Κυριακή 29 Απριλίου 2018

Ελένης απόλογος



ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ
(τροποποίηση 3 Μαΐου)

Δίνω σήμερα στη δημοσιότητα, μέσω διαδικτύου, το ανατρεπτικό μυθιστόρημα «Ελένης απόλογος». Είναι μυθιστόρημα-ψυχογράφημα της ελληνικής φυσιογνωμίας, με τα μάτια της ομηρικής Ελένης.

Η λέξη ανατρεπτικό, είναι και η μόνη προσθήκη στον πρόλογο που δημοσιεύθηκε την προηγούμενη Κυριακή (βλ. Ελένης απόλογος -ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ).

Καθώς ο πρόλογος εξαντλεί τα της εισαγωγής επί της ουσίας, τουλάχιστον από την πλευρά του συγγραφέα, θα ήθελα να συστήσω ανάγνωση σε χαρτί.
Ο βασικός και ειδικός λόγος, είναι ότι η σελιδοποίηση του κειμένου είναι σχεδιασμένη ώστε να λειτουργεί και μεταφορικά. Ως «αλλαγή σελίδας». Αυτό δεν περνάει στην οθόνη. Το ίδιο, ισχύει και για κάποια σκόπιμα κενά.
Άλλος λόγος, είναι ότι το κείμενο χρειάζεται «ψάξιμο», και σε αυτό βοηθούν και η εκτός computer ησυχία, αλλά και η δυνατότητα για ελεύθερες σημειώσεις και υπογραμμίσεις.

Είναι σε 64 συνολικά σελίδες Α5, και έγχρωμο είναι μόνον το εξώφυλλο.

Για εκτύπωση σε κατάστημα ψηφιακών εκδόσεων
Ζητείστε εκτύπωση “booklet”. Έγχρωμες τις σελίδες 1 έως 4, ασπρόμαυρες 5-64.
Μαζί με διαφανές πλαστικό εξώφυλλο και τη βιβλιοδεσία σε σπιράλ, στοιχίζει κάπου 4 ευρώ.
Αν τυχόν ζητηθεί έγκριση του συγγραφέα, φθάνει να υποδείξετε ότι στο εξώφυλλο αναφέρεται ότι πρόκειται για «ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΕΚΔΟΣΗ».

Για εκτύπωση στον εκτυπωτή σας
1.      Αξίζει να ερευνηθεί [αν δεν είναι ήδη γνωστή] η εφικτότητα εκτύπωσης “booklet”. Χρειάζεται απλώς να μην παραξενευτείτε με το πόσο απλό είναι να έλθουν οι σελίδες σε σειρά, μόνον με κόψιμο του χαρτιού Α4 στη μέση.
2.      Αν ο εκτυπωτής σας δεν είναι διπλής όψεως, συνιστώ χειροκίνητη εκτύπωση διπλής όψεως Α4, με κατάλληλη επανατοποθέτηση του χαρτιού. Σε αυτήν την περίπτωση, μπορείτε να κάνετε και τη μεγέθυνση που τυχόν επιθυμείτε.

Καλές …αναγνώσεις!

Κόρινθος 29 Απριλίου 2018

Κώστας Τζαναβάρας


Κατέβασμα του βιβλίου σε μορφή .pdf

            Facebook : εδώ
            Scribd : εδώ
            Academia.edu : εδώ



Κυριακή 22 Απριλίου 2018

Κυριακή 15 Απριλίου 2018

Τα χημικά όπλα και ο Κακός Λύκος



Ο Κακός Λύκος των παιδικών παραμυθιών, έχει βρει τον αντιπρόσωπό του, στον κόσμο των σύγχρονων ενηλίκων, στο πρόσωπο του Προέδρου Πούτιν. Θεωρείται a priori ένοχος –εκτός των άλλων– για κάθε πρόβλημα με χημικά όπλα. Και, το επιχείρημα «ποιος άλλος θα το έκανε;», αποκλείει κάθε περίπτωση στημένης προβοκάτσιας τρίτων. Τελείως αβασάνιστα.
Φαίνεται ότι υπάρχει ευρύτερο πρόβλημα στην Δύση. Όταν λένε «απόδειξη», μάλλον εννοούν απλώς «επαρκές πρόσχημα». Δεν υπάρχει, δηλαδή, κάποια ιδιαίτερη επιμέλεια για την προσέγγιση της εκάστοτε αλήθειας.
Πολύ περισσότερο, δεν υιοθετούνται σοφοί προβληματισμοί πολιτισμένων, για τις επιπτώσεις στην κοινωνία από πρόχειρες καταδίκες και τιμωρίες αθώων. Αυτό που –με κάποια υπερβολή– υποστηρίζει: «Καλύτερα 100 ένοχοι ελεύθεροι, παρά ένας αθώος στην φυλακή».

Κάπως έτσι, όμως, η απόφασή του Donald J. Trump για επέμβαση στην Συρία, και μάλιστα εσπευσμένη και έωλη, με υποχρεώνει να ομολογήσω την πλήρη διάψευση των κατηγορηματικών εκτιμήσεων που διετύπωσα σε ανάρτηση στο facebook την Πέμπτη 12/4.
Οι λίγοι αλλά εκλεκτοί φίλοι, που παρακολουθούν συστηματικά τις δημοσιεύσεις του υποφαινομένου, γνωρίζουν ότι –σχεδόν από διετίας– παρακολουθώ ενδελεχώς τις θέσεις και την πολιτική του Donald J. Trump. Και την υποστηρίζω, κατά δύναμιν!, στα περισσότερα σημεία της –ιδίως τα κύρια.
Μετά από σειρά θεαματικών επιβεβαιώσεων, αναλύσεων και προβλέψεων, τολμώ να πω ότι αυτή η διάψευση εκτιμήσεων αποτελεί αυτοτελή είδηση. Μαζί, ίσως, με την τελείως συμπτωματική ανάρτηση του αισθηματικού άσματος «Πράσινο φως».

Οι εύλογοι προβληματισμοί, στην συνέχεια, αφορούν –κατ’ πρώτον– δύο διαφορετικά θέματα:
1.       Την χρήση ή μη χημικών όπλων, και μάλιστα από την πλευρά Άσσαντ, και
2.       Το εξεζητημένο, αλλά θεωρητικά υπαρκτό, ενδεχόμενο παραπλάνησης.

Ως προς το πρώτο:
1.       Οι διατιθέμενες «αποδείξεις», στα πλαίσια του ως άνω ευρύτερου προβλήματος, αφορούν κάποιες μαρτυρίες και κάποιες εικόνες, που μπορεί κάλλιστα να είναι στημένες. Υπάρχουν ουκ ολίγοι ικανοί επιτήδειοι σε αυτόν τον μάταιο κόσμο.
2.       Κάποιοι, που θα ήθελαν να ξέρουν όσο γίνεται καλύτερα την αλήθεια, σίγουρα θα ζητούσαν ισχυρότερα πειστήρια. Επίσης σίγουρα, θα απορούσαν γιατί δεν αξιοποιούνται, και μάλιστα συστηματικά, δορυφορικές λήψεις. Είτε εικόνες του ορατού φάσματος, είτε εκτός αυτού.
3.       Μήπως είναι καιρός να το σκεφθούμε με τους δορυφόρους; Και να δούμε τι θα κάνουν από εδώ και πέρα αυτοί που θα δικαιολογηθούν «δεν το είχαμε σκεφθεί»; Χώρια που τα στοιχεία υπάρχουν.
4.       Υπάρχει ένα σοβαρό ζήτημα: Βομβαρδίσθηκαν στόχοι ικανοί να παραγάγουν χημικά όπλα (facilities). Αν δεν υπήρχαν εκεί χημικές ουσίες, γιατί βομβαρδίσθηκαν; Αν υπήρχαν, ποιος πήρε την ευθύνη να τις ανατινάξει;
5.       Κι αν οι Σύροι πράγματι χρησιμοποιούν χημικά όπλα, και κοροϊδεύουν κι από πάνω, μήπως έγιναν πολύ λίγα; Μήπως, εν τέλει, υφίσταται ασυναρτησία;
6.       Συμπερασματικά: μήπως κάποιοι δεν έχουν καταλάβει ότι, σε σχέση με το πρόβλημα του πλανήτη με τα χημικά όπλα, είναι καταφανώς σημαντικότερο το πρόβλημα του πλανήτη με την αλήθεια;

Ως προς το δεύτερο:
1.       Η όλη κίνηση, υπερβαίνει εμφανώς τα όρια της «συνταγής Kierkegaard». Φαίνεται, δηλαδή, ότι ο Πρόεδρος Trump, τώρα πια, δεν αντιλαμβάνεται ούτε καν ότι, στην μείζονα διαμάχη του με τα crooked media, δεν μπορεί να υπάρξει ισοπαλία.
2.       Επίσης, η επίθεση, έστω και ως φάρσα, δεν ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές του άρθρου «Ποιος αγιάζει τα μέσα του Προέδρου Trump;».

Περαιτέρω, υπό το φως των απαντήσεων στα ως άνω δύο θέματα, τίθενται οι εξής διαδοχικοί προβληματισμοί:
1.       Η πλευρά Άσσαντ-Πούτιν αρνείται όχι μόνον την ευθύνη για την χρήση χημικών όπλων, αλλά και το ίδιο το γεγονός. Φυσικά, αυτό δεν αποκλείει το να ψεύδονται. Αλλά, όταν κατηγορείται προσωπικά ό Πρόεδρος Πούτιν για αθέτηση σχετικής υποσχέσεως του ‘13, καλό είναι να μπαίνει κανείς στον κόπο να σημειώνει την –από μέρους του δημοσίως προσβαλλομένου– άρνηση ενοχής. Σωστά;
2.       Επελέγη τυχαία, η ώρα των επιχειρήσεων, ταυτόχρονα με το κλείσιμο και των αγορών συναλλάγματος; Ή υπήρξαν εύλογοι φόβοι συνεπειών;
3.       Θα επιχειρηθεί νέα κερδοσκοπική επίθεση στο Ρούβλι; Ή φθάνει το πρώτο κάψιμο δαχτύλων, για να καταλάβουν μερικοί-μερικοί ότι το Κρεμλίνο δεν αστειεύεται;
4.       Ευρύτερα, μήπως παρεξηγείται η συνετή στάση της Ρωσίας ως στάση αδυναμίας; Μήπως, όμως, και η σύνεση έχει τα όριά της, ακόμη κι όταν υπαγορεύει κατανόηση απέναντι σε εμπνέοντες εύλογες απορίες για το τι μυαλά κουμαντάρουν; Αν όχι βεβαιότητα ότι ουδόλως τα κουμαντάρουν…
5.       Ευρύτερα, επίσης, αφού δεν είχαν αποτέλεσμα οι περυσινοί βομβαρδισμοί, γιατί θα έχουν οι φετεινοί; Ή μήπως να τους καθιερώσουμε, σε ετήσια παράσταση μετά διαφημίσεων; Δεν είναι να απορεί κανείς με τους στόχους όλου αυτού του πολυέξοδου ταρατατζούμ;
6.       Πώς εξηγείται η επί του θέματος ιδιαίτερα προσεκτική στάση της Γερμανίας; Μήπως ξανασκέφτηκε την συνυπογραφή του γνωστού τετραμερούς εγγράφου, για την υπόθεση Scripal; Μήπως, δηλαδή, σε δεύτερη ματιά, το επιχείρημα «ποιος άλλος;» αποκαλύπτει την γελοιότητά του;
7.       Πώς εξηγείται η παγερή σιωπή της Κίνας; Σε τυχόν ασύμμετρη ρωσική απάντηση, με ανοικτά τα χρηματιστήρια, με ποιον θα είναι τα συμφέροντά της; Πού θα ποντάρει; Πότε θα το αποφασίσει;
8.       Πάνω από όλα, τελικά, ο συμπαθής Πρόεδρος των ΗΠΑ, έχει αποφασίσει τι διεθνή ρόλο θέλει να παίζει η χώρα του στο μέλλον; Ή μήπως ξέχασε τι είπε στο Ριάντ και πώς σκέφθηκε στην Σεούλ;

Εν ολίγοις, η εικόνα που σχηματίζω είναι ότι πια ο Πρόεδρος Trump «πατάει σε δύο βάρκες». Και, σαν να μην έφθανε αυτό, πυροβολεί και τα πέλματά του. Η κατάληξη της σφαίρας, με την συνακόλουθη «τρύπα στο νερό», είναι αυτό που λέμε «μικρό το κακό».
Το θέμα είναι –φευ!– τι θα κάνει με την τρύπα στην σωστή βάρκα.

Κόρινθος 15 Απριλίου 2018

Κώστας Τζαναβάρας



Κυριακή 8 Απριλίου 2018

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ



Ένα εύγλωττου συμβολισμού άρθρο της Όλγας Βερνάρδου [fb: Olga Vernardou], δημοσιευμένο στο blog της πριν από σχεδόν 4 χρόνια.


Ολόκληρο το άρθρο εδώ

Κυριακή 1 Απριλίου 2018

Από πότε δέχεται επίθεση η ελληνική μας γλώσσα;



Η «δήλωση»: «Οι Έλληνες είναι αναρχικοί και δύσκολα κουμαντάρονται (tame). Γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει να χτυπήσουμε βαθιά μέσα στις πολιτισμικές τους ρίζες. Έτσι ίσως καταφέρουμε να τους αναγκάσουμε να συμβιβαστούν. Εννοώ βέβαια να χτυπήσουμε την γλώσσα τους, την θρησκεία τους, τα πολιτισμικά και ιστορικά αποθέματα, έτσι ώστε να ουδετεροποιήσουμε την δυνατότητα τους να αναπτύσσονται, να διακρίνουν τους εαυτούς τους, ή να αποδεικνύουν ότι μπορούν να νικούν (…)», είναι ευρέως γνωστή. Και υπήρξε αντιπαράθεση, τόσο για την γνησιότητα της δήλωσης, όσο και για την εν τω μεταξύ (1974) επίτευξη του διατυπωθέντος «στόχου».
Καθώς, όμως, σε κάθε περίπτωση!, αναδεικνύεται η δυνητική σημασία ενός ύπουλου χτυπήματος στη γλώσσα μας, αξίζει να προσέξουμε τις χειροπιαστές αποδείξεις για την διαχρονική επίθεση στις ρίζες της γλώσσας μας, τον Όμηρο.

Οποιοσδήποτε απροκατάληπτος αναγνώστης της Ιλιάδας και της Οδύσσειας, αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται για βαθυστόχαστη προσέγγιση της ελληνικής φυσιογνωμίας. Ο διδακτικός ομηρικός μύθος, πάει αρκετά πιο πέρα από τις πολεμικές ιαχές και αντιπαραθέσεις. Και όχι μόνον αναδεικνύει ανάγλυφα τα εθνικά μας προτερήματα, αλλά και αποκαλύπτει τα εθνικά μας ελαττώματα.
Κατά το εύστοχο σχόλιο του αξέχαστου Νίκου Καλογερόπουλου, πρόκειται για ψυχογράφημα της ελληνικής κοινωνίας. Συνεπώς, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς την δυνητική σημασία αυτού του αυθεντικού ψυχογραφήματος, και μάλιστα την ώρα της ακραίας κρίσης που βιώνουμε. Γι’ αυτό και ασχολούμαστε με αυτούς που τείνουν να το αχρηστεύσουν.
Κρίσιμες λέξεις, λοιπόν, υποδεικνύουν με βεβαιότητα: το ρητορικό δίλλημα «αγάπη ή έρωτας;», δεν μεταφράζεται σε καμία δυτικοευρωπαϊκή γλώσσα. Και όχι μόνον έχουν μία λέξη και για τα δύο (love, amour, liebe, amor, amore κ.λ.π.), αλλά στην πραγματικότητα η λέξη τους δεν σημαίνει ούτε αγάπη ούτε έρωτα. Σημαίνει απλώς μία ιδιαίτερη προσωπική συσχέτιση. Με τα συμφραζόμενα διευκρινίζονται κάπως τα εκάστοτε συναισθήματα.
Το ευρύτερο πρόβλημα προέκυψε κατά τις προσπάθειες να μεταφρασθεί ο Όμηρος. Ευλόγως, σε ένα ποιητικό ψυχογράφημα, λέξη-θεμέλιο είναι η λέξη καρδιά. Η έδρα των συναισθημάτων –μεταφορικά. Παρατηρεί κανείς, όμως, ότι τρεις ομηρικές λέξεις μεταφράζονται όλες ως καρδιά: ήτορ, κηρ(με περισπωμένη) και καρδίη(ή κραδίη). Εν μέρει, και μία ακόμη: θυμός.
Η ερώτηση του μη ειδικού υπογράφοντος στους ειδικούς αναγνώστες, και σίγουρα στους σκεπτόμενους, είναι η εξής: ποια είναι ακριβώς η διαφορά αυτών των κρίσιμων ομηρικών όρων; Ή, πάλι, επιτρέπεται να μεταφράζεται λ.χ. ο ηγήτωρ ως ηγεμόνας; Εν τέλει: είναι τόσο ασήμαντο να διακρίνουμε τις λεπτές αποχρώσεις ενός αριστουργήματος;
Διαισθάνομαι ότι το αποτέλεσμα του προβληματισμού όλων είναι αναπόδραστο: η ελληνική ψυχή δεν έχει όμοιό της. Ούτε στα πάνω της, διευκρινίζω, ούτε στα κάτω της. Και αυτά τα πάνω-κάτω αποδίδονται με κρίσιμες λέξεις του Εθνικού μας Ποιητή, που δεν είναι απλό θέμα η μετάφρασή τους σε δυτικοευρωπαϊκές γλώσσες. Αλλά, χωρίς αυτή την ακριβολογία, για ποιο ψυχογράφημα να μιλήσουμε;
Τα ίδια, και με μία ακόμη καίρια λέξη: μήτις. Πρόκειται για την βούληση; ή μήπως είναι αυτό που στα ιαπωνικά [ή μήπως Κινέζικα; …] ονομάζεται καϊζέν; Η διαρκής βελτίωση, δηλαδή. Είναι ο «δρόμος» των Ελλήνων που αποκλήθηκαν «ασπούδαχτοι», και έκαναν πολλούς σπουδαγμένους, ημεδαπούς και αλλοδαπούς, να λυσσάνε από φθόνο. Μέχρι που πια μόνον με πτυχίο μπορεί να αξίζει προσοχής κανείς…

Είναι εξόχως χαρακτηριστικό ότι το βασικό ομηρικό λεξικό στα νεοελληνικά είναι μετάφραση γερμανικού. Στον εμπνευσμένο πρόλογο του Ιωάννου Πανταζίδου (1872) βρίσκει κανείς επιχειρήματα που στην ουσία εξηγούν γιατί ετόλμησε να προσθέσει και τις δικές του απόψεις. Γιατί δηλαδή παρέκαμψε τα γερμανικά, στην διαδρομή από την ομηρική διάλεκτο στην νεοελληνική –της ελληνικής γλώσσας πάντα.
Ο Ι. Πανταζίδης καταθέτει ευθέως και το πόρισμα από την διδακτική πείρα του. Εντοπίζει, μάλιστα, και την απ’ ευθείας σχέση της νεοελληνικής καθομιλουμένης με την ομηρική, παρακάμπτοντας την κλασσική Αττική. Και βεβαιώνει σχετικώς: «Ουδέποτε είδον τοσούτως εκ της χαράς αστράψαντα τα πρόσωπα των μαθητών και μάλιστα των ευφυών και ευαισθήτων». Ρίγος.
Σε άλλο λεξικό, μεταγενέστερο, εκδόσεως 1900, ο μεταφραστής ακολουθεί πιστά το «βιβλίον υφιστάμενον νικηφόρως τον “περί υπάρξεως αγώνα” εν Γερμανία». Χωρίς κάποιο αντεπιχείρημα ουσίας.

Όλα δείχνουν, λοιπόν, ότι έχουμε να κάνουμε με μία υπόκωφη και –για την ώρα!– αόρατη επίθεση κατά της ελληνικής μας γλώσσας, που μετράει κάπου δύο αιώνες. Επίθεση που είναι αδύνατον να κερδίσει την προσοχή πολλών. «Εμείς οι λίγοι», όμως, μπορούμε άραγε να σκεφθούμε καλά από ΠΟΥ δέχεται επίθεση η γλώσσα μας;
Εν όψει αντεπιθέσεως, βεβαίως-βεβαίως…

Κάτι ακόμη.
Ο Thomas Jefferson, 3ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, και κύριος συντάκτης της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας της, είχε πει: «κανείς δεν προσφέρει πιο ειλικρινείς και θερμές προσευχές στον ουρανό για την επιτυχία τους». Αναφερόταν στους Έλληνες και τα φιλελληνικά αισθήματα του αμερικανικού λαού. Πρόκειται για έμμεση πλην σαφή υπόδειξη της υποκρισίας τρίτων. Υπόδειξη την οποία η αμερικανική πλευρά βρήκε ευκαιρία και επίσημο βήμα να μας υπενθυμίσει προ μηνών. Και με νόημα.
Επίσης, η ως άνω «δήλωση» Kissinger, μετά από διευκρινιστική ερώτηση του Νίκου Καλογερόπουλου, έχει διαψευσθεί με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο, και ενυπογράφως.
Πρόκειται καταφανώς για μία ακόμη περίπτωση με όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα ραδιουργίας ναζιστικής εμπνεύσεως: ο δράστης κατηγορεί δημοσίως, και με περίσσιο θράσος, κάποιον άλλον ως «ένοχο». Συνήθως, κάποιον φίλο του αθώου θύματος.

Κόρινθος 1 Απριλίου 2018

Κώστας Τζαναβάρας