Ποιές παθογένειες σκότωσαν τους 57 στα Τέμπη; (H ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ φ.1887/11.4.2024)

ΜΕ ΤΟ ΘΑΡΡΟΣ ΤΗΣ ΓΝΩΜΗΣ, για μία ακόμη φορά, παίρνω δημοσίως τον λόγο για μείζον πολιτικό ζήτημα. Αλλά αισθάνομαι ότι, γράφοντας για το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, κανείς δεν θα τολμήσει να παραητηρήσει στον Βαγγέλη Κόκκινο γιατί δημοσιεύει τα άρθρα μου.

ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΒΛΕΠΩ, λοιπόν, είναι ότι βασιλεύει η σύγχυση -"το φαΐ" ορισμένων. Το αντίδοτο, φυσικά, είναι η απόδοση απόλυτης προτεραιότητας στην αλήθεια. Ακόμη κι αν στείλει κάποιους σπίτι τους ή στη φυλακή, ακόμη κι αν οδηγήσει σε σκληρές δοκιμασίες, στο τέλος θα λάμψει η λυτρωτική διέξοδος.

ΦΑΙΝΟΜΕΝΙΚΑ αυτή η σύγχυση κινείται γύρω από το γνωστό τρίπτυχο "μπαζώματα-συγκάλυψη-μονταζιέρα". Αιωρείται ένα πακέτο ενστάσεων κατά της σε εξέλιξη δικαστικής έρευνας, όπου το σίγουρο -από την σκοπιά του απλού πολίτη- είναι ότι υπάρχει "τερατούργημα". Είτε οι ενστάσεις είναι τερατούργημα, είτε έγιναν τερατουργήματα στο χώρο του δυστυχήματος -διευκρινίζω.

Ατυχώς, συνεχίζω, στη σημερινή φάση της δημοκρατίας, υποχρεούται καθένας "να αποδείξει ότι δεν είναι ελέφαντας". Κι αν δεν το αποδείξει, είναι ελέφαντας. Καμιά φορά, μάλιστα, ακόμη κι αν το αποδείξει ότι δεν είναι ελέφαντας, εξακολουθεί να θεωρείται ελέφαντας.

Το ότι οι γκαιμπελικής-χιτλερικής εμπνεύσεως μέθοδοι προπαγάνδας έχουν νομιμοποιηθεί στην ελληνική πολιτική αρένα, είναι προφανώς κάτι που διαφεύγει της προσοχής πάντων, εκτός από τους εκάστοτε υφιστάμενους τις γκαιμπελικής-χιτλερικής εμπνεύσεως μεθόδους προπαγάνδας.

ΣΤΙΣ ΙΔΙΕΣ γκαιμπελικής-χιτλερικής εμπνεύσεως μεθόδους προπαγάνδας περιλαμβάνεται και η ανάθεση καίριου ρόλου στον χρόνο: αν αποδείξεις αργά ότι δεν είσαι ελέφαντας, θα ταφείς ως ελέφαντας. Τουναντίον, πολλοί θεωρούν ότι αρκεί, ως απάντηση, η περιφρόνηση. Ίσως και από υπερβολική σιγουριά, παρότι το έχουν λουσθεί οικογενειακώς.

Η ΠΑΓΙΔΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟΣΤΗΜΕΝΗ. Το ως άνω πακέτο ενστάσεων, θα κάνει τη δουλειά του στην ώρα του. Τότε που θα αποκαλύπτονται οι διαχρονικές ευθύνες και θα χρειάζεται κάτι που να κάνει διαφορά. Για να κατοχυρωθεί κάτι σαν "οι δικές μας πολιτικές ευθύνες είναι σύκα και δεν βροντάνε -οι δικές σας πολιτικές ευθύνες είναι καρύδια και βροντάνε".

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΕΥΘΥΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ θα αναζητηθούν με αξιώσεις, κατά τη γνώμη μου, σε τρία θέματα.

ΠΡΩΤΟΝ, θα αμφισβητηθεί η θεωρία του ανθρώπινου λάθους. Ανθρώπινο λάθος είναι να έγιναν άπαξ και κατά λάθος οι γνωστές "7 παραβιάσεις κανονισμών".  Αν η παραβίαση κανονισμών ήταν καθημερινή πρακτική, αν το τραγικό "πάμε κι όπου βγει" ήταν κοινοτυπία, δεν μιλάμε για ανθρώπινο λάθος. Είναι συστηματική απορρύθμιση, και οι αντίστοιχες ευθύνες δεν διανέμονται σε σταθμάρχες ή/και οδηγούς. Σωστά;

ΔΕΥΤΕΡΟΝ, θα συσχετισθεί η άδεια χρήσης της σιδηροδρομικής γραμμής. Κάποιος αρμόδιος έχει εγκρίνει, από πλευράς ασφαλείας, τη χρήση της διπλής γραμμής χωρίς τον συνήθη ηλεκτρομηχανικό εξοπλισμό. Είναι σίγουρο ότι κάπου υπάρχει πρόβλημα με αυτή την άδεια. Είτε στην νομιμότητά της είτε στην τήρησή της. Απλή λογική;

ΤΡΙΤΟΝ, θα αναζητηθούν ίχνη ανταγωνιστών του σιδηροδρόμου. Οι γνωστές αναμονές στα Παλαιοφάρσαλα δεν έχουν ευρέως γνωστή εξήγηση πειστική. Η χρήση της μίας μόνον γραμμής φθάνει μέχρι τη Λάρισα. Άσχετο;

ΕΤΣΙ ΟΠΩΣ ΤΑ ΒΛΕΠΩ, αργά ή γρήγορα θα αποκαλυφθούν ποινικές ευθύνες πολιτικών. Και θα φθάσουν στο ακροατήριο όσες ποινικές ευθύνες πολιτικών δεν έχουν παραγραφεί. Τουτέστιν: όσες δεν παραγράφηκαν πριν την τελευταία τροποποίηση του Συντάγματος. Και τα τερατουργήματα θα έχουν φτιάξει κλίμα. Γιατί δεν φωταγωγήθηκαν εγκαίρως. Πιό κρεμούλα;

 

Κόρινθος 4 Απριλίου 2024

 

Κώστας Τζαναβάρας

σύμβουλος μηχανικός - συγγραφέας

ελεύθερος σκοπευτής πολιτικός

Το μέλλον ανήκει στους αιθεροβάμονες (jennysworld.gr, 2.4.2024)

ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ μας ΓΛΩΣΣΑ, η λέξη "αιθεροβάμων" είναι σύνθετη και έχει την ξεκάθαρη κυριολεξία που προκύπτει από τα δύο συνθετικά της. "Αιθήρ", ήδη από τον Όμηρο, είναι ο χώρος πάνω από τα σύννεφα. Το δεύτερο συνθετικό προέρχεται από το ρήμα "βαίνω".  Άρα, σε ελεύθερη απόδοση νοήματος, αιθεροβάμων είναι αυτός που κινείται πάνω από τα σύννεφα.

Σε παλαιότερες εποχές, αυτό σήμαινε ασφαλώς κάποιου βαθμού απώλεια επαφής με την πραγματικότητα. Τίποτα δεν πέταγε πάνω από τα σύννεφα, μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα. Μέχρι τότε, λοιπόν, η λέξη απέδιδε αυτόν που "πετάει στα σύννεφα", που έχει χάσει επαφή με την πραγματικότητα, ενώ κατά τα άλλα είναι κάπου εδώ στον μάταιο τούτο κόσμο.

Η εφεύρεση του αεροπλάνου, και αργότερα του διαστημοπλοίου, προφανώς άλλαξε την κατάσταση. Τώρα πια, με την κυριολεξία του όρου, αιθεροβάμονες είναι όχι μόνον οι πιλότοι και οι αστροναύτες, αλλά και οι αντίστοιχοι επιβάτες. Ουδόλως, όμως, έχουν χάσει την επαφή με την πραγματικότητα, αν και πετούν πάνω από τα σύννεφα. Έτσι δεν είναι;

Αυτοί οι αιθεροβάμονες, λοιπόν, όχι μόνον δεν έχουν πρόβλημα με την πραγματικότητα, αλλά έχουν και κάποια αξιοποιήσιμα πλεονεκτήματα σε ενδεχόμενη προσπάθεια υπέρβασης αυτής της πραγματικότητας. Είναι λίγο, λόγου χάριν, να βλέπεις γύρω-γύρω το βουνό;

Τουτέστιν: άλλαξε η κυριολεξία του όρου "αιθεροβάμων", με τα αεροπλάνα και τα διαστημόπλοια, οπότε αλλάζει και η μεταφορική του σημασία. Από εκεί που σήμαινε αυτόν που έχει πρόβλημα στη θέαση της πραγματικότητας, τώρα θα πρέπει να σημαίνει αυτόν που έχει πλεονέκτημα στην εποπτεία της. Λογικό;

ΑΥΤΗ Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ, απολύτως τεκμηριωμένη [Όχι;], ταράζει τα λιμνάζοντα ύδατα. Πρώτα απ' όλα, αποκαλύπτεται ποιοί δεν μπορούν να συζητήσουν καν για την αλλαγή νοήματος μιάς λέξης, παρότι αυτή η αλλαγή επιβάλλεται καταφανώς από τις εξελίξεις. Εξέλιξη δεν είναι το ότι πιά αυτός που κινείται πάνω από τα σύννεφα δεν είναι και τόσο σίγουρα "φευγάτος"; Θα αρνηθούμε την ύπαρξη αεροπλάνων και διαστημοπλοίων;

ΑΤΕΝΙΖΟΝΤΑΣ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ, λοιπόν,  ή έστω προσπαθώντας να ατενίσουμε το μέλλον ρεαλιστικά, καλό είναι να αφήσουμε στην άκρη τα συνθήματα, τα εύκολα συμπεράσματα, τις δημοφιλείς αντιλήψεις. Σπάνια η ευπεπτότητα, η ευκολία, η δημοφιλία είναι ασφαλή κριτήρια ενατένισης του μέλλοντος. Το ίδιο, έτσι νομίζω, και η αδυναμία προσαρμογής στις εξελίξεις.

ΑΠΕΥΘΥΝΟΜΕΝΟΣ ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΔΗΛΩΝΟΥΝ ΠΙΑ ΑΙΘΕΡΟΒΑΜΟΝΕΣ, θα προσθέσω ένα αίνιγμα, δύο ανέκδοτα και τρεις ερωτήσεις εργασίας.

Σε μία λίμνη, λέει το κινέζικο αίνιγμα, είναι ένα φυτό, ένα νούφαρο. Αυτό το νούφαρο, όμως, έχει -λέει το αίνιγμα- την ιδιότητα να διπλασιάζεται σε έκταση μέσα σε μία ημέρα. Σε 2 χρόνια, 7 μήνες και 12 ημέρες κάλυψε τη μισή λίμνη. Ερώτηση: σε πόσον καιρό θα καλύψει ολόκληρη τη λίμνη;

Οι Αμερικάνοι, λέει το ανέκδοτο, έχουν ένα όμορφο ομαδικό παιχνίδι. Κάνει όλη η παρέα έναν κύκλο. Και παίρνουν μία χειροβομβίδα, την απασφαλίζουν, και αρχίζουν να την δίνουν καθένας διαδοχικά στον εκ δεξιών του. Ο κανονισμός του παιχνιδιού λέει ότι, αυτός που θα σκάσει η χειροβομβίδα στα χέρια του, βγαίνει από το παιχνίδι.

ΣΕ ΜΙΑ ΠΑΡΑΤΕΤΑΜΕΝΗ ΕΠΟΧΗ ΞΗΡΑΣΙΑΣ, λέει το άλλο ανέκδοτο, ένας ονομαστός πάστορας έλαβε την πρωτοβουλία να οργανώσει μία δέηση για να προσευχηθεί πολύς κόσμος μαζί ώστε να βρέξει. Πράγματι το κάλεσμά του βρήκε ανταπόκριση, και μαζεύτηκαν χιλιάδες άτομα.

Η ΕΚΠΛΗΞΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ήταν μεγάλη, καθώς ο σεβάσμιος ιερωμένος, αντί να ακολουθήσει τα καθιερωμένα, άρχισε να καταφέρεται κατά των συγκεντρωμένων. Τους αποκαλούσε άπιστους και υποκριτές. Είχαν πάει χωρίς ομπρέλες.

ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ.

Πρώτη: Αν -αν!- φαίνεται η Τεχνητή Νοημοσύνη ολίγον "φούσκα", ιδίως στο τί είναι η ΤΝ, μήπως να δούμε λίγο την άλλη ερώτηση "τί δ-ε-ν είναι ΤΝ;"

Δεύτερη: Αν -αν!- φαίνεται να μας δυσκολεύει η φιλοσοφική ερώτηση "τί είναι άνθρωπος;", μήπως να δούμε λίγο την άλλη ερώτηση "τί δ-ε-ν είναι άνθρωπος;"

Τρίτη: Μήπως ό,τι κάνουν τώρα οι μη-αιθεροβάμονες, σύντομα θα το κάνουν οι μηχανές;

 

Κόρινθος 1η Απριλίου 2024

 

Κώστας Τζαναβάρας

σύμβουλος μηχανικός - συγγραφέας

υ.γ. Κατά τον Αριστοτέλη, ένας λάθος συλλογισμός μπορεί κάλλιστα να καταλήγει σε σωστό συμπέρασμα...

 

Μία χώρα δύο λαοί; (Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ φ.1885/28.3.2024)

ΟΣΟΙ ΖΟΥΜΕ ΣΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΤΟΠΟ είμαστε χωρισμένοι σε δύο μεγάλες ομάδες. Σαν να είμαστε δύο λαοί που είναι ελάχιστα αυτά που μας ενώνουν. Σαν να μην ζούμε καν στον ίδιο τόπο. Σαν να ζούμε διαφορετικές πραγματικότητες. Σαν να έχουμε διαφορετικά αυτονόητα, διαφορετικές αξίες και προτεραιότητες.

Σαν το ίδιο χαρακτηριστικό της προσωπικότητας ενός ατόμου να είναι για τους μεν προτέρημα και για τους δε ελάττωμα. Λέγεται π.χ. ότι "χάθηκε το φιλότιμο", αλλά πολλοί το είχαν πάντα για κοροϊδία. Σωστά;

ΔΙΧΑΣΜΟΥΣ ΕΙΧΑΜΕ ΣΧΕΔΟΝ ΠΑΝΤΑ σε αυτόν τον ρημαδότοπο, αλλά δεν μιλάω για κάτι παρόμοιο. Πάντα είχαμε δικομματική πόλωση, αλλά τώρα πια υπάρχουν πολλοί που φορούν ίδιου χρώματος κομματικές "φανέλες", ενώ είναι καταφανώς ανόμοιοι στην αίσθηση ευθύνης και καθήκοντος. Όχι;

Δεν μιλάω ούτε για κάποιου είδους ταξικό διχασμό, για διαχωρισμό σε πλούσιους και φτωχούς, ή σε αφεντικά και υπαλλήλους. Υπάρχουν φιλότιμα και αφιλότιμα αφεντικά, όπως και πλούσιοι. Και υπάρχουν αφιλότιμοι υπάλληλοι και εργάτες κ.ο.κ.

Όχι ότι δεν υπάρχουν κομματικές ή ταξικές διαφορές, αλλά -έτσι τα βλέπω- ωχριούν μπροστά στην πολιτισμική διαφορά. Οι κομματικές ή ταξικές διαφορές είναι λεπτομέρεια, μπροστά σε κεντρικές επιλογές αξιών. Η -κατ' εμέ- βασική επιλογή: ελευθερία ή σύστημα;

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΛΕΞΗ που εκφράζει μονολεκτικά τον ελληνικό πολιτισμό. Η ελευθερία επιλογών είναι το υπόβαθρο του φιλότιμου. Φιλότιμο δείχνει κανείς μόνος του, αυθόρμητα. Κανείς δεν τον υποχρεώνει, κανείς δεν μας διατάζει να φανούμε φιλότιμοι. Φιλότιμο καθ' υπαγόρευσιν δεν νοείται. Η ελευθερία και το φιλότιμο, εν τέλει, είναι "πίσω" από την αίσθηση ευθύνης και καθήκοντος. Για όσους θέλουν να είναι πραγματικοί Έλληνες.

Για τους άλλους, η ελευθερία είναι απλώς ένα δικαίωμα. Και το φιλότιμο είναι όχι απλώς μία άγνωστη λέξη, αλλά μία έννοια που είναι αδύνατον να τους εξηγήσεις. Όσο για την αίσθηση ευθύνης και καθήκοντος, αναλαμβάνει να την επιβάλει η εξουσία. Το σύστημα.

ΣΥΣΤΗΜΑ, από την άλλη, ΕΙΝΑΙ Η ΛΕΞΗ που εκφράζει μονολεκτικά τον λατινικό πολιτισμό. Από τα δικαστήρια μέχρι τα στρατεύματα, και από τα σχολεία μέχρι τη ρυμοτομία, τα πάντα είναι οργανωμένα σε συστήματα. Και πάγια επιδίωξη, κατά τον σχεδιασμό αυτών των συστημάτων, είναι να ελαχιστοποιούνται τα περιθώρια για ανθρώπινες αποφάσεις. Ο ανθρώπινος παράγων τείνει να μηδενίζεται. Δεν είναι αποτέλεσμα, είναι στόχος.

ΜΕΙΖΩΝ ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΔΥΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΩΝ εμφανίζεται στην Ιατρική. Και ίσως δεν είναι πια και τόσο πολλοί αυτοί που θεωρούν βασικό προσόν του Έλληνα Ιατρού την "μύτη", το βασικό στοιχείο της ανθρωπιάς του. Είναι η αίσθηση του Όλου ως προς την κατάσταση του ασθενούς του. Η βαθιά κατανόηση της σχέσης νου και σώματος. Η κατά προτεραιότητα ενίσχυση της δύναμης αυτοθεραπείας. Και πόσα άλλα...

Για τους άλλους, ο άνθρωπος είναι κάτι σαν μία μηχανή. Έχει τα διάφορα συστήματα, προς ρύθμιση και συντήρηση. Χωρίς πολλές-πολλές διαφορές με το αυτοκίνητό μας ή τη μηχανή που κουρεύουμε το γκαζόν στον κήπο μας. Μάλλον δεν είναι τυχαίο ότι η ρητορική ερώτηση "Ιατρική ή Φάρμακο;" δεν μεταφράζεται ευρωπαϊστί. Στα αγγλικά, λόγου χάριν, θα πρέπει να πούμε "Medicine or Medicine?"

ΑΝΑΛΟΓΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ εμφανίζονται στα πάντα. Σε εσχάτη ανάλυση, υπάρχει διαφορά πιό βαθιά και από το δίλημμα "ελευθερία ή σύστημα;" Πολύ απλά, ο ελληνικός πολιτισμός είναι αναλογικός, ενώ ο λατινικός είναι ψηφιακός. Ο Έλληνας έχει ιστορικά πρότυπα και λειτουργεί εμπνεόμενος αναλόγως, ο Ρωμαίος έχει διατάξεις στις οποίες συμμορφώνεται λέξη-λέξη.

ΖΟΥΜΕ ΣΕ ΚΡΙΣΙΜΗ ΕΠΟΧΗ. Πρώτα απ' όλα, θέλοντας και μη, ανακαλύπτουμε βιωματικά ότι ο περιλάλητος "ελληνορωμαϊκός πολιτισμός" είναι σχήμα οξύμωρο. Τα συστήματα γίνονται όλο και πιό αποπνικτικά, περιορίζοντας συνεχώς την ελευθερία μας. Και υπάρχουν Έλληνες που το απολαμβάνουν, που επιχαίρουν κι από πάνω.

Δεν μένει παρά να μας φύγει η περιέργεια περί του ποιόν πολιτισμό θα ευνοήσει η λαίλαπα της Τεχνητής Νοημοσύνης. Υπομονή...

 

Κόρινθος 25 Μαρτίου 2024

 

Κώστας Τζαναβάρας

σύμβουλος μηχανικός - συγγραφέας

Η Ελληνική Αναγέννηση κι εμείς (Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ φ.1882/7.3.2024)

ΚΑΠΟΙΟΣ, ΠΟΥ ΟΜΙΛΕΙ ΔΗΜΟΣΙΩΣ για την Ελληνική Αναγέννηση, δεν μπορεί παρά να υπάγεται σε μία από τις εξής δύο περιπτώσεις: [1] διατυπώνει ένα σύνολο προτάσεων που θεωρεί ότι -αν τύχουν αποδοχής- θα φέρουν την Ελληνική Αναγέννηση, ή [2] παρατηρεί ένα κοινωνικό φαινόμενο και -ενδεχομένως- "βάζει το λιθαράκι του" στην κατ' ευχήν εξέλιξή του.

ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ υπάγονται και όσοι προτείνουν κάποιου είδους επιστροφή στις ρίζες, ιδίως στις φιλοσοφικές ρίζες της αρχαιότητας. Κάπως έτσι, έχουν τη δυνατότητα να γενικολογούν. Δεν βρίσκουν λόγο να δώσουν απαντήσεις σε σειρά ευλόγων ερωτημάτων. Λόγου χάριν, αρκεί ένα copy/paste στις αρχαίες ιδέες για να αναγεννηθούμε; ή, πάλι, τί έχουμε σκεφθεί για να μην ξανακάνουμε τα ίδια λάθη;

ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ, στην οποία και θεωρώ ότι υπάγομαι, χρειάζονται ρεαλιστικές διαπιστώσεις που να στοιχειοθετούν το κοινωνικό φαινόμενο "Ελληνική Αναγέννηση". Αισθάνομαι εισηγητής στη διαχείριση του φαινομένου. Ο όρος, που πολλοί διεκδικούν, ανήκει αυτοδικαίως στο κοινωνικό φαινόμενο.

Προσωπικά, λοιπόν, ατενίζω μία "φυσική, κοπιώδη και μακρά διεργασία μετάλλαξης των εθνικών μας ελαττωμάτων σε αντίστοιχα προτερήματα". Τα υπόλοιπα προκύπτουν, εννοώ.

Εξηγώ περαιτέρω: Διεργασία σημαίνει μία συνεχή σειρά αλλαγών. Όχι δηλαδή κάτι απότομο ή εκκρηκτικό. Μετάλλαξη σημαίνει ριζική αλλαγή με πειστικά χαρακτηριστικά μονιμότητας. Ριζική αλλαγή συμπεριφοράς και νοοτροπίας.

Από χώρα π.χ. των παράλληλων μονολόγων και της εριστικής διαλεκτικής, θα γίνουμε άφθαστοι στον ανοικτό και παραγωγικό διάλογο. Όταν πριν από 10-11 χρόνια είχε δημοσιευθεί διαδικτυακά το άρθρο μου "Τί θα γινόταν αν αλλάζαμε αντίληψη για τον πολιτικό διάλογο;" έκλεψε την παράσταση ένα σχόλιο/απάντηση τριών λέξεων: "Μία άλλη Ελλάδα."

ΑΥΤΗ Η ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ, λοιπόν, είναι μακρά. Εξελίσσεται εδώ και τουλάχιστον δύο αιώνες. Μεγάλοι στοχαστές ή/και πολιτικοί, εθνικής ή τοπικής εμβέλειας, φρόντιζαν τον ρου της Ιστορίας μας προς την Αναγέννηση.  Εθνική αυτογνωσία, ταυτότητα, χειραφέτηση, ανεξαρτησία, ανάπτυξη -τα βασικά ζητήματα. Η γλώσσα μας και η Ελληνική Παιδεία, πάνω απ' όλα.

Θα ήταν άδικο να μνημονεύσουμε ευρέως γνωστούς που πρωταγωνίστησαν σε αυτή την μακρά πορεία μας-θα αδικούσαμε τους αφανείς σκαπανείς, αυτούς που έκαναν την σκληρή δουλειά.

ΑΥΤΗ Η ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ, είναι κοπιώδης. Εξελίσσεται βασανιστικά, με πρόσκαιρες επιτυχίες, με λάθη και ήττες. Με διχασμούς και επώδυνες μεταπτώσεις. Με ευδιάκριτη και κάποια τάση αυτοκαταστροφής. Μην ξεχνάμε ότι το μεγαλείο του Έπους του '40-'41 και της Εθνικής Αντίστασης ακολουθήθηκε από ό,τι πιό αυτοκαταστροφικό. Αλλά και πώς να ξεχάσουμε τους εμφύλιους κατά την Επανάσταση του 1821;

ΑΥΤΗ Η ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ, είναι φυσική. Η ίδια η ζωή τιμωρεί αμείλικτα τα εθνικά μας ελαττώματα, όσα και όσο δεν έχει ξεπεράσει ο καθένας μας. Η ίδια η ζωή αναδεικνύει κάτι που δεν έχει προσεγγισθεί ψύχραιμα: η ασυμβατότητα του Ελληνικού Πολιτισμού μας με τον Δυτικό Πολιτισμό. Διαχειρίσιμο πρόβλημα, αλλά όχι με προχειρότητες ή ξενομανία. Ακόμη χειρότερα, λοιπόν, για τους ανύποπτους...

Για περισσότερα: "Ο διάλογος εθνικής αυτογνωσίας και ο εορτασμός του 1821" (Δοκίμιο, web Ιούλιος 2020).

ΑΥΤΗ Η ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ, εν τέλει, η φυσική, κοπιώδης και μακρά, είναι και η αβίαστη ερμηνεία της φαινομενικής αδράνειας του λαού μας σήμερα. Ρητώς, "απευθύνομαι σε όσες και όσους αισθάνονται ότι τους συμφέρει να με διαβάζουν -απολύτως τίποτα περισσότερο".

Ένας-ένας, βλέπουμε, παρατηρούμε, συγκρίνουμε, μελετάμε, αποφασίζουμε. Δρούμε.

 

Κόρινθος 3 Μαρτίου 2024

 

Κώστας Τζαναβάρας

σύμβουλος μηχανικός - συγγραφέας

ελεύθερος σκοπευτής πολιτικός

 

Τι θα έκανα για να μην αυξηθούν τα δημοτικά τέλη (jennysworld.gr 25/2/2024)

κ. Σουκαρά,

Σε προ ημερών άρθρο του jennysworld.gr απευθύνατε -ήδη στον τίτλο- τη γενική ερώτηση "Εσύ τι θα έκανες για να μην αυξηθούν τα δημοτικά τέλη;" Σχολιάζατε το φαινόμενο, στο Δημοτικό Συμβούλιο Κορινθίων, να καταψηφίζει σύσσωμη η αντιπολίτευση την αύξηση των δημοτικών τελών (ηλεκτροφωτισμός, καθαριότητα), χωρίς κάποια συγκεκριμένη αντιπρόταση.

Σχολίασα αμέσως "Ενδιαφέρουσα ερώτηση, και μάλιστα στον ενικό. Θα απαντήσω τη Δευτέρα με άρθρο κ. Σουκαρά." και ανταπαντήσατε "περιμένουμε!". Με το "ενδιαφέρουσα", εννοούσα ότι θα το σκεφθώ. Με τον ενικό, όπως τον αντιλαμβάνομαι, θελήσατε να προκαλέσατε επώνυμες και ενυπόγραφες τοποθετήσεις.

Ως αφ' ενός εκ γενετής δημότης Κορινθίων και αφ' ετέρου μηχανικός μελετητής δημοσίων έργων, δεν θα μπορούσα να σιωπήσω. Αλλά και ως "πάντα ευπρόσδεκτος" αρθρογράφος στο jennysworld.gr, δεν θα μπορούσα να σας απογοητεύσω.

 

Ως τεχνοκράτης, οφείλω να είμαι λακωνικός και προσεκτικός.

Τα χωριά μας, λοιπόν, ερημώνονται, και η πόλη δεν πάει και πολύ καλύτερα. Δεν χρειάζομαι στατιστικές και μελέτες για να βάλω δημοσίως την υπογραφή μου στο εξής καίριο: στο έργο διαχείρισης απορριμμάτων υπάρχει οφθαλμοφανής ΜΕΙΖΩΝ ΑΣΤΟΧΙΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ. Είναι καίριο στοιχείο του έργου ο προς εξυπηρέτηση πληθυσμός.

Υπό αυτό το αναμφισβήτητο δεδομένο αφ' ενός θα συνιστούσα επαναδιαπραγματευση της σύμβασης με την ΤΕΡΝΑ, ιδίως στο θέμα της γνωστής ρήτρας ελάχιστης ποσότητας. Αφ' ετέρου, θα αναζητούσα υπευθύνους αυτής της αστοχίας, μήπως και μπορούσαμε να τους καταστήσουμε  συμμετόχους στην ανάληψη της ζημιάς λόγω της αστοχίας. Έχω σκεφθεί ιδέες προς αξιοποίηση από νομικούς, αλλά κρίνω πρόωρο να σας γράψω κάτι περισσότερο τώρα.

Κυρίως, όμως, θα συνιστούσα να στρέψουμε το βλέμμα μας στο μέλλον. Να αναζητήσουμε, δηλαδή, αναπτυξιακή διέξοδο από τη "θηλιά" που καταγράψατε στο ρεπορτάζ. Αν δεν το κάνουμε, η θηλιά θα σφίγγει. Κι αν δεν το ψάξουμε, δεν θα το κάνουμε ποτέ.

 

Ως δημότης, όμως, όλα αυτά θα τα χαρακτήριζα "κουραφέξαλα".  Δεν υπάρχει χώρος για τολμηρές κινήσεις και υψηλά οράματα, όταν υπάρχει το φαινόμενο που καταγράψατε. Δείτε καλά κάτι στο ρεπορτάζ: "Η Συμμαχία Πολιτών υποστήριξε πως υπάρχει τρόπος ΜΕΙΩΣΗΣ αν και δεν εξήγησε ποτέ γιατί η προηγούμενη δημοτική αρχή Νανόπουλου δεν μείωσε ΠΟΤΕ τα δημοτικά τέλη παρά την πανδημία και την ενεργειακή κρίση."

Τολμώ να σας επισημάνω ότι ξεγελαστήκατε κι εσείς. Στράφηκε η προσοχή σας στην αμφισβήτηση του ισχυρισμού. Προσωπικά απορώ και με τη στάση του κ. Προέδρου του Δημοτικού μας Συμβουλίου. Η Συμμαχία Πολιτών θα έπρεπε να κληθεί να καταθέσει ΑΜΕΣΩΣ συνοπτική διατύπωση αυτού του τρόπου μείωσης των δημοτικών τελών. Αν το αρνιόταν, θα έπρεπε να υποστεί συνέπειες.

Δεν ξέρω αν αυτές οι συνέπειες θα είχαν την μορφή πειθαρχικών μέτρων που προβλέπονται στον κανονισμό λειτουργίας του Δημοτικού Συμβουλίου, ή αν θα ήταν κάτι του Ποινικού Κώδικα.

 

Ως απλός δημότης, δηλαδή, βλέπω ότι έχουμε παραγίνει ανεκτικοί σε συμπεριφορές όλως απαράδεκτες. Ο κ. Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, που εκτός των άλλων είναι και νομικός, ίσως να μπορεί να αξιοποιήσει το ως άνω σχόλιό μου, έστω και τώρα. Αλλά είναι ένα θέμα το γεγονός ότι δεν έκανε κάτι αυστηρό εξ αρχής.

Δεν έχω πρόβλημα να ομολογήσω ότι παρασύρθηκα κι εγώ στο πνεύμα ανοχής. Έχω αυτό το άρθρο σε άλλη μορφή, ήδη από το Σάββατο το βράδυ, όπου σας κάνω "φροντιστήριο" για να σας εξηγήσω όσα τεχνοκρατικά κατέγραψα παραπάνω. 

 

Αλλά πείτε μου: σε αυτό το κλίμα, ποιός θα αφήσει να συζητηθεί μία στοιχειοθετημένη πρόταση τρόπου επαναδιαπραγμάτευσης της ρήτρας;

 

Ευχαριστώ για την φιλοξενία και την προσοχή σας. Στη διάθεσή σας.

 

Με ιδιαίτερη εκτίμηση,

Διμηνιό 25 Φεβρουαρίου 2024

 

Κώστας Τζαναβάρας

σύμβουλος μηχανικός - συγγραφέας

Για μιά βαθύτερη διαχείριση του θέματος της ομοφυλοφιλίας (Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ φ.1880/22.2.2024)

Μία σίγουρα γερή γροθιά στο στομάχι ήταν η ψήφιση του νομοσχεδίου για τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών. Η βασική φιλοσοφική ερώτηση "πώς είναι τούτο δυνατόν;" γίνεται για πολλά από τα φαινόμενα.

ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ, αλήθεια, να ψηφίζεται κάτι τόσο ελάχιστα αποδεκτό από την ελληνική κοινωνία; Πώς είναι δυνατόν να εναντιώνονται κατηγορηματικά ισχυροί πολιτικοί και να μην βγάζουν άχνα για δημοψήφισμα; Πώς είναι δυνατόν, από την άλλη, να υπάρχουν άνθρωποι που ΘΕΛΟΥΝ να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί που θα του στερούν τη μάνα; Πώς είναι δυνατόν να διατυπώνονται δημοσίως απόψεις του στυλ "αγάπη να 'ναι, κι ας μην είναι από μητέρα";

ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ να παραγνωρίζεται η αξία του μητρικού γάλακτος, αλλά και του μητρικού θηλασμού; Γιατί είμαστε τόσο εύκολοι στα διάφορα υποκατάστατα; Θα δούμε, αναρωτιέμαι, και μητρική αγάπη σε σκόνη;

Χώρια που, σύντομα, θα πάψουμε να ασχολούμαστε με το θέμα των ομοφυλοφίλων, όχι γιατί κάπου καταλήξαμε σε συμπέρασμα, αλλά γιατί απλώς βγήκαν οι αγρότες στους δρόμους ή θυμηθήκαμε τα Τέμπη. Ψέματα;

ΦΡΟΝΩ ΟΤΙ ΚΑΠΟΥ ΤΑ ΕΧΟΥΜΕ ΜΠΕΡΔΕΨΕΙ: στις προτεραιότητες. Εγκλωβιζόμαστε, έτσι, σε αδιέξοδες συζητήσεις για το θέμα του 5%. Αντί να ασχοληθούμε σοβαρά με το μέγα θέμα του 100%: πώς μεγαλώνουμε τα παιδιά μας. Το "καμπανάκι" χτυπάει εκκωφαντικά. Δεν είναι μόνον το σημαντικό ποσοστό  νέων μας που γίνονται ομοφυλόφιλοι από λάθη ή αμέλειες στην ανατροφή. Υπάρχει η εγκληματικότητα και η βία, υπάρχει η απροθυμία δημιουργίας οικογένειας, υπάρχουν τα διαζύγια στην πρώτη δυσκολία.

Υπάρχει, από την άλλη, και η αποκοπή από τις ρίζες και την οικογένεια. Η γνώση ανατροφής των παιδιών μεταβιβαζόταν ομαλά από γενιά σε γενιά. Όχι τέλεια, ομαλά. Αλλά τώρα μεγάλωσαν οι αποστάσεις, μίκρυνε ο διαθέσιμος χρόνος...

ΟΛΑ ΑΥΤΑ οδηγούν αναπόδραστα στο [για πολλούς] προφανές: έχουμε συστηματικό πρόβλημα. Νοσεί καθολικά ό,τι πιό σημαντικό για την κοινωνία μας. Δεν βγάζουν πουθενά οι αποσπασματικές προσεγγίσεις και τα ημίμετρα.

Νοσεί η εκπαίδευση, αλλά πρωτίστως νοσεί η Παιδεία.

ΣΕ ΟΣΕΣ ΚΑΙ ΟΣΟΥΣ ΣΥΜΦΩΝΟΥΝ, σε αυτή την προσέγγιση, έχω να θέσω στα υπ' όψιν κάποιες ενδεικτικές ρηξικέλευθες σκέψεις. Απευθύνομαι, δηλαδή, σε όσους ήδη ψάχνουν για εκ βάθρων αλλαγές.

Πρώτον, λοιπόν, φρονώ ότι έχουμε ένα πρωταρχικό δίλημμα: θέλουμε Ομηρική Παιδεία ή πλατωνική εκπαίδευση; Έχουν σαφώς διαφορετική Μέθοδο. Ο Όμηρος διδάσκει ενόραση, ο Πλάτωνας διδάσκει λογική.

Δεύτερον, η ομηρική ενόραση περιλαμβάνει και τη λογική. απλώς δεν έχει το σύστημα που τελειοποίησε ο μαθητής του Πλάτωνα Αριστοτέλης. Ενόραση είναι η συνδυασμένη αντίληψη και του μέρους και του όλου.

Τρίτον, η σύγχρονη Παιδαγωγική Ψυχολογία διαχωρίζει την "μάθηση δι' ενοράσεως" από την "μηχανιστική μάθηση". Η πρώτη φτιάχνει σκεπτόμενους, η δεύτερη "ρομπότ".

Τέταρτον,  η σύγχρονη Παιδαγωγική Ψυχολογία, επίσης, διδάσκει ότι "η μάθηση είναι σύνδεση". Είναι αλλού στον εγκέφαλό μας, πολύ απλά, οι συνδέσεις που προκαλεί η Ομηρική Παιδεία και αλλού οι συνδέσεις της πλατωνικής εκπαίδευσης.

Πέμπτον, τέλος, το "καμπανάκι" για το πρόβλημα ειδικά! στην ανατροφή των αγοριών μας, το έχει χτυπήσει ο Όμηρος ήδη στην α ραψωδία της Ιλιάδας. Βάζει τον γέρο ιερέα του Απόλλωνα να αποκαλεί τους Αχαιούς "εϋκνήμιδες". Ο Καζαντζάκης μεταφράζει όχι τη λέξη αλλά αποδίδοντας το υπονοούμενο: "καλαντρειωμένοι". Αποδίδει το έμμεσο πλην σαφέστατο υπονοούμενο του ποιητή, κάποιες δεκάδες γραμμές μετά την πρώτη λέξη: "Μήνιν".

Για περισσότερα:  Τί πρόβλημα είχε η πτέρνα του Αχιλλέα; (Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ φ.1771/16.12.21)

ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ, εφόσον βεβαίως μελετηθεί και τύχει αποδοχής σε υψηλά κλιμάκια, οι απαιτούμενες αλλαγές είναι κολοσσιαίες. Από το εκπαιδευτικό μας σύστημα μέχρι τον ίδιο τον εγκέφαλό μας.

Δεν μένει παρά να δούμε αφ' ενός πότε τα αδιέξοδα των αποσπασματικών λύσεων θα επιβάλουν σοβαρότητα και αφ' ετέρου τί θα κάνουμε με τα δικά μας παιδιά τώρα.

 

Κόρινθος 18 Φεβρουαρίου 2024

 

Κώστας Τζαναβάρας

σύμβουλος μηχανικός - συγγραφέας

 

Το Καλογεροπούλειο υπεροικοδόμημα κι εμείς (Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ φ.1878/8.2.2024)

"Η Φιλοσοφία είναι το υπεροικοδόμημα (superstructure) που σκεπάζει, αλλά και διέπει "υπό σύνοψιν οικειότητος", τις καθ' έκαστον γνώσεις". Αυτή η θέση του Νίκου Καλογερόπουλου (1924-2015), όπως διατυπώνεται στο βιβλίο του ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΚΕΨΗ (σελ.16), είναι κάτι πολύ-πολύ περισσότερο από αυτό που μας δείχνει σε πρώτη ανάγνωση.

ΟΥΤΕ ΛΙΓΟ ΟΥΤΕ ΠΟΛΥ, αυτή η θέση, καλώς ερμηνευόμενη και εφαρμοζόμενη, τακτοποιεί τις σχέσεις Φιλοσοφίας και Επιστήμης. Και πρόκειται για τεράστιας σημασίας ζήτημα. Πολύ απλά, όσοι βλέπουμε τον σύγχρονο κόσμο να έχει χάσει το νόημα, είναι γιατί έχει διαταραχθεί η σχέση Φιλοσοφίας και Επιστήμης.

Όπως γράφει ο αείμνηστος συμπολίτης μας, "η θεαματική ανάπτυξη της Επιστήμης τον 19ο αιώνα" είχε "άμεση επίδραση στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου", προκαλώντας "αύξουσα εκτίμηση του κοινού προς τα επιτεύγματα της Επιστήμης" και "πτώση εκτιμήσεως προς τη Φιλοσοφία" (ο.π. σελ.14).

Κάνοντας χρήση του κρίσιμου όρου, μπορούμε να πούμε ότι η Φιλοσοφία ήταν κάποτε υπεροικοδόμημα της τότε επιστήμης, αλλά δεν είναι πια υπεροικοδόμημα της σύγχρονης Επιστήμης. Η Φιλοσοφία είναι θέαση του όλου, ως γνωστόν, ενώ η Επιστήμη είναι μελέτη των επί μέρους. Πώς όμως θα συνεχίσουμε να βλέπουμε σωστά το σύνολο, χωρίς να παρακολουθούμε την γνώση για τα επί μέρους;

ΜΕ ΑΛΛΑ ΛΟΓΙΑ, η ως άνω θέση του Νίκου Καλογερόπουλου, οδηγεί ασφαλώς στο συμπέρασμα ότι η Φιλοσοφία σήμερα είναι αναχρονιστική. Κάποτε, λόγου χάριν, ήταν φιλοσοφία το σχήμα της γης, το "Και όμως κινείται" κ.α. -σήμερα είναι επιστημονική καθημερινότητα.

Κι αν θέλουμε να την εφαρμόσουμε αυτήν την στιβαρή θέση, να την καταλάβουμε καλά, και μέχρι να ασχοληθούν οι ειδικοί, να μερικές σκέψεις ερασιτέχνη φιλοσόφου: [1] "καθ' έκαστον γνώσεις" είναι οι επιστήμες. [2] "διέπει" σημαίνει την Επιστημονική Μεθοδολογία, που είναι -ως γνωστόν- αντικείμενο της Φιλοσοφίας, ειδικά της Γνωσιολογίας. [3] "υπό σύνοψιν οικειότητος" σημαίνει κάποιον τρόπο να συνεννοούνται μεταξύ τους οι επιστήμονες, χωρίς τα γνωστά "φαινόμενα Βαβέλ". [4] "σκεπάζει" σημαίνει ότι συγκροτεί σε ένα μη αντιφατικό σύνολο την όλη ενατένιση.

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, στην ορθή της θέση, είναι η αρμόδια για το νόημα, για τον έλεγχο πληρότητας του συλλογισμού. Ο φιλόσοφος είναι αυτός που θα προφέρει αφοπλιστικά ερωτήματα του τύπου "Και ποιός έφτιαξε το bing-bang;" -σωστά; Και, πολύ νωρίτερα, η Φιλοσοφία, είναι αρμόδια για κάτι γήινο: να συντονίσει τις επιστήμες,

Αυτά που βλέπουμε κάθε τόσο στην τηλεόραση, με τις χαρακτηριστικές κλωτσοπατινάδες μεταξύ ειδικών και μη, συμβαίνουν και στα καλύτερα τραπέζια συσκέψεων. Είναι συστηματικό το πρόβλημα. Αυτή η "σύνοψη οικειότητος" δεν είναι και τόσο απλό να επιτευχθεί και να διατηρηθεί. Θα ήταν δύσκολο, ακόμη και αν δεν υπήρχαν στη μέση συμφέροντα πολλών μηδενικών...

ΕΠΙΧΕΙΡΟΝΤΑΣ ΜΙΑ ΙΣΩΣ ΠΙΟ ΣΑΦΗ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ, θα πρότεινα κάτι σαν "Η Φιλοσοφία είναι το υπεροικοδόμημα (superstructure) των επιστημών, που θέτει τη Μέθοδο και συνθέτει τον εκάστοτε συλλογισμό, πιστοποιώντας και την πληρότητά του.

ΠΩΣ ΛΟΙΠΟΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΕΤΑΙ ΤΟ ΥΠΕΡΟΙΚΟΔΟΜΗΜΑ; Απλούστατα: φέρνοντας στο τραπέζι του διαλόγου την κοινή λογική. Κινέζικα: "Η κοινή λογική πάει μακρύτερα από τις πολλές μεμονωμένες γνώσεις".

Όπως στη μελέτη μίας οικοδομής, π.χ., συνεργάζονται ο στατικός, ο μηχανολόγος, ο ηλεκτρολόγος: υπό τον αρχιτέκτονα. Αυτός έχει την λογική ώστε να φροντίζει για τη συμβατότητα των επί μέρους μελετών. Αυτός έχει την ευθύνη του ελέγχου πληρότητας του σχεδιασμού.

ΚΑΤΟΠΙΝ ΤΟΥ ΣΧΟΙΝΟΤΕΝΟΥΣ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΥ, εν τέλει, φυσικά και αβίαστα, τίθεται το εναρκτήηριο ερώτημα: τί σημασία έχει σήμερα αυτή η Παρακαταθήκη στη γενέτειρα ενός τόσο σημαντικού φιλοσόφου;

ΥΠ' ΟΨΙΝ: Έχει ορθώς διαπιστωθεί ότι "Όλη η ευρωπαϊκή φιλοσοφία δεν είναι παρά υποσημειώσεις στον Πλάτωνα". Η σκέψη του Νίκου Καλογερόπουλου, πολύ απλά, δ-ε-ν είναι υποσημειώσεις στον Πλάτωνα.

 

Κόρινθος 4 Φεβρουαρίου 2024

 

Κώστας Τζαναβάρας

σύμβουλος μηχανικός συγγραφέας