας!»; Η λογική διέξοδος: «Γιατί όχι και η Βόρεια Κορέα στον «δρόμο» της Κίνας;» (Τί συμβαίνει με την Β.Κορέα; -Φ.τ.Κ. φ.1568/2.11.17) δείχνει κοινός τόπος. Μένει, απλώς, να δούμε την κατά περίπτωση τελική διατύπωση. Και η Κίνα ελέγχει πάνω από το 80% του εξωτερικού εμπορίου της άτακτης γειτόνισσας…

Δεύτερον: θα χρειασθούν, επί του ιδίου θέματος, κάποιες παραχωρήσεις. Κάποιες στρογγυλεύσεις στις φραστικές διατυπώσεις –το προφανές. Κάποιοι εξοπλισμοί στην περιοχή, «με πολλά μηδενικά». Για σιγουριά, για να μην ξανατρέχουμε στα καταφύγια. Λογικά πράγματα.

Τρίτον: πως αρχίζει η νέα διμερής εμπορική σχέση; Η προηγούμενη, ευρύτερη, γνωστή ως TPP (Trans-Pacific Partnership), έχει –ούτως ειπείν– διακοσμηθεί δεόντως από τον Πρόεδρο Trump. Και οι ανά τον κόσμο ανόητοι, με την κυριολεξία του όρου, έφθασαν να μιλούν μέχρι και για απομονωτισμό.

Και τέταρτον: ο Πρόεδρος Ξι, θα βρει λακωνικό τρόπο να εξηγήσει –επί του ιδίου θέματος– ότι η Κίνα ενδιαφέρεται ειλικρινά για το πρόβλημα της άλλης πλευράς. Θα το έκανε, άλλωστε, ακόμη και αν δεν κατείχε χοντρό πακέτο του δημοσίου χρέους της υπερδύναμης. Ακόμη-ακόμη, κι αν το επάρατο πιά ελεύθερο εμπόριο, το «free trade», δεν το είχε επιβάλει η άλλη πλευρά προ ολίγων δεκαετιών…

[Παρεμπιπτόντως: Σε αυτό το κλίμα, τολμηρών προβληματισμών ουσίας, η εισέτι μαρξιστική Κίνα δεν είναι και πολύ μακριά από την ώρα που θα διακρίνει το χονδροειδές θεωρητικό σφάλμα γενικοποίησης του Carl Marx: έκρινε ως εγγενώς καπιταλιστική την συμπεριφορά των Άγγλων πρωτο-καπιταλιστών.]

Όλα αυτά, ως άνω, «καλώς εχόντων των πραγμάτων». Μια συντηρητική δύναμη σαν την Κίνα, όμως, προτιμά τα σίγουρα βήματα. Η είδηση, δηλαδή, θα είναι να μη συμφωνηθούν τα –περίπου– αυτονόητα.

Μια ρεαλιστική δύναμη σαν την Κίνα, δεν παραλείπει να διακρίνει την ωμή πραγματικότητα. Ιδίως στην άλλη πλευρά. Τα διαδοχικά χρηματιστηριακά ρεκόρ και οι επερχόμενες σαρωτικές φορολογικές αλλαγές, συνυπάρχουν με ακραία κοινωνικά προβλήματα: το ανοικτό μέτωπο των ναρκωτικών (opioid crisis), την ανεξέλεγκτη βία, το μεταναστευτικό, τα αφροδίσια, την κατάρρευση του συστήματος υγείας.

Κυρίως, όμως, συνυπάρχουν και με την υστερία της αμερικανικής «rulling class», της ελίτ που βάζει τους κανόνες δηλαδή, εναντίον του Προέδρου Trump. Και το ξεκαθάρισμα λογαριασμών δείχνει αναπόφευκτο.

Είναι προφανές, μιλώντας γενικά, και πολύ απλά, ότι δεν γίνεται να ανθίζουν και όλα τα λουλούδια, και όλα τα αγκάθια. Κάποια στιγμή, μοιραία, ακόμη και οι συντηρητικοί παίκτες, «ανοίγουν τα χαρτιά τους».

Συνεπώς, αν όντως πρόκειται να δούμε κάποιο «τελευταίο ταγκό», όχι πάλι στο Παρίσι, το ερώτημα είναι αν θα χρειασθεί ξανά …βούτυρο.

Κόρινθος 5 Νοεμβρίου 2017

Κώστας Τζαναβάρας